Sociale woning huren én vermogen in buitenland, dat mag niet

Een sociale woning huren, maar tegelijk een woning bezitten in Zuid-Frankrijk, Marokko of Griekenland, dat mag niet. Toch blijkt deze vorm van sociale woningfraude een hardnekkig probleem. Onderzoek van de Lierse Maatschappij voor de Huisvesting bracht aan het licht dat er 25 gezinnen in Lier zijn die in het buitenland bouwgronden, appartementen of woningen bezitten, terwijl ze in Lier een sociale woning huren. Zij moeten nu hun sociale woning verlaten. Huurders krijgen ook een forse boete, bij sommigen tot 35.000 euro. Daarnaast zijn er vijf gezinnen met ‘beperkt vermogen’, bijvoorbeeld een huis of appartement dat ze samen met anderen bezitten. Zij krijgen een jaar de tijd om dat vastgoed te verkopen. 

Naast Lier liepen er al gelijkaardige onderzoeken in Antwerpen en Hamme. Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA) zet nu het licht op groen voor buitenlands eigendomsonderzoek in héél Vlaanderen, goed voor een jaarlijkse investering van 5 miljoen euro. “In België is het eenvoudig: het volstaat om in het kadaster te kijken. Als daaruit blijkt dat iemand een woning heeft aan de andere kant van het land, dan heeft hij of zij geen recht meer op een sociale woning”, zegt Diependaele aan Het Laatste Nieuws. “In het buitenland zijn die gegevens niet altijd beschikbaar of worden ze niet uitgewisseld met ons land. Daarom doen we een beroep op vijf privébureaus in België en Nederland die gespecialiseerd zijn in dit soort onderzoeken. Er is een akkoord voor onderzoek in 41 landen.”

Hoewel iedereen het er over eens is dat de strijd tegen sociale woningfraude moet worden opgevoerd, kwam er ook al kritiek op de plannen. Moet elk stukje grond of gedeelde schuur in het buitenland als vermogen gezien worden? Mogen overheden wel snuisteren in buitenlandse kadasters? En hoe juridisch sluitend zijn die onderzoeken? 

Tot dusver hebben de onderzoeken in Antwerpen en Hamme wel al hun vruchten afgeworpen. In Antwerpen kreeg huisvestingsmaatschappij Woonhaven bij alle zeven vonnissen gelijk in de rechtbank. In totaal werd daardoor zelfs al 590.000 euro aan onrechtmatig verkregen sociale korting teruggevorderd. “Het belangrijkste doel is natuurlijk dat er zoveel mogelijk woningen vrijkomen ten voordele van mensen die er wel recht op hebben”, zegt Diependaele. “Er staan 150.000 mensen op de wachtlijst met een gemiddelde doorlooptijd van twee tot drie jaar. We gaan er natuurlijk het probleem van de wachtlijsten niet mee oplossen, maar het zou een schande zijn om dit niet aan te pakken terwijl er zoveel mensen wachten op een sociale woning.”