De sociale partners - verenigd in de Groep van Tien - onderhandelen al sinds januari over de loon- en arbeidsvoorwaarden in de privésector. Struikelsteen is met hoeveel de lonen mogen stijgen, bovenop de index. Een rapport van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) legt de grens op 0,4 procent. De bonden spreken over een “aalmoes”, terwijl de werkgevers schermen met de concurrentiekracht in wat ze een van de grootste economische crisissen ooit noemen.

Het overleg tussen vakbonden en werkgevers over de loon- en arbeidsvoorwaarden voor de komende twee jaar is definitief mislukt. Op 14 maart loopt een deadline af, maar tussen nu en maandag is geen overleg meer gepland.

Loonwet op schop

De vakbonden eisen vooral dat de loonnorm indicatief wordt. Dat betekent dat sectoren die het wel goed doen - denk aan de farmasector of de supermarkten - meer mogen geven dan 0,4 procent. Ze eisen dat de huidige loonwet wordt gewijzigd. Dat brengt de regering en in het bijzonder PS-minister van Werk Pierre-Yves Dermagne in verlegenheid. De regering wil immers enkel ruimte bieden voor extra loon via omzendbrieven. Maar dat volstaat niet voor de vakbonden. Ze willen dat de loonwet zelf op de schop gaat.

Om de druk te verhogen wordt op 29 maart dan ook een nationale staking gepland in de privésector. Woensdagnamiddag volgt wellicht de officiële bevestiging. Het is wachten op de liberale vakbond, die zich nog beraadt over de plannen.

Werkgevers woest

De werkgevers reageren woedend op de stakingsplannen van de vakbonden ACV en ABVV. “Wablief?”, zegt Unizo-topman Danny Van Assche op Twitter. “Staking in alle bedrijven om méér loon te eisen in 6 procent van de bedrijven, terwijl we nooit een hardere (economische) klap meemaakten? Jobs in gevaar brengen bij ondernemers die vechten voor overleven terwijl we wel degelijk iets willen doen waar het goed gaat? SHAME ON YOU, vakbonden!”

Idem bij de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka. “Onverantwoordelijk en onbegrijpelijk”, aldus Voka, dat de stakingsplannen met klem veroordeelt. “De intenties van het ACV en het ABVV om op maandag 29 maart een algemene staking te organiseren, zijn lichtzinnig, niet uit te leggen en onverantwoord. Een stakingsdag kost onze economie honderden miljoenen. Nu staken zal onze voorzichtig begonnen relance in de kiem smoren. En een staking tast ook onze internationale reputatie aan.” Topman Hans Maertens spreekt over een “slag in het gezicht” van alle ondernemingen die er al een jaar lang alles aan doen om deze crisis door te komen.

VBO-gedelegeerd bestuurder Pieter Timmermans reageert op Twitter verbijsterd. “Toppunt van wereldvreemdheid?”, vraagt hij zich af. “Na de grootste economische klap ooit van -6,5 procent bbp (= verlies 25 miljard), het land platleggen omdat loonstijging van 3,2 procent (= 4 à 5 miljard) te weinig is. Il faut le faire

 Belga