Alle EU-landen mogen eerstdaags een brief verwachten waarin de Commissie hen op het hart drukt hun beleid op elkaar af te stemmen.

Op 27 januari werd in België een verbod op niet-essentiële reizen van kracht. Ook al gaat dat verbod verder dan de aanbevelingen die de Europese landen voor zichzelf hebben opgesteld - waarin slechts sprake is van het “ontmoedigen” van alle niet-essentiële reizen naar rode en donkerrode gebieden - ging de Europese Commissie erin mee. Nu de maatregel verlengd werd tot 1 april stelt commissaris voor Justitie Didier Reynders zich alsnog vragen bij de proportionaliteit. “De maatregel geldt voor reizen naar eender welke bestemming, het is zelfs niet mogelijk om vanuit België naar een groene zone te reizen”, legt een Europese bron de bezorgdheid uit. “Maar natuurlijk kan dit ook als een maatregel gezien worden om de verspreiding van het virus vanuit België te voorkomen.”

Ook over de controles die Duitsland zondag opgeworpen heeft voor reizigers vanuit Tsjechië en Tirol (Oostenrijk) was al heel wat te doen. De grenscontroles zijn duidelijk bedoeld om de import van besmettelijke coronavarianten tegen te gaan en kunnen op die manier op een andere manier gerechtvaardigd worden dan de Belgische maatregel, vindt de Commissie.

Tijdelijk

In totaal hebben momenteel 10 landen die deel uitmaken van de Schengenzone de Commissie op de hoogte gebracht van controles aan hun binnengrenzen: België, Duitsland, Tsjechië, Denemarken, Hongarije, Oostenrijk, Portugal, Finland, Spanje en Noorwegen. In alle landen is die maatregel slechts tijdelijk.

Bij de Commissie wordt de inperkingen van het vrij verkeer betreurd, maar is tegelijk te horen dat de lidstaten wel degelijk de juridische mogelijkheid hebben om de volksgezondheid aan te grijpen om tussen te komen. Ze moeten er wel altijd over waken dat de maatregel proportioneel is en dus niet zijn doel voorbijschiet. Zo hamert de Commissie erop dat er altijd een uitzondering voorzien moet zijn voor werknemers uit de transportsector, zodat de handelsstromen niet gehinderd worden. Goed nieuws is dat er vooralsnog geen berichten zijn over moeilijkheden met de leveringen van coronavaccins die door de grenscontroles veroorzaakt zouden zijn.

Nodig

De Commissie beseft naar eigen zeggen dat restricties zelfs nodig kunnen zijn. Ze vraagt de lidstaten wel om hun beleid zo veel mogelijk te coördineren, ook op het vlak van test- en quarantainebeleid, om de impact van hun ingrepen te verminderen. In een brief die aan alle lidstaten is gericht en de komende dagen op de post gaat, drukt ze hen dan ook op het hart samen te werken, “want de lidstaten zijn allemaal afhankelijk van elkaar”.

Het Belgische reisverbod mag dan wel gelden tot 1 april, ook de Commissie kreeg te horen dat de maatregel op het Overlegcomité van 26 februari tegen het licht wordt gehouden.