Onderzoek: efficiëntere verdeling levert ‘winst' van wel 190.000 vaccins op

Bij het opmaken van de vaccinatiestrategie is ervoor gekozen om de verschillende vaccins tussentijds in een veertigtal verschillende ziekenhuizen op te slaan. De vaccins worden er door de farmabedrijven afgeleverd om vervolgens geprepareerd te worden. Daarna worden de vaccins opnieuw verdeeld over de vaccinatiecentra.

Het prepareren en verdelen vraagt een groot aantal specifieke handelingen, zoals administratie, planning van de koelcapaciteit, planning van de ontdooiing (bij de vaccins van Pfizer en Moderna), kwaliteitscontrole, beveiliging, labeling, herverpakking en klaarzetten voor de pick-up. Goed voor heel wat bijkomende werkdruk in de ziekenhuizen, maar het vergroot ook de kans op fouten waardoor kostbare vaccins verloren gaan.

“Op basis van de gegevens die verzameld zijn, weten we dat zowat 3 procent van de vaccins onbruikbaar is omdat ze tijdens het hele proces beschadigd raken, te snel ontdooid of niet snel genoeg gebruikt worden”, zegt Roel Gevaers, onderzoeker aan de UAntwerpen. “Aangezien de overheid streeft naar zo’n 8 miljoen gevaccineerde Belgen (70 procent, n.v.d.r.) en sommige vaccins twee keer moeten worden toegediend, spreken we over een verlies van zo’n 560.000 vaccins.” Zwakke schakel in dit hele proces is de lange distributieketen. Hoe langer de keten, hoe meer kans op incidenten, leert internationaal onderzoek. “Hoe meer tussenstappen een product moet nemen, hoe groter de kans is op ongewilde fouten.”

Beter zou zijn als de vaccins niet langer naar de ziekenhuizen, maar wel rechtstreeks naar de vaccinatiecentra werden gebracht. Dan zal er nog steeds een verlies van vaccins zijn, zo stellen de onderzoekers, maar het verlies blijft beperkt tot 2 procent of 370.000 vaccins. Een snelle rekensom (560.000-370.000) leert ons dat er een ‘winst' is ter waarde van 190.000 vaccins. Daarbij valt er heel wat werkdruk weg voor het ziekenhuispersoneel.