AstraZeneca-vaccin “veilig en doeltreffend”: Europese landen hervatten inentingen na tijdelijke stop

“We kunnen het vaccin niet associëren met een verhoogd risico op bloedklonters (trombose)”, was de belangrijkste conclusie van het EMA-onderzoek. De afgelopen weken waren er wel enkele gevallen van trombose gemeld waarbij ook een verlaagd aantal bloedplaatjes vastgesteld was. In die gevallen kan een mogelijke link voorlopig niet met honderd procent zekerheid uitgesloten worden, aldus het EMA nog.

Het EMA raadt daarom aan om het mogelijke maar erg zeldzame risico op bloedklonters in combinatie met lage bloedplaatjes en de symptomen ervan duidelijker te vermelden in de bijsluiter van het vaccin. De zeldzame gevallen zullen ook verder wetenschappelijk worden onderzocht om een link tussen de twee volledig uit te sluiten. Nationale agentschappen krijgen het advies om extra opmerkzaam te zijn voor eventuele bijwerkingen bij personen die gevaccineerd worden met Astrazeneca.

Maar op dit moment ziet het EMA dus geen reden om te stoppen met de vaccinatie met het AstraZeneca-vaccin, aangezien er ook in de algemene populatie die niet gevaccineerd is, bloedklonters voorkomen. Het EMA onderzocht 5 miljoen vaccinaties, waarbij er 30 gevallen van bloedklonters waren opgedoken na de vaccinatie. Dr. Sabine Straus van het Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) benadukte dat het aantal gevallen van gewone trombose niet is toegenomen sinds de start van de vaccinaties, maar zelfs lager ligt dan verwacht.

Tromboses komen immers vaak voor: jaarlijks zijn er in de EU 1,5 miljoen gevallen, meer dan 500.000 Europeanen sterven aan de gevolgen van zo’n trombose.

De voordelen van inenting wegen alles bij elkaar nog altijd veel zwaarder door dan de eventuele risico’s, aldus EMA-directeur Emer Cooke op de persconferentie donderdag. “Als het aan mij lag, werd ik er morgen mee ingeënt.” Tijdens het persmoment werden ook nog uitdrukkelijk de Belgische wetenschappers bedankt die het onderzoek leidden.

Eerder vandaag hadden Noorse onderzoekers gezegd de oorzaak van de bloedproppen na vaccinatie met AstraZeneca te hebben achterhaald. Volgens Pål Andre Holme en zijn team van het universitair ziekenhuis van Oslo zou het vaccin een zware immuunrespons kunnen uitlokken, die op zijn beurt de bloedproppen kan verklaren. Het EMA kon dit onderzoek nog niet zelf bekijken, aldus Cooke.

De bal ging aan het rollen nadat Denemarken op 11 maart besliste om de vaccinaties met AstraZeneca te pauzeren. Het vaccin zou in een aantal gevallen geleid kunnen hebben tot stolselvorming in het bloed (tromboses). Diezelfde dag nog volgden tal van Europese landen het voorbeeld van de Denen. Ze schortten het gebruik van AstraZeneca tijdelijk op. Intussen was België een van de weinige landen die onverstoord doorging met het vaccineren met AstraZeneca.

Twee dagen geleden leek het EMA België daarin gelijk te geven: “Er is geen enkele indicatie dat de vaccins bloedklonters hebben veroorzaakt”, zei Cooke. 

Italië was donderdagavond het eerste land van Europa dat bekendmaakte het AstraZeneca-vaccin vanaf morgen/vrijdag weer te zullen gebruiken na een tijdelijke stop in afwachting van het oordeel van het EMA. Nog landen die vrijdag al opnieuw met AstraZeneca zullen inenten zijn Litouwen en Letland, Bulgarije, Frankrijk, Duitsland, Ierland en Cyprus. Spanje, Portugal en Nederland hernemen volgende week.

Zweden liet weten nog een paar dagen nodig te hebben voor een besluit over de hervatting. Ook Noorwegen blijft bij een opschorting, in afwachting van bijkomende data in verband met de meldingen in het land. In Frankrijk zal premier Jean Castex zich morgen met AstraZeneca laten inenten, meldde nieuwszender BFMTV.

In België is er voorlopig sprake van 11 meldingen over bloedstolling of tromboses na een vaccinatie met AstraZeneca. Van de elf meldingen worden er zes als niet-ernstig gecategoriseerd, vijf als ernstig. In totaal zijn er reeds 215.862 dosissen van het vaccin toegediend in ons land.

Na de communicatie van het EMA heeft de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid besloten de vaccinatiecampagne in België met het vaccin voort te zetten, meldt het kabinet van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke. “Het EMA heeft een duidelijk advies gegeven. AstraZeneca is een veilig en doeltreffend vaccin. We hebben de juiste beslissing genomen om te blijven vaccineren, en we zullen dat ook blijven doen”, klinkt het bij Vlaams minister van Volksgezondheid Wouter Beke.