Zes EU-landen vragen "correctiemechanisme" voor verdeling coronavaccins

De kritiek van Oostenrijk, Tsjechië, Slovenië, Bulgarije, Kroatië en Letland is niet nieuw, maar de leiders van de zes landen pleegden maandag gezamenlijk overleg en spraken na afloop de pers toe. "Het is belangrijk" een "technische" oplossing te vinden met de Europese Commissie en de Europese Raad om "bijkomende dosissen te kunnen bezorgen aan de landen die achtergebleven zijn", zei de Oostenrijkse bondskanselier Sebastian Kurz in Wenen. Hij werd geflankeerd door de Tsjechische premier Andrej Babis, de Sloveense premier Janez Jansa en de Bulgaarse premier Boyko Borissov. Hun collega's Andrej Plenkovic uit Kroatië en Krisjanis Karins uit Letland namen via videoconferentie deel.

Om hun stelling dat de verdeling van vaccins niet eerlijk gebeurt kracht bij te zetten, toonde Kurz een grafiek van het aantal toegediende dosissen van de coronavaccins per 100 personen. Daarop was te zien hoe Malta de kroon spant met 27,19 dosissen en Letland en Bulgarije achteraan bengelen met ongeveer 5 dosissen. Volgens de Bulgaarse eerste minister Borissov heeft zijn land nog maar een derde van de dosissen gekregen die Malta al ontving.

In een reactie op de kritiek verspreidde de Europese Commissie afgelopen zaterdag al een mededeling waarin ze uitlegde dat de verdeling van de vaccins wel degelijk gelijk verloopt over alle lidstaten. Elk land heeft namelijk recht op exacte hetzelfde aantal vaccins per capita. Alleen moeten de lidstaten zelf de aankoop van de vaccins regelen, op basis van de aankoopovereenkomsten die de Commissie gesloten heeft. 

Het is wel zo dat als een land beslist een deel van de vaccins waar het recht op heeft niet aan te kopen, deze verdeeld worden over de andere, geïnteresseerde landen, rekening houdend met de plaatselijke epidemiologische situatie en het vaccinatieproces. Die flexibiliteit werd op aandringen van de lidstaten zelf ingebouwd, benadrukte de Commissie. "Het is aan de lidstaten om een akkoord te sluiten over een terugkeer naar de (originele) pro rata-verdeling", klonk het. Kurz noemde de gesprekken over zo'n herverdeling onder lidstaten vorige week nog een "bazar".

In eigen land wordt de Oostenrijkse bondskanselier Kurz door de sociaaldemocratische oppositie een "politieke show" verweten. Zijn demarche moet zijn "fouten" maskeren, luidt het. Zo moest de Oostenrijkse ambtenaar die eindverantwoordelijk was voor de bestellingen van vaccins maandag ontslag nemen omdat hij niet alle beschikbare dosissen had aangekocht. Het verleidde de vertegenwoordiger van de Europese Commissie in Oostenrijk, Martin Selmayr, ertoe op Twitter te schrijven dat "als iets slecht gaat in Europa, de EU de verwijten krijgt, ook als de regeringen niet met hun eigen ambtenaren spraken". Selmayr was tot voor enkele jaren de invloedrijke kabinetschef van toenmalig Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker.

Kurz lanceerde zijn offensief voor een andere verdeling van de coronavaccins in de context van groeiend ongenoegen over zijn beleid. Uit een peiling waarvan de resultaten afgelopen weekend bekendgemaakt werden, moet blijken dat 55 procent van de Oostenrijkers niet tevreden is over de regering-Kurz en dat 36 procent de protesten tegen de nationale coronamaatregelen steunt.