Ongerustheid na berichten over AstraZeneca-vaccin: veel vragen, weinig annulaties in vaccinatiecentra

In bijna alle vaccinatiecentra in heel Vlaanderen blijven de agenda's volgeboekt na berichten uit het buitenland over mogelijke bijwerkingen van het AstraZeneca-vaccin. Denemarken heeft dat vaccin tijdelijk stop gezet omdat ze willen nagaan of er een verband is tussen het vaccin en bloedklonters. Ons land blijft het vaccin toedienen. Volgens de Taskforce Vaccinatie en minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke is er geen reden om ongerust te zijn. In de callcentra van de vaccinatiecentra komen wel veel vragen binnen, maar die leiden niet tot meer afzeggingen. 

Bekijk hier het verslag uit "Het Journaal". De tekst gaat daaronder voort. 

De meeste vaccinatiecentra in de provincie Antwerpen kregen gisteren meteen meer telefoontjes met vragen over het vaccin van AstraZeneca. "We vreesden zelfs even dat de vaccinaties zouden stilvallen na het nieuws dat Denemarken het vaccin voorlopig niet meer gaat gebruiken", zegt Leen Lejon van de vaccinatiecentra in Willebroek en Puurs-Sint-Amands. "De vrees bleek ongegrond, want voorlopig zien we weinig afzeggingen."

Enkel in het vaccinatiedorp in Spoor Oost zijn er wel meer afzeggingen. "Voor maandag zijn er al zo'n 30 afzeggingen, dubbel zo veel als normaal", zegt spoedarts Jan Stroobants. "Mogelijk komen er in het weekend nog meer afzeggingen bij. We weten natuurlijk niet zeker of dat door het nieuws van AstraZeneca is, de mensen geven er geen reden bij." Volgens Stroobants heeft het weinig zin om je vaccinatie nu te weigeren in de hoop dat je volgende keer een ander vaccin zal krijgen. "Je bent sowieso voor 30 dagen gekoppeld aan het vaccin dat op je uitnodiging staat, en als je daarna een nieuwe uitnodiging krijgt, bestaat de kans dat het opnieuw AstraZeneca is. Je kan niet kiezen."

In Limburg merken ze gisteren en vandaag bijna geen verschil. Er zijn amper annulaties.“Op de 300 mensen zijn er gisteren 2 niet komen opdagen omdat het een AstraZeneca-vaccin was”, is te horen in Tongeren. In Bree gaat het over 7 van de 300. Dat is niet veel. “Maar in de huisartsenpraktijk staat de telefoon roodgloeiend.” zegt dokter Kaat Ieven van eerstelijnszone Kemp en Duin. Patiënt Grazia Fichera is wel een beetje ongerust: “Ik weet niet meer wat we moeten geloven en in welke mate het veilig genoeg is. Ik ben alleenstaande en heb 2 kinderen, dus ik wil toch zeker zijn dat het ok is.” Dokter Kaat Ieven begrijpt die ongerustheid: “Het is soms moeilijk om te weten hoe het zit. Maar ik ben eigenlijk blij dat de nevenwerkingen zo goed worden opgevolgd. Als het echt onveilig zou zijn, wordt dat meteen van de markt gehaald.”

Het AstraZeneca-vaccin zou bloedklonters kunnen veroorzaken. Maar bloedklonters komen vaak voor. "Per 3 miljoen mensen in België zijn er 21.000 mensen per jaar die een bloedklonter hebben", zegt dokter Ieven. "Dus het is moeilijk om te zeggen dat het toevallig is of dat het door het vaccin komt. Als dat vaker voorkomt na het vaccin, dan gaan ze zeker alarm slaan, maar uit studies is dat nooit gebleken.” 

Ook in Oost-Vlaanderen kwamen er overal meer vragen binnen. "Volgende week starten we met het vaccineren van mensen boven de 85 jaar, en zij vragen zich af of het vaccin van AstraZeneca wel veilig is. Zij krijgen steevast het antwoord dat AstraZeneca geen tweederangsvaccin is. Het vaccin haalt betere resultaten dan het jaarlijkse griepvaccin dat we massaal toedienen. Er is geen reden tot bezorgdheid”, stelt Stijn Vermassen van vaccinatiecentrum Denderdal gerust. “Gisteren zagen we dat bepaalde mensen niet kwamen opdagen of last minute hun vaccinatie annuleerden”, vertelt  Vermassen. “Vandaag is dat niet meer het geval. Iedereen die bevestigd heeft, komt ook effectief opdagen." 

Mensen die het vaccin weigeren, zegt Vermassen, komen helemaal achteraan op de wachtlijst. “Je zal dan pas samen met de 18-plussers aan de beurt komen. Bovendien bestaat de kans dan nog steeds dat je AstraZeneca toegediend krijgt. En het risico op het coronavirus is veel groter, dan de kans op een bloedklonter omwille van het vaccin.”

In West-Vlaanderen was er in de centra van Oostende en Tielt wat bezorgdheid. Maar zodra de juiste info gegeven is door de medewerkers was de bezorgdheid van de baan.  

Ook in Vlaams-Brabant hetzelfde verhaal: veel vragen, maar weinig annulaties. Mogelijk komt dat doordat het zorgpersoneel nu nog aan de beurt is. Professionals maken zich minder zorgen omdat ze de medische context kennen. In Leuven was er gisteren een grote vaccinatiedag met 2200 zorgverleners. Er waren beduidend meer vragen rond AstraZeneca door de situatie in Denemarken. Nadat de artsen ter plaatse alle vragen beantwoord hadden, was iedereen gerustgesteld. Er heeft dus uiteindelijk niemand geannuleerd, zegt de woordvoerder van het vaccinatiecentrum. Ze benadrukt dat de artsen in het vaccinatiecentrum er zijn om vragen te beantwoorden en mensen gerust te stellen.