Videospeler inladen...

"Een muur van mist": 25 jaar geleden gebeurde kettingbotsing op E17 in Nazareth, grootste verkeersramp ooit in België

Het is vandaag precies 25 jaar geleden dat in Nazareth een dramatische kettingbotsing op de E17 gebeurde, het zwaarste verkeersongeval ooit in België. Door een plotse mistbank botsten 200 voertuigen, waarna brand uitbrak. 10 mensen kwamen om, 56 anderen raakten zwaargewond.

De E17 ter hoogte van Nazareth, dinsdag 27 februari 1996. Rond 10 uur in de ochtend verschijnt uit het niks "een muur van mist" die bestuurders alle zicht ontneemt. Wat volgt is een ware catastrofe: liefst 200 voertuigen raken betrokken bij een kettingbotsing. De impact is enorm en bovendien breekt brand uit. 10 mensen komen om het leven, 56 anderen raken zwaargewond. Het is het zwaarste verkeersongeval ooit in België.

Beluister hier enkele getuigenissen uit het archief van Radio 2 Oost-Vlaanderen (en lees voort onder de audio):

Koen Van Hecke is op dat moment vrijwilliger bij de brandweer. "Ik was aan mijn wagen aan het werken en op de radio was voortdurend te horen dat er in West- en Oost-Vlaanderen veel mist hing", vertelde hij in 2013 in een aflevering van "Nooit meer dezelfde" op Canvas. "De zichtbaarheid was beperkt tot 50 of 20 meter. Het weerbericht van 10 uur was net bezig toen de brandweerzoemer afging met de melding van een vermoedelijke kettingbotsing op de E17. Toen ik met mijn wagen naar de kazerne reed, zag ik op het hoogste punt van Gavere een rookpluim boven het wegdek uit komen. Ik dacht toen al: hopelijk is het niet waar."

Bekijk hier fragmenten uit "Het Journaal" van 27 februari 1996 over de verkeersramp in Nazareth (en lees voort onder de video):

Videospeler inladen...

"Op weg naar de kettingbotsing zat het compleet dicht van de mist. De eerste vraag was: waar is het juist? De honderd meldde dat het ongeveer aan de op- en afrit van Deinze was. Het was het begin van het gsm-tijdperk, het netwerk lag meteen plat. Ik had de jongens al gevraagd: hou jullie klaar voor zware ontzettingen en reanimaties. Mensen die bij het ongeval betrokken waren of in de file stonden, vertelden ons dat een zware brand bezig was, maar die konden we niet zien. We voelden wel dat het warm was en we hoorden geknetter. De officier heeft toen een ploeg aangeduid om de brand te bestrijden, mij heeft hij met een ploeg de opdracht gegeven om naar slachtoffers te zoeken." 

Krantenartikel over de verkeersramp - De Standaard, woensdag 28 februari 1996
Foto in het artikel werd gemaakt door Guido Coolens

"Het eerste voertuig dat we aantroffen was een vrachtwagenbestuurder die in zijn cabine gekneld zat, maar hij was al overleden. Het is mistig, je ziet geen 20 meter ver. Je weet niet waar het zal eindigen, er komen altijd maar mensen bij. Op een bepaald moment zagen we een bestelwagen tussen twee vrachtwagens staan. De bestuurder sprak ons aan en ik zag door zijn zijruit dat hij iemand vasthield. Dat was blijkbaar zijn echtgenote, maar we konden hen niet bereiken van waar we stonden."

Bekijk hier het gesprek met Koen Van Hecke in de uitzending van "Nooit meer dezelfde" van 22 oktober 2013 (en lees voort onder de video):

Videospeler inladen...

"We zijn toen helemaal teruggekeerd en onder een vrachtwagen gekropen om tot bij hen te geraken, maar die vrouw was helaas overleden. Toen moesten we kiezen: wat doen we? De man had last van zijn bekken, maar eigenlijk was hij vrij stabiel. De bestuurder in het voertuig voor hem was er veel erger aan toe. Ik heb die man in de bestelwagen toen gezegd: je gaat nog even geduld moeten hebben want we moeten de persoon voor u eerst helpen. Die man zei toen: doe maar, die man zal wel erger gewond zijn. Ik had het daar moeilijk mee aangezien hij bij zijn overleden vrouw zat en je moest hem voor een stuk in de steek laten."

"Het is moeilijk om uit te leggen. Je wil mensen helpen in de mate van je mogelijkheden, maar dit was iets dat alles overtrof. Het is een dubbel gevoel, we hebben gedaan wat we konden en iedereen op hetzelfde moment helpen, lukt gewoon niet. Dat wrong wel. Het is pas wanneer je stilvalt dat je begint na te denken. Wat heb ik allemaal gedaan? Je zet alles op een rijtje. Op het moment zelf dringt dat niet door. Je hoopt alleen dat het op een bepaald moment stopt omdat je na een tijd toch aan het einde van je krachten begint te komen. We hebben toch 17 uur op de E17 gestaan, we moesten blijven tot de laatste wrakken waren getakeld."

Verkeersveilige Dag

Na de verkeersramp heeft de politie van Oost-Vlaanderen de Verkeersveilige Dag in het leven geroepen. Die vindt elk jaar op of rond 27 februari plaats en de politie voert dan extra controles uit in het verkeer. 

De 25e editie vond gisteren plaats. Op meer dan 130 plekken in de provincie hebben de 27 lokale politiezones en de federale politie alles samen 4.456 automobilisten gecontroleerd. Maar liefst 9,1 procent van hen reed te snel, het hoogste percentage sinds 2016. Nochtans lag het aantal gecontroleerde voertuigen nooit lager. 5 bestuurders moesten hun rijbewijs onmiddellijk inleveren.

Er zijn nog steeds te veel bestuurders die op de gsm zitten of vergeten om de autogordel om te doen

"We weten waarom verkeersdoden vallen en we moeten streng optreden", zegt Erwin Dernicourt, procureur-generaal bij het hof van beroep van Gent. Hij was gisterochtend aanwezig bij een controle in Erpe Mere. "We controleren niet alleen op te snel rijden of alcoholmisbruik, we houden ook streng in de gaten of je je gsm achter het stuur gebruikt en of je je autogordel om hebt. Er zijn nog steeds te veel bestuurders die de gordel vergeten, terwijl het echt wel je leven kan redden."

Politiecontrole in Erpe-Mere op Verkeersveilige Dag 2021
Radio 2

Herdenkingsmonumenten

Naar aanleiding van de 25e verjaardag van de ramp organiseren gouverneur Carina Van Cauter van Oost-Vlaanderen en burgemeester Danny Claeys (CD&V) van Nazareth vandaag een herdenkingsplechtigheid. Die kan je vanaf 15 uur volgen op de website van de gemeente.

Sinds 2012 prijkt ook een herdenkingsmonument op een brug boven de E17 in Nazareth. Het is ontworpen door de architecten Juliaan Lampens en Luc De Vos, heet "Chaos, kettingbotsing 1996" en is 30 meter lang. De onregelmatige structuur van de constructie is een abstracte voorstelling van de personenwagens en vrachtwagens die destijds boven, onder en naast elkaar op de snelweg lagen verspreid. De fluogele kleur staat symbool voor verkeersveiligheid.

Daarnaast is een tweede herdenkingsmonument ingehuldigd. Het gaat om een gedenkplaat op de carpoolparking in Nazareth, als herinnering aan de slachtoffers en als eerbetoon aan het werk van de hulpverleners destijds.

Bekijk hier een fragment uit "Het Journaal" van 6 december 2012 over de plaatsing van het herdenkingsmonument boven de E17 (en lees voort onder de video):

Videospeler inladen...

"Kijk uit"

Op 28 februari 1996, een dag na de kettingbotsing, zond Eén (toen nog TV1) de duizendste aflevering uit van "Kijk uit". De jubileumaflevering van het programma over verkeersveiligheid was al op voorhand opgenomen en maakte daarom geen melding van de verkeersramp in Nazareth.

Krantenknipsels van VRT Documentatiedienst

Meest gelezen