Belg Anthony Nti haalt geen Oscarnominatie binnen voor zijn kortfilm "Da Yie"

Anthony Nti (28) is geboren in Ghana en op zijn 10e naar België verhuisd met zijn vader. Bescheiden van gestalte, maar niet in zijn ambities, en zeker niet zuinig op zijn gulle lach en vele handgebaren wanneer hij enthousiast vertelt over "Da Yie". Antwerpen is zijn thuisbasis, na een opleiding aan de filmschool RITCS in Brussel. Zijn eerste opvallende wapenfeit is bachelorfilm "Boi" uit 2016, meteen goed voor de prijs voor "beste debuut" op het Kortfilmfestival in Leuven. 

Met zijn afstudeerproject "Da Yie", wat "slaap zacht" betekent, gooit hij nu hoge ogen. De kortfilm is al opgepikt door ruim 140 filmfestivals. Het verhaal gaat over een man die twee kinderen probeert te ronselen voor een bende. Het scenario is deels autobiografisch, want gebaseerd op Nti's eigen jeugd in Ghana: het gaat over kinderen die hun onschuld verliezen in het contact met volwassenen, wanneer ze moeten omgaan met groepsdruk. 

"Ik herinner me nog goed dat ik in Ghana was gaan voetballen met vrienden, terwijl ik eigenlijk allerlei klusjes moest doen", vertelt Nti. "Toen ik weer thuiskwam, zwaaide er wat. Dat is het vertrekpunt geweest voor "Da Yie". Ik hing als kind vaak rond met oudere gasten, in situaties die niet altijd zo kindvriendelijk waren, besef ik nu."

Bekijk hier de journaalreportage over "Da Yie", toen de kortfilm op de shortlist stond voor de Oscars, en lees voort onder de video:

"Da Yie" speelt zich af gedurende één dag, en is in 2017 opgenomen in Nti's geboorteland Ghana. Pas in 2019 was de film volledig klaar en kwam hij uit. "Een kwestie van als studenten genoeg geld bij elkaar te harken, om alles te kunnen afwerken. Dat heeft jaren geduurd", zegt Nti daarover.

"Een spannende roadtrip is het geweest, om te filmen in het land waar ik geboren ben. Als filmstudenten moesten we alles zelf doen. De crew bestond uit 5 professionele mensen, en mijn eigen familie. De film heeft een lange aanloop gehad, en we hadden er niet veel van verwacht. Dus alles wat er nu op ons afkomt, is écht zot", vertelt hij. "Die erkenning is leuk, maar we hebben nog een lange weg te gaan. Dit is nog maar het begin."

Nti laat zich niet graag in één hokje duwen: hij maakt niet alleen films, maar ook videoclips voor verschillende bevriende artiesten, onder wie TheColorGrey. En hij heeft ook televisie-ervaring: Nti was co-regisseur van de Ketnetreeks "Hoodie" en hij maakte voor Eén de reeks "De Shaq", de eerste televisiereeks ooit in Vlaanderen met een zwart hoofdpersonage. 

"Heel interessant om een fictiereeks maken, in een korte tijd met beperkte middelen. Een goede leerschool is het geweest", zegt hij daarover. "De Shaq" bestaat uit 4 afleveringen en is een van de zogenoemde "coronareeksen" van de VRT: integraal geschreven, geproduceerd en uitgezonden in coronatijden. 

Nti benadrukt dat hij uiteenlopende verhalen wil vertellen in even uiteenlopende formules. "Ik maak graag audiovisuele kunst, en voor mij zijn er verschillende interessante vormen om dat te doen. Als ik nog eens een videoclip wil maken, of een reclamespot, dan wil ik dat als filmmaker ook gewoon kunnen doen."

Bekijk hier de videoclip van "Need to know" van TheColorGrey, geregisseerd door Anthony Nti:

Bekijk hier hoe Anthony Nti vertelt wanneer hij als tiener wist dat hij filmmaker wilde worden:

"Da Yie" is een samenwerking tussen Anthony Nti en zijn studiemaatje Chingiz Karibekov: ze hebben samen het scenario geschreven en de film gemaakt. "Dit was Anthony zijn afstudeerproject, en dat was ook het doel van "Da Yie": een diploma behalen. Wat we tot nu toe samen bereikt hebben, is geweldig. Het voelt heel natuurlijk om samen verhalen te vertellen", vertelt Karibekov.

Het duo werkt nu aan hun eerste langspeelfilm, in samenwerking met productiehuis Caviar: "Postcard". Dat wordt een bewerking van "Fata Morgana", een boek over mensenhandel en prostitutie van Chika Unigwe, een Belgische schrijfster met Nigeriaanse roots. "Een zwaar verhaal, maar we hebben al veel research gedaan, en werken nu volop aan het scenario", aldus Nti. "Het wordt een sociale misdaadthriller net als "Da Yie"."

Nti en Karibekov vormen een succesvolle tandem. De Nederlandse krant NRC noemt het duo een van de meest beloftevolle filmmakers van de lage landen, vanwege de dynamiek en culturele diepgang in hun verhalen. 

Anthony en Chingiz hebben elkaar leren kennen aan de Brusselse filmschool RITCS. Hun roots liggen respectievelijk in Ghana en Kazachstan, en ze delen het feit dat ze hun jeugd hebben doorgebracht buiten België. Op sociale media wordt nu al de vergelijking gemaakt met Adil El Arbi en Bilall Fallah, het regisseursduo met Marokkaanse roots. Zij zijn dan wel geboren en getogen in België, en ze hebben film gestudeerd aan Sint-Lukas, maar ook Adil en Bilall vormen een onafscheidelijk duo, dat door hun eigen vertelstijl snel werd opgemerkt in het buitenland.

"Adil en Bilall hebben het al bijzonder ver gebracht en we kijken naar hen op. Hun succes inspireert ons", zegt Karibekov. Nti is het daar helemaal mee eens. "Elke vergelijking met hen is een compliment, ook al maken wij niet hetzelfde soort films. Hun passie is fantastisch, net als het feit dat ze tegen de stroom ingaan om te geraken waar ze willen geraken. Naar hun motivatie kijken we zeker op."

Een ander voorbeeld van Nti is filmmaker Spike Lee (zie foto), die bekend staat voor zijn sociaal bewogen verhalen. Verhalen waar ook Nti zelf veel affiniteit mee heeft. Ook regisseur Martin Scorsese vindt hij interessant, net als veel Koreaanse films. Nti ziet zichzelf niet als een geboren filmmaker: het besef dat hij regisseur wilde worden, kwam er pas op zijn 18e.

"Mijn liefde voor film is groot, maar ik ben niet echt een cinefiel, ik ben dat nu volop aan het inhalen", geeft Nti toe. "Ik werk vooral op buikgevoel. Maar ik zie de nieuwe generatie filmmakers graag bezig. Verschillende stemmen met diverse achtergronden kunnen uiteenlopende verhalen vertellen, en dat toont ook gewoon de realiteit zoals die is. En er is veel enthousiasme over diversiteit in de filmwereld nu, en dat is fijn. Dat ik met "Da Yie" de kans krijg om de hele wereld aan te spreken, vind ik geweldig. En hoe de Oscarcampagne loopt, dat zien we nog wel."