1 op de 3 heeft last van tijdelijke bijwerkingen coronavaccin: “Niet panikeren, dit is normaal”
Of je nu een Pfizer, Moderna of AstraZeneca-vaccin toegediend krijgt, de kans bestaat dat je de dagen nadien last krijgt van koorts, vermoeidheid of hoofdpijn. Hoe komt het dat dit vaccin meer bijwerkingen lijkt te hebben dan andere? Hoelang houden de bijwerkingen aan? En wie wordt het hardst getroffen? Vaccinologe prof. Isabel Leroux-Roels (UZ Gent) geeft antwoord op ongeruste vragen.
Koorts, vermoeidheid, hoofdpijn, gezwollen en wat pijnlijke lymfeklieren, misselijkheid en rillingen ... opvallend veel mensen die al een Covid-19-vaccin toegediend kregen, melden bijwerkingen, soms toch in die mate dat ze een dag of twee niet kunnen werken. “Niet panikeren, dat is normaal”, zegt prof. Isabel Leroux-Roels.
Zijn er meer bijwerkingen bij deze vaccins dan bij andere?
“Ja, het klopt dat bij deze vaccins vaker uitgesproken griepale klachten optreden. Meer bijvoorbeeld dan bij het griepvaccin. Als we willen dat het lichaam antistoffen opbouwt, moet de immuunreactie van het lichaam sterk genoeg zijn. De bouwstenen van het virus moeten immers door het lichaam als vreemd beschouwd worden en een soort ontstekingsreactie teweegbrengen. In de fase-1-studies wordt dan onderzocht welke dosis het beste resultaat geeft en of dat dat in balans is met mogelijk ongemak. Dat is voor elk ziektebeeld anders. Voor een griepvaccin dat jaarlijks gegeven wordt is het minder aanvaardbaar dat je er mogelijk twee dagen niet door kan werken, maar op dit moment - in volle strijd tegen een ziekte die dodelijk is en enorm langdurige complicaties veroorzaakt - zijn iets meer bijwerkingen wel aanvaardbaar. We weten nog niet precies hoeveel antistoffen en T-cellen er door het vaccin moeten worden gevormd om beschermd te zijn. Hoe meer, hoe beter, dus.”
Wat veroorzaakt vaker bijwerkingen: de eerste prik of de tweede?
“Bij mRNA-vaccins zoals Pfizer en Moderna nemen de bijwerkingen duidelijk toe na de tweede dosis, in vergelijking met na de eerste dosis. Bij het vaccin van AstraZeneca, dat gemaakt werd op basis van een ‘verbouwd’ verkoudheidsvirus, is het net omgekeerd. De klachten zelf zijn over het algemeen heel vergelijkbaar: koorts, vermoeidheid, hoofdpijn, misselijkheid en rillingen.”
Jongere mensen zullen iets vaker bijwerkingen vertonen dan oudere. Dat heeft te maken met de veroudering van het immuunsysteem, dat minder hevig reageert.
Hoe groot is de kans dat je bijwerkingen krijgt?
“Twee derde van de mensen die gevaccineerd worden, heeft hoogstens een pijnlijke arm. Eén op de drie heeft een grieperig gevoel, waardoor sommigen een dag thuis blijven. Vandaar dat nu de vaccinaties van medisch personeel meer gespreid verlopen. Zo heeft de werking van de dienstverlening minder te lijden onder ziekteverzuim. Ook voor gezinnen zou ik zeker adviseren dat de twee ouders zich niet op hetzelfde moment laten vaccineren, dat is gewoon niet handig.”
Zijn er mensen die extra gevoelig zijn voor bijwerkingen?
“Er is enerzijds een persoonlijke voorbeschiktheid: sommige mensen zijn er gevoeliger voor dan andere. Daarnaast speelt leeftijd een rol: jongere mensen zullen iets vaker bijwerkingen vertonen dan oudere. Dat heeft te maken met de veroudering van het immuunsysteem, dat minder hevig reageert.”
Is het een goed teken als je bijwerkingen hebt: betekent dat dat je beter gevaccineerd bent dan mensen die geen last hebben?
“Het is in ieder geval niet zo dat er iets mis is als je geen bijwerkingen krijgt. Je kan niets voelen en heel veel antistoffen geproduceerd hebben. Bij vaccinatie met hepatitis-B-vaccin zien we soms dat er geen antistoffen aangemaakt worden, maar dat verschijnsel komt bij deze vaccins niet voor. Zelfs bij echt heel hoogbejaarde mensen in de woonzorgcentra - met een dus ook erg oud immuunsysteem - zien we dat die goed reageren. Verder wordt volop onderzocht hoe goed het vaccin werkt bij mensen die medicatie moeten nemen die het immuunsysteem onderdrukt. Maar zelfs al biedt het hen door tegenwerkende medicatie een minder goede bescherming: het blijft goed om hen te vaccineren en het is zeker geen veiligheidsrisico.”
Wanneer treden die bijwerkingen doorgaans op?
“Ernstige allergische reacties die medisch ingrijpen noodzakelijk maken, treden erg snel op. Vandaar dat mensen die gevaccineerd zijn, een kwartier tot een half uur onder toezicht blijven. De kans van 2 tot 5 op een miljoen dat zoiets gebeurt, wordt verkleind door de goede bevraging vóór de vaccinatie. Indien er twijfels zijn, worden mensen naar hun huisarts of een allergoloog gestuurd. Maar dat heeft niets te maken met de gewone bijwerkingen als hoofdpijn, koorts, misselijkheid, enzovoort, waar we het hier over hebben. Wij ervaren hier dat die tussen de acht en achttien uur na de vaccinatie beginnen. In ieder geval binnen de vierentwintig uur.”
De hoofdpijn en de vermoeidheid kan wel een dag of drie aanhouden. De koorts is meestal binnen de vierentwintig uur weer voorbij.
Wat kan je doen tegen dergelijke bijwerkingen?
“Voor wie jonger is dan 65 is het risico op koorts en dergelijke groter, dus die kunnen dat mogelijk milder maken door vlak voor de vaccinatie paracetamol te nemen. Dat zal geen negatieve invloed op de vorming van de antistoffen hebben. Voor 65-plussers is die pijnstiller echt niet nodig. Verder: plan een rustige avond na je vaccinatie, ga op tijd slapen en neem gerust paracetamol of ibuprofen tegen pijn en koorts. Als de injectieplaats pijn doet, kan je dat verzachten met een coldpack.”
Hoelang kun je hinder ondervinden van die bijwerkingen?
“De hoofdpijn en de vermoeidheid kan wel een dag of drie aanhouden. De koorts is meestal binnen de vierentwintig uur weer voorbij. Als de koorts na 72 uur nog niet weg is, kan je beter contact opnemen met je huisarts. Zeker als je ook last hebt van een verstopte of lopende neus, keelpijn of hoest, want dat zijn klachten die echt niet door het vaccin veroorzaakt kunnen worden. Het is immers niet onmogelijk dat je net voor je vaccinatie nog besmet bent geraakt met Covid-19.”
Lees ook:
Hoeveel winst maken farmabedrijven op coronavaccins, en is het interessant om er nu in te beleggen? (+)
Bekijk ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Mijnenergie
EnergyVision introduceert gratis zonnepanelen met goedkoper stroomcontract: een interessante formule?
-
Livios
Zo gebruik je je wasmachine en droogkast slimmer: “Het kost je iets meer, maar je bespaart ermee op de lange termijn”
Wie besparingen op de energiefactuur zoekt, neemt best een kijkje in de waskamer. We gebruiken de wasmachine en de droogkast vaak en die toestellen vertegenwoordigen dan ook een noemenswaardig deel van je energieverbruik. Hoe gebruik je ze op de meest energiezuinige manier? Bouwsite Livios vroeg het aan Arjan Hoffer van Bosch en Siemens. -
Waarom een boterham met kaas (g)een goed idee is
Een boterham met kaas hoort bij veel mensen standaard bij hun ontbijt of middageten. Maar kaas bevat veel verzadigd vet en zout. Slecht voor de gezondheid dus, zou je kunnen denken. Is dat terecht? En leg je dan beter iets anders tussen de boterham? -
-
PREMIUM
Welke wormen kan je in België oplopen? Expert maakt een top vijf: “Deze kan zelfs 25 jaar in je lichaam zitten”
-
PREMIUM
Hoeveel vaccins heeft België nu eigenlijk al gekregen? Niemand die het exact lijkt te weten: “Dit slaat werkelijk nergens op”
1.053.450 vaccins zijn er al aangekomen in België, zegt het Europees Centrum voor Preventie en Ziektebestrijding ECDC. 851.865, zegt het Belgisch Agentschap voor de Veiligheid van Geneesmiddelen FAGG. En 942.143 zijn het er volgens de laatste tabellen van de taskforce Vaccinatie. Niemand lijkt te weten hoeveel vaccins ons land nu echt al ontvangen heeft, en hoeveel er dus in de vriezers zitten. -
Spaargids.be
Wat mag jij wel/niet doen met het geld op de rekening van je kind?
Het is de vrees van heel wat ouders: je hebt jarenlang flink voor je kinderen gespaard, maar eens ze 18 zijn, doen ze het verzamelde geld meteen op. En dan niet per se aan - in jouw ogen alvast - nuttige zaken. Hoe kan je dit vermijden? Spaargids.be geeft advies. -
PREMIUM
Kan je op basis van lichaamsgeur schatten hoe oud iemand is? En bestaat er dan zoiets als ‘oudemensengeur’?
-
PREMIUM
Aantal patiënten met hartontsteking groeit. Arts waarschuwt: “Het kan leiden tot een beroerte”
-
Doe de priktest: wanneer kom jij aan de beurt voor het coronavaccin?
Wie wordt wanneer gevaccineerd? Al meer dan een half miljoen Vlamingen deed de priktest op HLN: check hieronder wanneer jij aan de beurt bent voor een coronavaccin en waar jij zal worden gevaccineerd. -
PREMIUM
“Die 50/50-verdeling kan sommige mensen echt overvallen”: zo kom je niet voor verrassingen te staan bij een echtscheiding
Bijna één op de twee huwelijken eindigt in een scheiding. En hoewel vechtscheidingen steeds vaker vermeden worden, voelen ex-partners zich in het proces wel nog dikwijls benadeeld. Advocate Claudia Van de Velde tipt hoe je bij een scheiding niet voor verrassingen komt te staan: “Blijf je partner kiezen met je hart, maar maak afspraken voor je trouwt.” De experte wijst op belangrijke aandachtspunten: van een passend huwelijkscontract tot een ouderschapsplan. -
HLN Shop
Pollen in de lucht: deze toestellen voorkomen gesnotter
61 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerpatrick feyen
Eddy red roc
Jozef Van Mellaert
Nico Lauriola
Tom Carpentier