Te veel fouten met briefstemmen in Nederland: minister laat de procedures aanpassen
Veel oudere kiezers in Nederland hebben hun stem voor de parlementsverkiezingen de afgelopen dagen verkeerd uitgebracht. Door de coronacrisis konden de 70-plussers al per brief stemmen, maar nu blijkt tot 8 procent van die stemmen ongeldig. De procedures worden daarom in volle kiesperiode alsnog aangepast.
Dit jaar zijn in Nederland door de corona-pandemie de mogelijkheden om te stemmen uitgebreid. Gisteren en vandaag waren al stembureaus open, om risicogroepen niet te verplichten morgen woensdag in overvolle stembureaus te gaan staan.
Zeventigplussers kregen ook de kans om per brief te stemmen. Maar het terugsturen van die stembrieven loopt niet helemaal vlot. Nederlanders moesten hun oproepingsbrief en hun stembrief in twee aparte enveloppes steken en die dan terugsturen.
Tot 8 procent van de oudere Nederlanders staken beide brieven in dezelfde enveloppe. Dat maakt je stem ongeldig, omdat het kiesgeheim geschonden dreigt te worden. De mensen die de stembrieven openmaken, kunnen immers zien wie op wie gestemd heeft. Daarom is de procedure nu nog aangepast. Ambtenaren mogen de oproepingsbrief uit de enveloppe halen, zonder naar het stemformulier te kijken. Daarna moeten ze dat stemformulier in een bus steken.
Minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren (D66) heeft over de aanpassing advies ingewonnen bij de Raad van State en de Kiesraad. Die gingen akkoord met de nieuwe werkwijze. Volgens de minister hebben veel mensen de fout 'onnadenkend' gemaakt. Minister Ollongren verwacht ook niet dat het tot rechtszaken zal komen.
Ontslagnemend premier Rutte vindt ook niet dat er "lichtvoetig is omgegaan" met het briefstemmen. Van de kant van de oppositie waren er wel wat kritische stemmen te horen. Zo sneerde Thierry Baudet (Forum voor Democratie, uiterst rechts) dat het 'oudste en meest fundamentele democratische recht, namelijk het stemgeheim, werd geschonden'.
Morgen woensdag gaan er nog eens duizenden stembureaus extra open. Dan zijn er ruim 8.800 plaatsen waar mensen terechtkunnen. De meeste stembureaus zijn geopend tussen 07.30 uur en 21.00 uur. Kiezers kunnen ook op stations terecht om hun stem uit te brengen.
Voor alle stembureaus in het land gelden dit jaar speciale maatregelen om de kans op besmetting met het coronavirus zo klein mogelijk te houden. Zo worden in het stemlokaal potloden, stemhokjes, tafels, en andere voorwerpen geregeld schoongemaakt.