België een belastingparadijs voor multinationals? Vijf jaar geleden misschien nog wel, maar die tijd lijkt voorbij. Dat schrijft althans zakenkrant De Tijd. Die ging na hoeveel vermogen er vandaag nog zit in de grootste vijfentwintig financieringscentra die multinationals hier in 2011 ‘runden’ om te kunnen profiteren van de notionele intrestaftrek om zo een pak minder belastingen te moeten betalen. En wat blijkt? De eindbalans is negatief: in vijf jaar tijd haalden ze samen minstens 144 miljard euro weg uit ons land.

Drie voor twaalf

Volgens hoogleraar fiscaal recht Axel Haelterman van de KU Leuven zijn er drie redenen waarom multinationals hun miljarden weghalen uit ons land: het huidige tarief van de notionele intrest is veel te laag om nog fiscaal interessant te zijn, het systeem van de ‘excess profit rulings’ (specifieke akkoorden met de fiscus) ligt onder vuur en last but not least dreigt het hele systeem te sneuvelen in het kader van de geplande verlaging van de vennootschapsbelasting, een dossier dat premier Michel (MR) onlangs naar zich toe heeft getrokken.

“Veel multinationals anticiperen daar nu al op”, zegt Axel Haelterman in De Tijd. Volgens de professor zal 60 tot 90 procent van de financieringscentra verdwijnen uit België als de notionele intrestaftrek wordt afgeschaft. “Het is drie voor twaalf. We ondervinden nu al de negatieve gevolgen, laten we dus snel de knoop doorhakken en een alternatief bieden.” En dat alternatief is een substantiële verlaging van de vennootschapsbelasting: “Die moet minstens naar 23 procent dalen om internationaal relevant te zijn. Dan lokken we multinationals om te investeren in de echte economie en niet langer in de financiële economie, zoals met de notionele intrest.”

Volgens professor Haelterman is er haast bij: “Als we de komende twee maanden niet met een alternatief komen, zullen we ook in de reële economie jobs zien verdwijnen bij multinationals.”

“Elke job telt”

Die vrees leeft ook bij het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO). “Om die reden hebben we al enkele maanden informele contacten met de regering om er vaart achter te zetten”, zegt VBO-topman Pieter Timmermans. “Ik weet dat er schamper gedaan wordt over die coördinatiecentra, waar zogezegd nauwelijks volk werkt. Maar het gaat hier toch om duizenden banen voor hoogopgeleiden. Die worden goed betaald en leveren ook de sociale zekerheid aardig wat geld op. Nog afgezien van het feit dat dergelijke jobs van de ene dag op de andere te verhuizen zijn – terwijl we élke job moeten koesteren – mogen we ook niet vergeten dat zulke financiële centra zeer dicht staan bij de échte machtscentra van multinationals, waar de beslissingen worden genomen die er écht toe doen: investeren en dus jobs creëren, maar ook jobs afbouwen of het bedrijf sluiten.”

Timmermans wijst erop dat het geen zin heeft om als land naar het World Economic Forum in Davos te gaan en jezelf daar aan te prijzen als investeringsland, om er vervolgens geen concrete daden tegenover te stellen. “Weet je, in de jaren 60 kwamen heel wat grote Amerikaanse en Japanse multinationals spontaan naar hier. Vijftig jaar later zijn de rollen omgekeerd en moeten wij die bedrijven bijna smeken om toch maar hier te blijven. En dat is nodig, want die grote bedrijven leveren de kleine bedrijven ook flink wat omzet op. Volgens onze berekeningen zo’n 110 miljard euro per jaar. Zonder grote ondernemingen dus ook geen welvarende kleine bedrijven.”