‘Ik verdien het vertrouwen’: na de mea culpa veert Ivan De Witte, voorzitter van AA Gent, weer op

Leve Vadis Odjidja! Ik maakte mij na de vroege 0-1 in het bekertreffen tegen Charleroi al grote zorgen dat ik voor dit interview een teneergeslagen voorzitter zou treffen.

(blaast) “Je kunt je niet voorstellen hoe groot de opluchting is. In het leven bestaat zoiets als: ‘Niets blijft eeuwig duren – zelfs tegenslag niet.’ Ook in het voetbal geldt dat. Maar ik begon mij de voorbije weken af te vragen of AA Gent niet de uitzondering is op dat adagium. Vandaar mij gedachte voor de bekerwedstrijd: ‘Het gaat toch niet wéér gebeuren?’ Dan wordt het na zestig seconden 0-1... En dan is er die zeventigste minuut - een drievoudige wissel van Hein (Vanhaezebrouck, SK), met de inbreng van Odjidja, Dorsch en Tissoudali. En da’s het wonder van het voetbal; ineens kantelt de wedstrijd...”

Er is een eenvoudige verklaring voor dat wonder: kwaliteit.

(knikt) “Een stuk kwaliteit, een deel geluk ook, én een portie sterk wedstrijdmanagement van Hein.”

Hoe is het met Vanhaezebrouck? Is hij veel veranderd?

(denkt na) “Lichtjes... (lacht). Weet je, mijn ervaring vanuit mijn professionele achtergrond zegt dat mensen op die leeftijd (Vanhaezebrouck is 56, SK) niet meer zo makkelijk veranderen.”

Eenmaal zij de vijftig voorbij zijn?

“Vroeger zelfs. Het volwassen menselijk gedrag bevat een routine die zeer moeilijk te wijzigen is. Tenzij door diep ingrijpende gebeurtenissen – een zware ziekte, een overlijden in de nabije omgeving.

“Het zou kunnen dat Hein iets rustiger is geworden. Milder. Ik geloof dat hij absoluut niet verwachtte wat hem bij Anderlecht is overkomen. Daarna onderging hij een noodzakelijke medische ingreep. Dat alles heeft wel een impact gehad. Ik heb hem niet zo lang geleden verteld: ‘We ain’t seen it all from you’. Volgend seizoen zal Hein veel meer mee aan het stuur zitten – het wordt zijn mercato, zijn voorbereiding, zijn accenten... Hein zal weer het ownership van de ploeg opnemen.”

U hebt hem graag, niet?

(knikt) “Je mag Hein geen eisen opleggen. Je moet hem een observatie voorleggen. Toen Hein in de eerste weken na zijn terugkeer bij ons opvallend vaak op de bank bleef zitten, heb ik hem gezegd: ‘Hein, ik stel vast dat je in je dug-out blijft.’ En dan weet ik dat hij daarover zal nadenken. Als ik zeg: ‘Hein, ik wil dat je meer van de bank komt’, blijft hij gegarandeerd nog een paar weken langer zitten.

“Het enige dat ik niet meer ga doen, is wekelijks samen gaan eten. Het was, geloof ik, Bob Peeters die een keer zei op televisie: ‘Om trainer te worden bij Gent moet je gastronomisch aangelegd zijn.’ Dat soort misplaatste opmerkingen wens ik niet meer te horen. Ach, eenmaal de restaurants open zijn, zien we wel weer. Met Hein is dat nooit een probleem geweest, en met Michel (Preud’homme, SK) ook niet. Ik heb andere trainers gekend die op zo’n avond op hun ongemak aan tafel zaten. Zulke meetings zijn een eigen leven gaan leiden. Wij nemen geen mondelinge examens af van onze trainers. Vraag maar aan Hein, de meest gestelde vraag op zo’n bijeenkomst is die van mij: ‘Trainer, wat kan de club doen om het jou makkelijker te maken?’ Trouwens, om Club Brugge niet te noemen, maar daar staan Vincent (Mannaert, SK) en Bart (Verhaeghe, SK) even dicht bij de trainer. Ik noem dat gewoon goed management.”

Voorzitter, hoe gaat het vandaag met AA Gent, na drie trainerswissels?

“Ik geef toe, we zijn in een onverwachte situatie beland. Deels door omstandigheden – covid, met Odjidja onder andere, véél blessures, wéér Odjidja, Chakvetadze, Yaremchuk... –, deels door onze eigen schuld.

(stilte) “Ik las in de krant een uitspraak van de vorige jurist van Anderlecht, meester Spreutels. Het was in verband met een quote over Marc (Coucke, SK), waarbij Spreutels sprak: ‘Anderlecht heeft een ziel, en je kunt die ziel niet breken’. Ook AA Gent heeft een ziel. Het is niet eenvoudig om een trainer te vinden wiens coaching matcht met de ziel van onze club – er zijn er niet veel. Hein, Preud’homme, Sollied. De fout die ik dit seizoen een paar keer gemaakt heb, is om onder druk van de resultaten té snel te willen gaan. De verleiding van de snelheid is wat mij betreft de grootste valkuil voor een clubbestuurder. Wij hebben Bölöni aangetrokken zonder hem te zien – hij was trainer ergens in de woestijn. Het doorsturen van Thorup, het binnenhalen van Bölöni – we hadden beter wat langer nagedacht, de dingen wat dieper gescreend.”

Twintig jaar voorzitter, en u hebt zich dan toch nog laten vangen?

(knikt) “In die twintig jaar heb ik mij meestal niet bezondigd aan de fout om te snel te handelen. Maar goed, het is dit keer tóch gebeurd. Ik heb er nochtans een logische verklaring voor. We waren vorig seizoen tweede geëindigd, plus een sterke Europese campagne, we hadden een zomermercato achter de rug waarbij we alle posities dubbel bezet hebben. De verwachtingen waren groot – we dachten Brugge te challengen. Maar dan zie je in de voorbereiding een manifest gebrek aan defensieve organisatie, hetzelfde gebeurt in de eerste twee competitiewedstrijden, en dan – vanuit onze passie voor de club en onze ambitie – hebben Michel en ik uitzonderlijk onze koelbloedigheid verloren en hebben we één, twee vergissingen begaan.”

Met alle respect, maar kan het te maken hebben met de leeftijd, voorzitter? U bent 73.

“Er is geen enkel verband. De veralgemening van 65-plussers in onze maatschappij is een anomalie. Ik ben goed vertrouwd met de Amerikaanse cultuur. Dat is daar niet zo. Nancy Pelosi, de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, is 81. Toen ik in de board zat van Hudson Global in New York – we waren met zes – was leeftijd daar nooit een topic. Ik heb drie jaar geleden Hudson Belgium uit het beursgenoteerde moederbedrijf gekocht. Dat dossier was 1.000 pagina’s dik. Ik heb toen zélf een juridisch en financieel team samengesteld. Denk je dat je zoiets kunt als je geestelijk en fysiek aan het aftakelen bent? Quod non.”

Bent u bang om oud te worden?

“Neen, ouder worden is een fact of life. Ik heb in mijn leven al de ergste pijn gevoeld. Mijn zoon Pieter heeft zelfs nooit de kans gekregen om oud te worden.”

(herpakt zich) “Maar om nog even door te gaan op de situatie waarin we verzeild zijn geraakt. AA Gent is een club die volledig functioneert op eigen middelen. Wij leven niet bij de gratie van buitenlandse investeerders of van groot kapitaal. Welnu, covid legt een enorme druk op het model van een club als de onze. Eén jaar covid kunnen wij makkelijk opvangen. Maar deze pandemie mag niet nóg twee jaar aanhouden.

“Wat zijn de inkomstenstromen van een voetbalclub? Ticketting, sponsoring en publiciteitsinkomsten, horeca, televisie, Europees voetbal, uitgaande transfers, en – weliswaar niet in ons geval – externe financiële injecties. Covid heeft ticketting, sponsoring – partners vragen tegoedbonnen voor volgend seizoen – én horeca diep geraakt. Ook de transferprijzen worden geraakt. AA Gent heeft geen geldschieter die even kan bijspringen.”

Ziet u wat overblijft? Alles staat of valt in deze pandemie met goed sportief management.

(knikt) “Wie zit nog in de kwartfinale van de Beker van België? Alle grote clubs. Een paar jaar geleden was bij de G5 de aandacht voor de Beker verslapt. En als we eruit lagen, trokken we ons dat niet al te zeer aan. Dat is nu anders. Het is een weg naar Europees voetbal – een van de inkomstenstromen die ons resten. De premies om te starten in de Champions League en in de Europa League, én het geld voor een zege in de groepsfase, blijven maar omhooggaan. Europees voetbal is meer dan ooit een levenslijn.”

Nu is duidelijk welke club in België in de laatste vijf jaar het beste sportief management runde. Club Brugge neemt afstand van de rest net omdat zij uitblinken in de pijlers die in deze covidperiode overeind blijven.

“Dat ontkennen staat gelijk met het licht van de zon ontkennen. Maar pas op, zelfs Brugge ziet in dat zij op lange termijn louter met een doordacht sportief management ook niet relevant kunnen blijven in Europa. Als Gent en Brugge niet willen terugvallen op buitenlandse fondsen, zullen we het toch elders moeten gaan zoeken.”

Een BeNeLiga.

(knikt) “Die is noodzakelijk, denk ik.”

Nochtans hoor ik van andere clubs aan de onderhandelingstafel dat AA Gent zich eerder gedraagt als een koele minaar.

“Die perceptie is volledig fout. Over het inhoudelijke debat valt niet meer te twijfelen. De áánpak ervan is mijns inziens niet goed. Wie moet zorgen voor de organisatie en de realisatie van een BeNeLiga?”

Deloitte.

“Neen, die zijn onze consultant en daar blijft het bij.”

De betrokken clubs.

“Neen, die stellen het draaiboek samen. Maar wie moet het concretiseren? Wie gaat naar de politiek? Naar de veiligheidsdiensten? Naar de commerciële partners? Naar de operatoren? Naar FIFA en UEFA?”

Een soort organisatiecomité.

“Juist. Weet je hoeveel mensen zich momenteel fulltime bezighouden met de BeNeLiga? Eén. Allez, eenenhalf. We hebben in januari een feedbackmeeting gehad. En in maart volgt nog een. Maar ge kunt u zo doodvergaderen, hé. PSV heeft onlangs publiek verkondigd: ‘Voor ons hoeft het niet meer’. PSV redeneert: ‘Nederland zal zijn vijf Europese tickets niet kunnen behouden, dat betekent een aanslag op een van onze inkomstenstromen.’ Ik noem dat een serieuze kink in de kabel – iemand moet zo snel mogelijk met PSV gaan praten. Wie gaat dat doen? Ik geloof nooit dat we op deze manier pakweg in het seizoen 2023-2024 in een BeNeLiga kunnen stappen.”

Is het niet tijd dat u Bart Verhaeghe en Peter Croonen steunt in hun strijd in plaats van waarnemer te blijven?

“Vincent (Mannaert, SK) heeft mij dat ook gevraagd. Ik wil dat wel doen. De eerste stap die dringend dient gezet te worden is dat de most important clubs naar buiten treden – desnoods met een persconferentie – en stellen: ‘Wij gaan ervoor. De BeNeLiga is ons doel.’ Dat zou een quantumsprong zijn. Want nu gebeurt alles veel te fragmentarisch en te veel in commissies. Ik zeg u eerlijk: ‘AA Gent wil in het water springen.’ Ik ben bereid om geld te steken in de capaciteit die nodig is om een BeNeLiga te realiseren.”

Want in de Jupiler Pro League kunnen we toch niet blijven ploeteren? We zijn terug in het debat over een competitie met 18 of 20, we leggen nog steeds zeilen over de velden, we palaveren nog steeds over de arbitrage, misnoegde clubs trekken naar de rechtbank...

“Ik ontken niet dat er bij mij een gevoel van ontmoediging ontstaat. Met name bij de poging van buitenlandse eigenaars om, inderdaad, de koord naar beneden te trekken. Die clubs groeperen zich om de macht te grijpen in de liga en om de grote clubs aan de kant te schuiven. En vooral: de tóón die die clubs aanslaan, heb ik in twintig jaar niet meegemaakt. De buitenlandse investeerders zijn hier niet om het niveau van ons voetbal naar omhoog te tillen. Wie heeft de beste velden? Racing Genk, Anderlecht, Brugge, wij – niet toevallig de Bélgische clubs.”

Beseft het management van de Pro League dat?

“Veel van de vergaderingen in de schoot van de Pro League lijken soms op de Processie van Echternach – het gaat traag én er wordt weinig vooruitgang geboekt.”

Dat heeft dan toch ook te maken met wie die vergaderingen leidt?

“Dat heeft daarmee te maken. Er is aan een Londens bureau een strategische studie van onze competitie en van de Pro League besteld. Die studie moet nog beginnen. Je zult het zien: tot de resultaten bekend zijn, zal iedereen de paraplu opentrekken.”

Deze week stelde AA Gent het functioneren van de arbitrage in vraag. Wat is daarbij uw grootste bekommernis?

“Vooreerst denk ik dat de verjonging van het scheidsrechterskorps te drastisch is gebeurd. Ik blijf een grote fan van de maturiteit en de ervaring van de Engelse scheidsrechters. Het scheidsrechtersapparaat hoort onafhankelijk te zijn in de beslissingsprocedure – da’s een goede evolutie. Maar inzake vormgeving en functioneren mag men er geen totalitair regime van maken. Frank De Bleeckere vertelde in Het Laatste Nieuws: ‘Tijdens de aanval wordt gevraagd (aan de lijnrechter, SK) om een tussenkomst uit te stellen, zodat de spelfase kan worden afgerond en er dus niet foutief een aanval kan worden afgebroken.’ Bij het doelpunt van Tissoudali tegen Eupen blijkt duidelijk uit de beelden dat de lijnrechter wél voortijdig vlagt en de aanval – en bijgevolg een mogelijk doelpunt – niét afwacht. Dat men achteraf dát toedekt, of er onjuiste informatie over verstrekt, durf ik redelijk totalitair te noemen. Ik doe een oproep voor meer openheid over de communicatie die ref en VAR voeren tijdens de wedstrijd én voor betere communicatie ná de match.”

Ik wil afronden, voorzitter, met de verzuchtingen van de AA Gent-supporters. Zij zijn zoekende, dat is duidelijk. Waar moet het op korte en lange termijn heen met de Buffalo’s? Kunt u de vinger op de wonde leggen?

“Ik ontken niet dat die kleine wonde is geslagen. Maar na twintig jaar hard zwoegen verdien ik het vertrouwen van de supporters, van de partners en van de stad. Dit seizoen maken we er nog het beste van, en we gaan er alles aan doen om volgend seizoen weer aan te knopen met de top. Voorts moeten de fans aanvaarden dat het proces over de continuïteit van de club in alle discretie verloopt.”

Michel Louwagie stopt in de zomer van 2022, is dat juist?

“Dat is het plan.”

En u?

“Dat is momenteel niet aan de orde. Misschien is het niet verstandig om sámen te stoppen.”

Concreet: bestaat de kans dat AA Gent over twee, drie jaar in pakweg Chinese of Arabische handen is?

“Neen. Ik zeg dat heel stellig. Het is mijn bedoeling om op termijn een – liefst Belgische – voorzitter te vinden die de ziel van de club én van de stad Gent begrijpt en respecteert, die voetbal kent, en vertrouwd is met professioneel management. Ik denk dat de nieuwe voorzitter ook financieel sterk moet staan. Ik ben zeker dat 100 mensen zich geschikt zullen vinden om de nieuwe voorzitter van AA Gent te worden. Ik gok dat er misschien een paar in aanmerking kúnnen komen...” (SK)