Dierenmishandeling en huiselijk geweld vaak met elkaar verbonden, UGent pakt beide aan met werkgroep
De faculteit Dierengeneeskunde van de Gentse universiteit heeft een werkgroep opgestart om dierenmishandeling en intrafamiliaal geweld samen aan te pakken. "Want wanneer in een gezin mensen mishandeld worden, lopen ook de dieren gevaar. En omgekeerd", stelt professor-dierenarts Leen Van Brantegem. De werkgroep vraagt aan dierenartsen om geweld op mensen te helpen opsporen, en aan hulpverleners (zoals OCMW-medewerkers) om ook waakzaam te zijn voor dierlijk leed.
In coronatijden is het aantal gevallen van huiselijk geweld fors toegenomen. "Over het algemeen zegt men: wanneer in een gezin mensen mishandeld worden, dan lopen ook de dieren gevaar. En ook omgekeerd geldt dat. Het zou mij dus niet verwonderen als ook het geweld op dieren is toegenomen", reageert professor Leen Van Brantegem van de faculteit dierengeneeskunde aan UGent. "Exacte cijfers zijn er helaas niet. Andere landen, zoals Engeland en Nederland, houden zulke cijfers wel bij. We lopen hier in België echt wat achter op dat vlak." Hoog tijd om daar verandering in te brengen, dacht de professor. Ze startte een werkgroep op om de problematiek aan te pakken.
Meldpunt voor dierenmishandeling
De werkgroep bestaat uit 5 dierenartsen, het kabinet van minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA), het kabinet van minister van Justitie Zuhal Demir (N-VA), de cel Gendergerelateerd geweld en Family Justice Center (een organisatie die gespecialiseerd is in intrafamiliaal geweld). "Voor huiselijk geweld is er al het meldpunt 1712. Met die werkgroep gaan we ook voor dierenmishandeling zo'n meldpunt opstarten", vertelt Van Brantegem. "Voor gewone burgers, maar ook voor dierenartsen. Want zij komen soms in aanraking met verdachte letsels en dat kan wijzen op mishandeling. Niet alleen van het dier, maar ook van andere gezinsleden."
Ik kreeg ooit een hondje binnen met 7 gebroken ribben. Het gezin wist zogezegd van niets. Dan weet je dat er iets niet klopt
Volgens dierenarts Brigitte De Groote uit Gent is het een goede zaak dat er zo'n meldpunt komt: "Wij komen inderdaad soms in aanraking met verdachte letsels. Ik kreeg hier bijvoorbeeld ooit een hondje binnen dat vol met blauwe plekken stond. Ik nam foto's van het dier en toen bleek dat het 7 gebroken ribben had. En niemand van het gezin had er een verklaring voor... Dan weet je natuurlijk wel dat er iets niet klopt. Ik heb toen de politie ingelicht, maar de waarheid is nooit aan het licht gekomen. Het zal een pak handiger zijn als er zo'n meldpunt komt dat zich heel specifiek met dierenmishandeling bezighoudt. Want zo'n zaken moeten grondig onderzocht worden."
"Het is ook al eens voorgevallen dat iemand bij mij in de praktijk komt met zijn hond. Geen vuiltje aan de lucht. Maar dan gaan ze naar buiten en kijk ik toevallig nog eens door het raam, en zie ik hoe die persoon de hond een harde schop geeft", gaat De Groote verder. "Op zo'n moment vraag ik mij natuurlijk af hoe die persoon omgaat met andere huisgenoten. Ik geloof zeker dat er enig verband bestaat tussen geweld bij dieren en geweld bij mensen."
Verband tussen intrafamiliaal geweld en dierenmishandeling: is er een verklaring voor?
De link tussen intrafamiliaal geweld en dierenmishandeling kan op verschillende manieren gelegd worden, volgens professor Van Brantegem. "Enerzijds is het een kwestie van "in de weg lopen". Als een agressor vindt dat iemand in de weg loopt, dan krijgt die klappen. Of dat nu een partner, een kind of een dier is. Anderzijds zoeken slachtoffers van intrafamiliaal ook vaak troost bij hun huisdier, ze hebben een hele sterke band. En dan kan het zijn dat de agressor het dier mishandelt als dreigement. "Als je iemand vertelt over de klappen die je krijgt, zal ik het dier vermoorden", zeggen ze dan. Het is emotionele chantage."
Door de vacht van een hond of kat is het moeilijk om blauwe plekken op te sporen. We willen dierenartsen daarbij helpen.
Van Brantegem heeft het ook al in de praktijk gemerkt. Ze werkt op de dienst Pathologie van de faculteit Dierengeneeskunde, ze voert dus lijkschouwingen uit op dieren. "We hebben al gevallen gehad waar het onderzoek uitwijst dat het dier is omgekomen door geweld, en dat dan achteraf blijkt dat ook het baasje, of de kinderen, slachtoffer zijn van geweld." Maar bij levende dieren is het moeilijker om sporen van geweld vast te stellen. "Vooral kleine letsels zijn moeilijk om te merken. Natuurlijk omdat het dier niet kan praten, maar een blauwe plek is bijvoorbeeld ook minder zichtbaar door de vacht en de gepigmenteerde huid. Met de werkgroep willen wij dierenartsen ook opleiden om kleine letsels makkelijker te herkennen."
