Amper verschil tussen Britse en Europese AstraZeneca-contract: EU ondertekende vroeger, maar Britten kregen meer vaccins
Er blijkt niet veel verschil tussen de contracten die farmabedrijf AstraZeneca sloot met het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Dat blijkt uit een vergelijking tussen de twee contracten, die kón omdat het Britse contract online staat. Nu blijkt dat de Britten onder dezelfde voorwaarde vallen als de EU. Bovendien ondertekende Europa al een dag eerder het contract met AstraZeneca. Dit is in strijd met wat het bedrijf eerder beweerde.
De Amerikaanse nieuwszender CNN berichtte vanmorgen dat het felbegeerde contract al maanden stilzwijgend online stond. Al lange tijd vragen journalisten en EU-beleidsmakers om het Britse contract met AstraZeneca openbaar te maken.
Pascal Soriot, de CEO van AstraZeneca had immers in interviews gezegd dat het contract met de Europese Unie geen contractuele verplichting bevatte om vaccins te leveren, maar slechts een clausule om “naar best vermogen” te handelen. Dat wil zeggen dat ze de nodige inspanningen moeten leveren, maar het bevat geen harde verplichtingen om de beloftes na te komen.
De vaccinproducent maakte eind januari bekend dat het 60 procent minder vaccins kon leveren aan de EU dan beloofd. De Europese Commissie kreeg de kritiek dat deze verminderde levering aan deze clausule lag. Ook Geert Bourgeois (N-VA) en Guy Verhofstadt (Open VLD) hadden de voorbije weken kritiek op de loutere inspanningsverbintenis in het EU-contract. Ze verweten Europa niet hard genoeg te hebben onderhandeld, in tegenstelling tot de Britten. Diezelfde clausule blijkt nu ook in het Britse contract te staan.
Hoe werkt het coronavaccin van AstraZeneca en dat van de andere producenten precies? En wat zijn de voor- en nadelen? Onze wetenschapjournalist Koen Wauters legt het je helder uit in deze video:
Wie eerst komt eerst maalt?
De Commissie was ontstemd en verdacht AstraZeneca ervan de Britten voorrang te geven. Soriot reageerde dat het probleem bij de twee gescheiden productielijnen lag. De Britten zouden de vaccins uit hun twee Britse fabrieken krijgen en de EU uit de twee fabrieken in Nederland en België. De topman meende dat Europa de pech had dat die twee laatste fabrieken productieproblemen voorhadden.
In het pas ontdekte contract staat te lezen dat de Britten vaccins krijgen uit vijf productielocaties, al zijn de locaties van deze fabrieken weggelaten. Er bestaat dus een grote kans dat ook fabrieken die zich bevinden op het Europese vasteland vaccins geleverd hebben aan het Verenigd Koninkrijk.
Volgens Soriot had het Verenigd Koninkrijk al veel vroeger een contract gesloten met zijn bedrijf, waardoor het meer en sneller vaccins zou hebben gekregen. Nu blijkt dat Europa al een dag sneller dan de Britten een contract met AstraZeneca had gesloten. Al verdedigt de producent zich in een reactie tegen de Nederlandse Openbare Omroep (NOS) met het argument dat ze al in mei tot een overeenstemming zou gekomen zijn met het VK waardoor er daar al vroeger een productieketen van start kon.
Het bedrijf garandeerde aan beide spelers dat andere contracten de uitvoering niet zouden belemmeren. Het blijft onduidelijk waarom de Britten dan toch meer vaccins hebben gekregen dan de EU.