‘Dit is geen gratuite parodie’: Jelle De Beule en Thijs De Cloedt maakten een Jommeke-album

Goud, zilver, robijnen en briljanten. Dat was de buit die Jommeke en co. binnenrijfden in het album De schildpaddenschat. In De zonnemummie waren het zonnestenen van 4000 voor Christus, in De gouden jaguar een pre-Columbiaans afgodsbeeld en in De zingende oorbellen twee sets oorbellen van zuiver kristal.

Het is Jan Geldmans, controleambtenaar van de Federale Overheidsdienst Financiën, die in In de knel én de penarie het verbouwereerde strokopje één voor één de schatvondsten opsomt uit zijn 65-jarige stripcarrière, en concludeert dat er nooit belastingen op zijn betaald. Hij eist prompt zo’n 562 miljard. Er zit niets anders op dan opnieuw een schat te vinden, besluiten Jommeke en Filiberke. Maar dat valt vies tegen. Net nu het moet, vindt het duo niets. Nada. Nougatbollen.

44 pagina’s proberen scenarist Jelle De Beule (40) en tekenaar Thijs De Cloedt (42) hen via de clichés en toevalligheden van hun vroegere albums, ‘spontaan’ een schat te laten ontdekken. Tevergeefs…

Met hun album zetten ze Jef Nys’ geesteskind flink in de zeik. Maar met veel liefde, stipuleert Jelle De Beule, televisiemaker, acteur en nu dus ook Jommekes gelegenheidsscenarist. “Ik was gefascineerd door de eerste – pakweg – vijftig verhalen en heb leren tekenen door Jommeke. Misschien hangt het samen met nostalgie, maar ik vind Nys’ figuren creatief en rijk. Clever, zelfs. Hij was een geniale tekenaar.”

Parodie

Zijn fascinatie voor Jommeke en Nys uitte hij al eerder op televisie. In De ideale wereld parodieerde hij meermaals Jommeke, met de Neveneffecten maakte hij zelfs een Jommeke-parodiefilm: Schatten uit de diepte. “Daar had ik met een bang hartje Jef Nys toestemming voor gevraagd, want er zat wat vetzakkerij bij zoals een Gobelijn die zegt: ‘Ik ga nu neuken, euh, slapen.’ Nys vond dat allemaal geen probleem. Ik heb zijn fax nog.” (grijnst)

“Ook zijn uitgeverij nam het sportief op. Ze lieten grappend weten dat ze het zo zouden laten als ik eens kwam brainstormen. Dat heb ik effectief gedaan. We hebben het over een spin-off van Anatool en de andere slechteriken gehad. Het ging echt alle kanten uit. Enkele jaren geleden begon de uitgeverij dan met remakes van bestaande verhalen door bekende stripauteurs en werd me verteld dat ik ook iets geheel nieuws mocht schrijven.”

Een oud idee liet zich gelden. “Aha, dacht ik. We hebben ooit het idee gehad om in een tv-programma de strip aan de wetenschap te toetsen. Hoever stond het bijvoorbeeld met de technologie om een vliegende bol of teletijdmachine te fabriceren? Ook wilden we Jommekes schatten laten berekenen en stelden we ons de vraag of daar dan belastingen op betaald moesten worden. Via een account van de uitgeverij kon ik alle strips digitaal lezen en trachtte ik de eerste zes schatten te berekenen. Uren en uren werk. Ik raakte totaal gedemotiveerd. Econoom Geert Noels en Gaëtan De Weerdt, de wiskundige die in de Basta-aflevering over belspelletjes de code kraakte, namen het vrijwillig op zich. Later heb ik er nog mijn boekhouder en een advocatenkantoor op gezet. En dat voor één goede, lange mop.”

Respect

De Beule wist meteen wie die Jommeke-parodie moest tekenen: Thijs De Cloedt. “Ik heb met hem in de academie gezeten in het Gentse KASK en hij animeerde Kabouter Wesley. Een echte perfectionist. Ik bracht schetsen aan, waardoor ik voor het eerst in een soort regiecapaciteit terechtkwam.”

Of het duo carte blanche kreeg van de uitgever? “Afgezien van wat creatieve opmerkingen en ideeën heeft de uitgever zich niet gemoeid met ons verhaal. We zaten vanaf het begin op eenzelfde golflengte. Ze voelden aan dat ik geen zin had in een gratuite parodie. Ik wilde iets dat zowel mijn kleine kon lezen als een veertigjarige. Geen seksparodie, dus. Ook niet goedkoop schieten op wat in feite een kinderstrip is. Nu hebben we een album waarin we de systemen van zo’n stripgenre onderuithalen en de toevalligheden en goedkope oplossingen accentueren. Stripfiguren die toevallig door een verrotte houten muur vallen en zo een schat vinden, bijvoorbeeld. Of ramen zonder glas waardoor Flip en Filiberke zomaar kunnen binnenvliegen. Zulke dingen.” 

Of lachen met de genderstereotypering van Annemieke en Rozemieke? “Juist ja, die mop met de Miekes vind ik nog de beste scène uit het album: Jommeke en Filiberke die hen voorzichtig uit de bekrompen mentaliteit van de jaren zestig willen weghalen, maar moeten concluderen dat ze er in zijn blijven ‘plakken.’ Maar goed, nergens vallen we Jommeke af. Sterker: Ik denk dat dit album zelfs past in de wereld van Jommeke.”

“Het is me erg goed meegevallen”, zegt Jo Berckmans, Nys’ weduwe. “Je merkt duidelijk dat Jelle alle strips heeft nagelezen en Jommeke kent. Hij drijft er de spot mee, maar niet op een aanvallende manier. Ik denk dat Jef het goed zou hebben gevonden. Vooral ook omdat hij zelf levenslang last had met de belastingen.”

De strip verschijnt op 7 april bij Standaard Uitgeverij en is deze week al te koop samen met Humo.