1 op de 3 heeft last van tijdelijke bijwerkingen coronavaccin: “Niet panikeren, dit is normaal”
Of je nu een Pfizer, Moderna of AstraZeneca-vaccin toegediend krijgt, de kans bestaat dat je de dagen nadien last krijgt van koorts, vermoeidheid of hoofdpijn. Hoe komt het dat dit vaccin meer bijwerkingen lijkt te hebben dan andere? Hoelang houden de bijwerkingen aan? En wie wordt het hardst getroffen? Vaccinologe prof. Isabel Leroux-Roels (UZ Gent) geeft antwoord op ongeruste vragen.
Koorts, vermoeidheid, hoofdpijn, gezwollen en wat pijnlijke lymfeklieren, misselijkheid en rillingen ... opvallend veel mensen die al een Covid-19-vaccin toegediend kregen, melden bijwerkingen, soms toch in die mate dat ze een dag of twee niet kunnen werken. “Niet panikeren, dat is normaal”, zegt prof. Isabel Leroux-Roels.
Zijn er meer bijwerkingen bij deze vaccins dan bij andere?
“Ja, het klopt dat bij deze vaccins vaker uitgesproken griepale klachten optreden. Meer bijvoorbeeld dan bij het griepvaccin. Als we willen dat het lichaam antistoffen opbouwt, moet de immuunreactie van het lichaam sterk genoeg zijn. De bouwstenen van het virus moeten immers door het lichaam als vreemd beschouwd worden en een soort ontstekingsreactie teweegbrengen. In de fase-1-studies wordt dan onderzocht welke dosis het beste resultaat geeft en of dat dat in balans is met mogelijk ongemak. Dat is voor elk ziektebeeld anders. Voor een griepvaccin dat jaarlijks gegeven wordt is het minder aanvaardbaar dat je er mogelijk twee dagen niet door kan werken, maar op dit moment - in volle strijd tegen een ziekte die dodelijk is en enorm langdurige complicaties veroorzaakt - zijn iets meer bijwerkingen wel aanvaardbaar. We weten nog niet precies hoeveel antistoffen en T-cellen er door het vaccin moeten worden gevormd om beschermd te zijn. Hoe meer, hoe beter, dus.”
Wat veroorzaakt vaker bijwerkingen: de eerste prik of de tweede?
“Bij mRNA-vaccins zoals Pfizer en Moderna nemen de bijwerkingen duidelijk toe na de tweede dosis, in vergelijking met na de eerste dosis. Bij het vaccin van AstraZeneca, dat gemaakt werd op basis van een ‘verbouwd’ verkoudheidsvirus, is het net omgekeerd. De klachten zelf zijn over het algemeen heel vergelijkbaar: koorts, vermoeidheid, hoofdpijn, misselijkheid en rillingen.”
Jongere mensen zullen iets vaker bijwerkingen vertonen dan oudere. Dat heeft te maken met de veroudering van het immuunsysteem, dat minder hevig reageert.
Hoe groot is de kans dat je bijwerkingen krijgt?
“Twee derde van de mensen die gevaccineerd worden, heeft hoogstens een pijnlijke arm. Eén op de drie heeft een grieperig gevoel, waardoor sommigen een dag thuis blijven. Vandaar dat nu de vaccinaties van medisch personeel meer gespreid verlopen. Zo heeft de werking van de dienstverlening minder te lijden onder ziekteverzuim. Ook voor gezinnen zou ik zeker adviseren dat de twee ouders zich niet op hetzelfde moment laten vaccineren, dat is gewoon niet handig.”
Zijn er mensen die extra gevoelig zijn voor bijwerkingen?
“Er is enerzijds een persoonlijke voorbeschiktheid: sommige mensen zijn er gevoeliger voor dan andere. Daarnaast speelt leeftijd een rol: jongere mensen zullen iets vaker bijwerkingen vertonen dan oudere. Dat heeft te maken met de veroudering van het immuunsysteem, dat minder hevig reageert.”
Is het een goed teken als je bijwerkingen hebt: betekent dat dat je beter gevaccineerd bent dan mensen die geen last hebben?
“Het is in ieder geval niet zo dat er iets mis is als je geen bijwerkingen krijgt. Je kan niets voelen en heel veel antistoffen geproduceerd hebben. Bij vaccinatie met hepatitis-B-vaccin zien we soms dat er geen antistoffen aangemaakt worden, maar dat verschijnsel komt bij deze vaccins niet voor. Zelfs bij echt heel hoogbejaarde mensen in de woonzorgcentra - met een dus ook erg oud immuunsysteem - zien we dat die goed reageren. Verder wordt volop onderzocht hoe goed het vaccin werkt bij mensen die medicatie moeten nemen die het immuunsysteem onderdrukt. Maar zelfs al biedt het hen door tegenwerkende medicatie een minder goede bescherming: het blijft goed om hen te vaccineren en het is zeker geen veiligheidsrisico.”
Wanneer treden die bijwerkingen doorgaans op?
“Ernstige allergische reacties die medisch ingrijpen noodzakelijk maken, treden erg snel op. Vandaar dat mensen die gevaccineerd zijn, een kwartier tot een half uur onder toezicht blijven. De kans van 2 tot 5 op een miljoen dat zoiets gebeurt, wordt verkleind door de goede bevraging vóór de vaccinatie. Indien er twijfels zijn, worden mensen naar hun huisarts of een allergoloog gestuurd. Maar dat heeft niets te maken met de gewone bijwerkingen als hoofdpijn, koorts, misselijkheid, enzovoort, waar we het hier over hebben. Wij ervaren hier dat die tussen de acht en achttien uur na de vaccinatie beginnen. In ieder geval binnen de vierentwintig uur.”
De hoofdpijn en de vermoeidheid kan wel een dag of drie aanhouden. De koorts is meestal binnen de vierentwintig uur weer voorbij.
Wat kan je doen tegen dergelijke bijwerkingen?
“Voor wie jonger is dan 65 is het risico op koorts en dergelijke groter, dus die kunnen dat mogelijk milder maken door vlak voor de vaccinatie paracetamol te nemen. Dat zal geen negatieve invloed op de vorming van de antistoffen hebben. Voor 65-plussers is die pijnstiller echt niet nodig. Verder: plan een rustige avond na je vaccinatie, ga op tijd slapen en neem gerust paracetamol of ibuprofen tegen pijn en koorts. Als de injectieplaats pijn doet, kan je dat verzachten met een coldpack.”
Hoelang kun je hinder ondervinden van die bijwerkingen?
“De hoofdpijn en de vermoeidheid kan wel een dag of drie aanhouden. De koorts is meestal binnen de vierentwintig uur weer voorbij. Als de koorts na 72 uur nog niet weg is, kan je beter contact opnemen met je huisarts. Zeker als je ook last hebt van een verstopte of lopende neus, keelpijn of hoest, want dat zijn klachten die echt niet door het vaccin veroorzaakt kunnen worden. Het is immers niet onmogelijk dat je net voor je vaccinatie nog besmet bent geraakt met Covid-19.”
Lees ook:
Hoeveel winst maken farmabedrijven op coronavaccins, en is het interessant om er nu in te beleggen? (+)
Bekijk ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Factuur niet betaald? Overheid legt kostenplafonds vast: “Geldt ook voor parkeerbedrijven”
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
Er komen heel wat formaliteiten bij kijken als je werkgever je ‘laat gaan’. Eén van de belangrijkste, waarvoor je ook zelf de nodige stappen dient te ondernemen, is de werkloosheidsuitkering. Terwijl je zoekt naar een nieuwe job – intensief én tijdrovend – zorgt deze vergoeding ervoor dat je niet zonder een inkomen komt te zitten. Maar wanneer heb je er recht op als bediende, en hoeveel bedraagt die uitkering? Jobat.be zoekt het uit. -
Welke auto kopen in 2024? Wij bundelen de besprekingen van onze experten in de HLN Autowijzer
De Belg koopt weer volop een nieuwe wagen. In 2023 werden er 476.675 ingeschreven in ons land. Dat is het hoogste cijfer in vier jaar tijd, zo stelt sectorfederatie Febiac vast. Misschien overweeg ook jij een nieuwe auto dit jaar? Om jou te helpen bij je keuze, afhankelijk van je budget, smaak of noden, hebben wij een gloednieuwe tool gebouwd: de HLN Autowijzer. Daarin vind je de recensies van onze mobiliteitsexperten. De voorbije jaren hebben zij tientallen nieuwe auto’s getest , van populaire merken tot luxewagens. Ontdek ze hier. -
-
Mijnenergie
EnergyVision introduceert gratis zonnepanelen met goedkoper stroomcontract: een interessante formule?
-
Doe de priktest: wanneer kom jij aan de beurt voor het coronavaccin?
Wie wordt wanneer gevaccineerd? Al meer dan een half miljoen Vlamingen deed de priktest op HLN: check hieronder wanneer jij aan de beurt bent voor een coronavaccin en waar jij zal worden gevaccineerd. -
PREMIUM
Welke wormen kan je in België oplopen? Expert maakt een top vijf: “Deze kan zelfs 25 jaar in je lichaam zitten”
In een basisschool in Lier het voorbije jaar een tiental besmettingen met de larve van de varkenslintworm ontdekt. Na onderzoek is intussen duidelijk geworden wie de bron voor de besmetting is. Maar er zijn in ons land ook andere soorten wormen terug te vinden. Idzi Potters, parasitoloog aan het Instituut voor Tropische Geneeskunde legt uit welke dat zijn, hoe gevaarlijk die zijn, en zet de top 5 voor ons op een rij. “Pas op als je deze bessen gaat plukken in het bos.” -
PREMIUM
Hoeveel vaccins heeft België nu eigenlijk al gekregen? Niemand die het exact lijkt te weten: “Dit slaat werkelijk nergens op”
-
vtwonen
Te veel schoonmaakmiddel kan een averechts effect hebben: dit is de juiste dosis per huishoudtaak
-
Spaargids.be
Hoeveel geld mag er op jouw spaarrekening staan vooraleer de fiscus passeert?
Op een eerste schijf van 1.020 euro spaarrente per belastingplichtige betaal je geen roerende voorheffing. Wat betekent dat concreet? Hoe zit het dan met een gezamenlijke rekening? En wat doe je best met de rest van je centen? Spaargids.be biedt antwoorden. -
PREMIUM
Is huidige vorm van ons zonnestelsel veel vroeger ontstaan dan gedacht? Italiaanse planetoloog denkt van wel: “Deze meteorieten wijzen daarop”
Een periode van ‘reuzenplaneten-instabiliteit’ die leidde tot de huidige vorm van ons zonnestelsel, kwam mogelijk veel eerder dan gedacht. Meteorieten die op aarde zijn gevonden, bevatten daar aanwijzingen voor. De Italiaan Alessandro Morbidelli, planeetonderzoeker aan het Observatoire de la Côte d’Azur in Frankrijk, kwam tot die conclusie en licht die toe voor ons. -
PREMIUM
“Ik heb de dood naast me op een stoel gezet”: zo probeert Peet (57) haar leven met kanker draaglijk te maken
61 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerpatrick feyen
Eddy red roc
Jozef Van Mellaert
Nico Lauriola
Tom Carpentier