Direct naar artikelinhoud
OpinieSophie Van Reeth

Als een verkrachting gefilmd wordt en de daders in feite gewoon vrijuit gaan, vragen we ons af: wie wordt er dan wel gestraft voor seksueel geweld?

Sophie Van Reeth: ‘Als een verkrachting gefilmd wordt en de daders in feite gewoon vrijuit gaan, vragen we ons af: wie wordt er dan wel gestraft voor seksueel geweld?'Beeld Photo News/Joel Hoylaerts

Sophie Van Reeth schrijft deze opinie namens PUNT. vzw, advies- en informatiecentrum seksueel grensoverschrijdend gedrag. 

In juni 2018 verkrachtten twee twintigers een negentienjarige vrouw op het toilet in een Gentse discotheek. De daders werden veroordeeld (DM 3/3), maar moeten niet naar de cel – blijkbaar vond de rechter dat er verzachtende omstandigheden waren. Ook in de media wordt de jonge vrouw zoals altijd opgezadeld met een zekere schuld die haar niet treft. Dit is een signaal dat voor ontzettend veel slachtoffers van seksueel geweld aanvoelt als een slag in het gezicht.

Onze mailbox wordt overspoeld met berichten van slachtoffers die ziek zijn van wat er is gebeurd. Mensen voelen zich machteloos. Ze worden niet alleen teleurgesteld op juridisch vlak, maar zien daarbovenop hoe er maatschappelijk gezien wordt omgegaan met seksueel geweld. Dat laatste valt eenvoudig te illustreren aan de hand van enkele krantenartikels.

We hervallen in een narratief van ‘veelbelovende jongens’ versus ‘de onbenullige vrouw’, ook al komt het niet met die woorden in de media. De jonge vrouw die slachtoffer werd van verkrachting wordt gereduceerd tot het feit dat ze gedronken had. De daders worden omschreven als ‘heren’. Het is zoals altijd ‘de dronken studente’ tegenover de ‘jonge Gentenaars’. Hadden de jonge Gentenaars dan niets gedronken? En waarom is het relevant dat ze dronken was? Om welke reden dan ook was ze niet in staat om toestemming te geven, alleen op dat vlak speelde alcohol misschien een rol. Niet omdat het haar verantwoordelijkheid was dat ze is verkracht. Enkel en alleen de daders zijn verantwoordelijk. Wat is het volgende? Vragen wat ze aanhad?

Op juridisch vlak is deze situatie ook niet het gevolg van een gebrek aan middelen of bewijslast. Er waren videobeelden van de verkrachting. Op de rechtbank hebben ze het allemaal zien gebeuren en toch kunnen ze zeggen dat er ‘verzachtende omstandigheden’ waren. Of dit het gevolg is van een gebrek aan vorming bij mensen in justitie (zoals rechters), of het werk van een rechter met misplaatste prioriteiten en een gebrek aan empathie, maakt weinig verschil. Als een verkrachting gefilmd wordt en de daders in feite gewoon vrijuit gaan, vragen we ons af: wie wordt er dan wel gestraft voor seksueel geweld? Welke boodschap geef je dan?

Het is onze taak als organisatie om het op te nemen voor slachtoffers in deze discussie. Mensen die het al zwaar te verduren hadden, hebben ontzettend veel pijn, nu nog meer. We hopen dat iedereen zich bewust is van het leed achter gesloten deuren.

In het verleden had ik misschien gevraagd: kan dit alsjeblieft stoppen? Het is echter op een punt gekomen dat dit niet meer evenredig is aan de ernst van de situatie. We zijn bij PUNT. vzw campagne aan het voeren tegen het probleem dat hier voor de zoveelste keer geïllustreerd wordt. Dit móét stoppen. Wij strijden in ieder geval verder. Voor alle slachtoffers van seksueel geweld, voor de jonge vrouw in Gent, die niet alleen in de steek is gelaten door ons gerechtelijk systeem, maar door de maatschappij in haar geheel.