Zuid-Afrikaanse ex-president Zuma (78) weigert weer op te dagen voor anticorruptiecommissie

In januari oordeelde het Grondwettelijk Hof, de hoogste rechtbank van Zuid-Afrika, dat Zuma voor de commissie moet verschijnen. Het Hof ontnam hem zo zijn zwijgrecht. Toch waarschuwden de advocaten van Zuma maandag weer dat hun cliënt "niet voor de commissie zou verschijnen", ook al is hij daarvoor weer de hele week opgeroepen.

Sinds de oprichting van de commissie in 2018 wringt het vroegere staatshoofd zich in allerlei bochten om niet te moeten getuigen. Zo tekende hij meermaals beroep aan en beriep hij zich op zijn zwijgrecht. Al maandenlang eist Zuma wraking van de voorzitter van de commissie, rechter Raymond Zondo, omdat die partijdig zou zijn. Zondo weigerde om zich onbevoegd te verklaren, waarna Zuma vroeg om die beslissing te herzien. Als de ex-president nu zou verschijnen voor de commissie, "zou dat de vraag om de beslissing te herzien om zich onbevoegd te verklaren, ondermijnen en ongeldig maken", zeggen de advocaten in hun brief.

Een dag eerder had het ANC, de partij die sinds de eerste vrije verkiezingen in 1994 de macht heeft, zijn leden opgeroepen om deel te nemen aan de commissie. Zuma heeft nog maar één keer voor de commissie getuigd, in juli 2019, maar sloeg de deur vervolgens achter zich dicht. Hij klaagde dat hij als "beschuldigde" behandeld werd en niet als getuige. In november 2020 verscheen hij opnieuw, maar zei hij niets.

Zuma werd in een schandaalsfeer gedwongen om als president ontslag te nemen. Zijn opvolger, Cyril Ramaphosa, beloofde de corruptie uit te roeien. Al tientallen ministers, ex-ministers, parlementsleden en hoge ambtenaren hebben getuigd voor de commissie en de vuile was uit het Zuma-tijdperk buiten gehangen.