Experts staan voor raadsel: besmettingscijfers in Zuid-Afrika spectaculair gedaald zonder strenge lockdown
De besmettingscijfers in Zuid-Afrika zijn spectaculair gedaald, zonder hulp van vaccins of een al te strenge lockdown. Groepsimmuniteit zou een mogelijke verklaring kunnen zijn, maar experts blijven toch vooral in het duister tasten. “De enige zekerheid is dat we nog steeds veel over dit virus te leren hebben”, beseft Harry Moultrie in ‘The Wall Street Journal’. Hij werkt als epidemioloog voor het Nationaal Instituut voor Overdraagbare Ziekten in Zuid-Afrika.
Rond Nieuwjaar lag een rampscenario op tafel. Een nieuwe coronavariant woekerde doorheen het Afrikaanse land, duizenden vakantiegangers zouden terugkeren uit broeihaarden én een op de drie coronatests bleek positief. President Cyril Ramaphosa sloot de stranden, legde een avondklok op van 21 uur tot 6 uur ‘s ochtends en verbood zowel binnen als buiten grote samenkomsten. Ook de verkoop van alcohol werd aan banden gelegd. “Hoe minder ongevallen en steekpartijen, hoe meer artsen zich in de ziekenhuizen konden concentreren op coronapatiënten”, luidde de redenering.
Op 11 januari werden in 24 uur tijd net geen 22.000 besmettingen vastgesteld. Onwezenlijk hoog, maar vanaf dan zouden de cijfers consequent dalen. Nu worden per dag nog ‘slechts’ duizend gevallen ontdekt, het percentage positieve testen ligt onder de vijf procent. In de grafiek hieronder ziet u de Zuid-Afrikaanse curve, berekend op een miljoen inwoners.
Minibusjes
Sinds 2 februari wordt weer alcohol verkocht en zijn de stranden open. De avondklok geldt enkel nog tussen 23 uur en 4 uur ‘s nachts. Twee weken geleden liet Moultrie ook weer grote samenkomsten toe, tot 100 personen binnen en 250 buiten.
Opmerkelijk: restaurants en cafés moesten minder klanten ontvangen, maar zijn nooit gesloten geweest. Het concept van ‘nauwe contacten’ kennen Zuid-Afrikanen niet, tijdens kerst en nieuw mochten ze zo veel familieleden bezoeken als ze wilden. Heel wat arbeiders keerden nadien terug naar huis in minibusjes, normaal een godsgeschenk voor de verspreiding van corona.
“Kleine veranderingen kunnen enorme gevolgen hebben”
Hoe kan het dan dat de cijfers enkele weken later toch zo scherp begonnen te dalen? Hetzelfde fenomeen zagen we trouwens ook in India, Pakistan en het Verenigd Koninkrijk. “In bepaalde lagen van de bevolking kan groepsimmuniteit ontstaan zijn”, aldus Moultrie. “Wie veel sociale contacten heeft, wordt snel besmet. Als die bepaalde kring de infectie opgelopen heeft, wordt het voor het virus veel moeilijker om naar andere groepen over te springen.”
Wetenschappers onderzoeken ook het effect van menselijk gedrag. “Als de cijfers stijgen, passen burgers zich aan en worden ze vanzelf voorzichtiger”, stelt Saad Omer van het Instituut voor Volksgezondheid aan de universiteit in Yale. “Een kleine toename van sociale contacten kan tot een exponentiële stijging in het aantal besmettingen leiden. Anderzijds kunnen iets minder contacten de curve ook versneld doen dalen. Kleine veranderingen kunnen enorme gevolgen hebben.”
Eén op 500 Zuid-Afrikanen overleden
Officieel zijn er 1,5 miljoen Zuid-Afrikanen besmet geraakt met het coronavirus, slechts 2,5 procent van de totale bevolking. Een grove onderschatting uiteraard, vermits er amper getest wordt.
De oversterfte geeft een beter beeld. Er zijn sinds de uitbraak ruim 145.000 extra doden gevallen, 85 tot 95 procent daarvan zou te wijten zijn aan Covid-19. Eén op de 500 Zuid-Afrikanen is met andere woorden overleden door de ziekte.
Ruim helft besmet
Uit een test op antilichamen is gebleken dat ruim de helft van de bevolking tussen 15 en 69 jaar in de twee zwaarst getroffen provincies al besmet geweest is. Het is echter zeer onwaarschijnlijk dat het immuniteitsniveau in andere delen van het land even hoog ligt.
De verklaring voor de scherpe daling van het aantal coronabesmettingen blijft voorlopig dus een mysterie. “Wie beweert met zekerheid de reden te kennen, liegt gewoon”, besluit Moultrie.
Lees ook: Geert Meyfroidt: “Heisa over AstraZeneca kan een kans zijn om onze vaccinatiecampagne te versnellen” (+)
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
INTERVIEW. Is het verantwoord dat ons land blijft vaccineren met AstraZeneca? Cardioloog Thomas Vanassche legt uit
-
HLN Shop
Ga voor schoonheid én degelijkheid: in vijf stappen naar jouw ideale e-bike
Wie het aangename aan het nuttige wil koppelen bij het kiezen van een tweewieler, gaat voor een elektrisch exemplaar en raakt zo in één beweging ook razendsnel op zijn bestemming. Maar let op: de markt van de e-bikes evolueert continu en je zwemt in de keuzemogelijkheden. Waar moet je zoal op letten? HLN Shop haalt vijf aandachtspunten aan. -
Amerikaanse militaire steun aan Taiwan verhoogt “risico op conflict”, dreigt China
China waarschuwt dat een verhoging van de Amerikaanse militaire steun aan Taiwan enkel “het risico op een conflict” vergroot. Daarmee reageert Peking op de goedkeuring in het Amerikaanse Congres van een militair steunpakket van 8 miljard dollar voor Taiwan. -
-
HLN Shop
“Gebruik er verschillende door elkaar”: podoloog geeft raad bij het kiezen van jouw perfecte wandelschoenen
-
Muizen aan boord vertragen start Europees kiwiseizoen van producent Zespri
Kiwiproducent Zespri heeft de start van zijn Europees verkoopseizoen met een week uitgesteld. Op het eerste charterschip richting Zeebrugge werden namelijk muizen ontdekt in de fruitruimen. Dat laat de kiwiproducent weten in een persbericht. -
Jongen (10) uit Oklahoma wordt wakker en ziet dat zijn beide ouders en drie broers doodgeschoten zijn
Zwaar familiedrama in Oklahoma City in de VS. Een vader heeft er zijn gezin uitgemoord, op één zoontje na. Toen de 10-jarige jongen wakker werd, zag hij dat zijn beide ouders en drie broers dood waren. “Laat het duidelijk zijn: wat in die woning gebeurd is, was een bloedbad”, zei de politie. -
PREMIUM
Zijn vrouw kostte hem 47.000 euro per maand. Nu zit Poetins vice-defensieminister in de cel
-
16
KIJK. Oekraïne voert opnieuw grote droneaanval uit: Russische brandstoftank ontploft
-
2
Medewerker van Duits EU-parlementslid in de cel op verdenking van spionage voor China
De medewerker van het Duitse EU-parlementslid Maximilian Krah, bij de komende verkiezingen voor het Europees Parlement lijsttrekker van het extreemrechtse Alternative für Deutschland (AfD), is woensdag in voorlopige hechtenis genomen. Dat heeft het federale parket van Karlsruhe bekendgemaakt. Er is een onderzoeksrechter aangesteld. De 43-jarige man, Jian G, werd maandag opgepakt op verdenking van spionage voor China. Hij werd ook met onmiddellijke ingang geschorst door het Europees Parlement. -
Schilderij van Gustav Klimt geveild voor 30 miljoen
Een schilderij van Gustav Klimt heeft 30 miljoen euro opgebracht op een veiling in Wenen. Het gaat om het onafgemaakte werk ‘Bildnis Fräulein Lieser’. Het kunstwerk was oorspronkelijk besteld door een rijke familie en Klimt schilderde het kort voor zijn dood in 1918. Later werd decennialang gedacht dat het verloren was gegaan. -
6
Wordt TikTok binnenkort verbannen in Verenigde Staten? Bedrijf gaat nieuwe wet aanvechten bij rechter
88 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerAnita Banasiak
Chris Loeijs
Harry Hermans
Linda Heintjens
Linda Wellekens