OVERZICHT. Waarom pauzeren zoveel Europese landen inenting met AstraZeneca-vaccin? Waar wacht België op? Dit is alles wat we weten
Enkele dagen geleden zette Denemarken een kettingreactie in gang door de inenting met het AstraZeneca-vaccin te pauzeren. Tal van Europese landen volgden het voorbeeld waardoor België inmiddels een van de weinige landen is die het middel nog wél gebruiken. Waarom zetten andere landen de vaccinatie stop? Vanwaar komt de heisa? En waarom gaat de Belgische vaccinatiecampagne onverstoord verder? Een overzicht van wat we weten.
Vanwaar komt de heisa?
Op 8 maart stopten de Oostenrijkse gezondheidsautoriteiten met het toedienen van een bepaald lot van het AstraZeneca-vaccin. Een verpleegster (49) die met een spuitje van dat lot (ABV5300) werd ingeënt, overleed enkele dagen later aan de gevolgen van een longembolie. Een collega, die een spuitje uit hetzelfde lot had gekregen, kreeg wat later aan een longontsteking. Daarop beslisten ook Luxemburg en de Baltische staten de vaccinatie met AstraZeneca even te pauzeren. Het Europese geneesmiddelenagentschap (EMA) stelde dat “er geen indicaties zijn dat de vaccinatie deze aandoeningen, die niet als neveneffect opgelijst staan, veroorzaakt heeft”. Het lot ABV5300 werd aan zeventien EU-landen geleverd - niet aan België - en bestaat uit 1 miljoen doses.
Op 11 maart besliste Denemarken om voor minstens twee weken te stoppen met het vaccineren met AstraZeneca. De opschorting kwam er nadat er meerdere gevallen van bloedklonters waren gemeld. Na Denemarken beslisten ook tal van andere Europese landen om voorlopig een pauze in te gelasten.
Over hoeveel tromboses gaat het?
Het Europese geneesmiddelenagentschap (EMA) had op 10 maart 30 meldingen van bloedklonters ontvangen op 5 miljoen toegediende vaccinaties. Daarmee ligt het aantal bloedklonters niet hoger bij gevaccineerden dan bij de rest van de bevolking.
AstraZeneca deelde enkele dagen later (op 14 maart) een gedetailleerder verslag waarin ze berichtten over 37 meldingen van bloedklonters (15 diepveneuze tromboses en 22 longembolen) op 11 miljoen vaccinaties in de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. “In een groep van 17 miljoen mensen verwachten we normaal gezien 705 gevallen van diepe veneuze trombose en 862 gevallen van longembolen”, zo kadert viroloog Marc Van Ranst. “We zien dus veel minder gevallen van diepveneuze trombose en longembolen bij gevaccineerden dan verwacht.”
Ter vergelijking: jaarlijks zijn er in de EU 1,5 miljoen gevallen van diepveneuze tromboses of longembolen. Meer dan 500.000 Europeanen sterven hieraan.
Diepveneuze trombose (DVT): Bij een diepveneuze trombose heeft er zich een bloedklonter gevormd in een van de diepe aders van de benen of het bekken. Zo'n bloedstolsel kan de bloedstroom belemmeren en het bloedvat beschadigen.
Longembolie: Bij een longembolie is zo'n bloedklonter in de aders van de benen of het bekken losgeschoten en vast komen te zitten in een bloedvat van de longen.
Hoeveel tromboses zijn er in België gemeld na vaccinatie?
Het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) liet gisteren nog weten dat er in België tot nog toe zes meldingen zijn binnengelopen over bloedstolsels na een vaccinatie met het AstraZeneca-vaccin. “Het aantal trombo-embolische voorvallen bij gevaccineerden lijkt in het algemeen niet hoger te zijn dan bij de bevolking in het algemeen”, klinkt het.
Wat weten we over de patiënten met bloedklonters?
In Denemarken is melding gemaakt van een overlijden van een 60-jarige vrouw die nog maar pas was ingeënt met het AstraZeneca-vaccin. Ze kreeg een bloedklonter en overleed daar ook aan. Ze zou nog enkele andere “zeer ongebruikelijke” symptomen hebben gehad volgens het Deense medicijnenagentschap zoals een laag aantal bloedplaatjes, bloedingen en stollingen in kleine en grote bloedvaten.
In Italië overleed een man (57) enkele dagen geleden nadat hij een spuitje had gekregen. Hij kreeg de nacht na zijn vaccinatie koorts en overleed even later. Wat eerder (op 9 maart) was ook al een 43-jarige militair gestorven na een injectie met het AstraZeneca-vaccin.
Was er dan geen sprake van tromboses tijdens de klinische studie?
Tijdens de fase 3-studie werden 12.021 mensen ingeënt met het vaccin, 11.724 deelnemers maakten deel uit van de placebogroep. Van de eerste groep kregen 4 personen een trombose, bij de placebogroep waren dat 8 personen. Een vergrote kans op tromboses werd niet opgenomen in de bijsluiter van het vaccin gezien er geen sprake was van een biologische plausibiliteit.
Hoeveel landen hebben er inmiddels beslist om de pauzeknop in te drukken?
Na Denemarken beslisten ook IJsland, Noorwegen, Zweden, Nederland, Duitsland, Frankrijk, Slovenië, Italië, Spanje, Portugal, Ierland, Bulgarije en Cyprus om de vaccinatie met AstraZeneca tijdelijk stop te zetten.
Oostenrijk, Luxemburg en de Baltische staten (Letland, Estland en Litouwen) hadden, omwille van het betwiste lot ‘ABV5300', eerder al beslist om het gebruik van de AstraZeneca-vaccins even aan banden te leggen.
Waarom heeft België beslist om verder te vaccineren met AstraZenca?
“Ons land zet de vaccinatie niet op pauze”, zo reageerden de taskforce Vaccinatie en minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a). Volgens Vandenbroucke is er geen enkel probleem met de vaccins.
“Op een totaal van vijf miljoen Europeanen zijn er normaal gezien, dus zonder vaccinatie, meer dan 150 bij wie bloedstollingsstoornissen vastgesteld zouden worden in dezelfde periode van twee weken. Er is met andere woorden geen sprake van een verhoogd risico door het AstraZeneca-vaccin. Tromboses of bloedstollingsstoornissen komen immers dag na dag voor aan een ritme van ongeveer één tot vier per duizend mensen per jaar”, zo besluit professor Pierre Van Damme, vaccinoloog (UA) en lid van de Taskforce Vaccinatie in ons land.
Ook de Wereldgezondheidsorganisatie adviseerde landen vandaag nog om het vaccin te blijven gebruiken. De voordelen wegen zwaarder dan de risico’s.
Wat met andere bijwerkingen?
Elke donderdag publiceert het geneesmiddelenagentschap FAGG een overzicht van de bijwerkingen die zijn gemeld na toediening van een Covid-19-vaccin in België. Uit de meest recente cijfers van 11 maart blijkt dat er bij het toedienen van het vaccin van AstraZeneca in minder dan twee procent van de gevallen melding wordt gemaakt van bijwerkingen.
Tot en met 1 maart waren 37.985 doses van het vaccin gezet, en kwamen er slechts 708 meldingen van bijwerkingen bij. Dat komt neer op 1,86 procent van de gevallen. Dat is vergelijkbaar met het vaccin van Moderna (1,93 procent), maar duidelijk hoger dan dat van Pfizer (0,67 procent)
Wat gebeurt er nu verder?
België, alsook de andere landen die de vaccinatie met AstraZeneca gepauzeerd hebben, wachten op een uitgebreide analyse van het EMA. Die analyse zal morgen (18 maart) toegelicht worden. Indien het haar advies wijzigt, zal België dat nieuwe advies volgen en implementeren. Voorlopig blijft het EMA echter achter het vaccin van AstraZeneca staan. “Bloedstollingsproblemen komen sowieso relatief vaak voor”, benadrukte de EMA-directeur Emer Cooke gisteren nog tijdens een persconferentie. “Wij blijven tijdens het onderzoek overtuigd van de voordelen van vaccinatie”, concludeerde Cooke.
Meer info volgt morgennamiddag.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
26
PROMOJAGERS SUPERTIP. Albert Heijn pakt deze week uit met “zeer straffe promo's”: “Ik heb 122 euro bespaard”
-
PREMIUM
ONZE OPINIE. Door zijn onenigheid zaait Europa net twijfel over het AstraZeneca-vaccin in plaats van gerust te stellen
-
“VRT verdient beter dan dit”: geen hoorzitting omdat N-VA en Vlaams Belang afwezig blijven
Er komt dan toch geen hoorzitting met de VRT-top in het Vlaams Parlement. Meerderheidspartij N-VA en oppositiepartij Vlaams Belang bleven vandaag afwezig voor een extra zitting van de commissie Media waardoor er geen quorum was en er dus niet gestemd kon worden over de vraag naar een hoorzitting. “De VRT verdient beter dan dit", stelt Commissievoorzitter Meyrem Almaci (Groen). -
-
27
Nieuw op 1 mei: geen 15 minuten wachttijd meer bij alcoholcontrole, verplichte inschrijving van leefloners bij VDAB
-
PREMIUM57
Nieuw programma ‘Knappe koppen’ veroorzaakt nieuwe rel bij VRT: “Schaamteloos en cynisch”
Een soort van ‘Topdokters’, maar dan over straffe Vlaamse ingenieurs: dat moet ‘Knappe koppen’ op VRT worden. Maar het programma is, lang voor de eerste opname, bron van alwéér een nieuwe rel over de openbare omroep. De VRT-top zou al te graag de 500.000 euro subsidie van Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) hebben aanvaard, zonder inhoudelijk debat over zo’n programma. En dat is, volgens critici, niet de eerste keer. Wij gingen na wat er precies aan de hand is bij de openbare omroep. -
Spaargids.be
Hoeveel geld mag er op jouw spaarrekening staan vooraleer de fiscus passeert?
Op een eerste schijf van 1.020 euro spaarrente per belastingplichtige betaal je geen roerende voorheffing. Wat betekent dat concreet? Hoe zit het dan met een gezamenlijke rekening? En wat doe je best met de rest van je centen? Spaargids.be biedt antwoorden. -
AstraZeneca levert maar 70 miljoen vaccins aan Europa in tweede kwartaal in plaats van beloofde 180 miljoen
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
-
17
Regering gaat nieuwe gesloten centra voor illegalen bouwen in Jabbeke en Jumet
De federale regering kan op zoek naar een aannemer voor de bouw van de gesloten centra in Jabbeke en Jumet. De ministerraad heeft het licht op groen gezet voor de aanbesteding van beide dossiers. Samen zijn ze goed voor zowat 300 plaatsen. -
PREMIUM
REPORTAGE. Slechts 3 procent afzeggingen in Gent voor eerste inentingen met AstraZeneca bij 85-plussers: “Als Van Ranst durft, dan ik ook”
Caesar schreef het al, en Asterix zei het hem na: de Belgen zijn de dappersten van alle Galliërs. Terwijl half Europa de spuiten van AstraZeneca in de koelkast houdt, laten we ze hier aan de lopende band in onze arm zetten. In het vaccinatiecentrum in Gent, waar ze vandaag begonnen met de inenting van 85-plussers die niet in een zorgcentrum wonen, kwam maar drie procent van de 1.600 uitgenodigden niet opdagen, ook al stond er alleen AstraZeneca op het menu. De 97 procent die wel kwam, was maar al te blij met de spuit. “Toen ik hoorde van die tromboses, werd ik heelterganst benauwd”, klinkt het onder andere. -
Jobat
Hoeveel werknemers krijgen maaltijdcheques? En wie mag op een dertiende maand of smartphone van het werk rekenen?