Kritische reacties na Overlegcomité: “Mokerslag, dit zou voor veel bedrijven het einde kunnen betekenen”

Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) kaatste meteen na de persconferentie van premier Alexander De Croo (Open Vld) de bal terug en plaatst een vraagteken bij de nieuwe maatregelen van het Overlegcomité. “En waar blijft de exponentiële curve van de vaccinatie?”

Vooral het feit dat niet-essentiële winkels enkel nog op afspraak mogen openen, ligt op de maag. “Sinds de heropening van de niet-essentiële winkels in december, zagen we geen noemenswaardige stijgingen van het aantal coronagevallen in de maanden die erop volgden ... tot men de buitenbubbel verhoogde tot tien”, klinkt het.

De werkgevers richten de blik op de vaccincampagne. “In plaats van de besmettingscurve zouden we veel liever de vaccinatiecurve exponentieel zien stijgen! Enkel via een versnelde 24/7-vaccinatiestrategie kan het beloofde perspectief van een normalisering van de economie vanaf 1 mei verzekerd worden”, besluit VBO-topman Pieter Timmermans.

Ook het NSZ kan de maatregelen van het Overlegcomité niet pruimen. De zelfstandigenorganisatie reageert “furieus”. “Zelfstandigen zijn alweer het slachtoffer van de beslissingen van vandaag, die helemaal op niets zijn gebaseerd. Geen enkele studie wijst uit dat de broeihaard bij hen ligt. Dit is symboolpolitiek die op niets gestoeld is”, dixit het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen. Het nieuwe omzetverlies kunnen ze nooit meer goedmaken, luidt de boodschap. “Dat is gewoonweg lachen met hen, een nieuwe mokerslag.”

Net als de andere collega’s op de werkgeversbanken, steekt het NSZ de kritiek op de vaccincampagne niet onder stoelen of banken - al hekelt de zelfstandigenorganisatie daarbij wel opnieuw dat de scholen een grote bron van besmetting zouden zijn. NSZ had gehoopt dat de overheid “ging inzetten op een aanzienlijke versnelling van het vaccinatieproces”. 

Vlaamse werkgeversorganisatie VOKA wijst eveneens naar de trage vaccinatiecampagne. “Een overheid die nooit geziene inspanningen vraagt van haar bevolking, moet ook zélf met resultaten komen”, zegt gedelegeerd bestuurder Hans Maertens. “Wat we nu zien, is onvoldoende. België staat achteraan op de Europese vaccinatieranglijst.” 

Ook onderstreept Voka erop dat de “nieuwe lockdown opnieuw een grote economische impact zal hebben”, met name voor de niet-essentiële winkels. De maatregelen maken slachtoffers onder de Vlaamse ondernemingen, kijkt de werkgeversorganisatie ook bijvoorbeeld naar de kappers en niet-medische contactberoepen.

Unizo is bijzonder aangeslagen na het nieuws: “Dit is een mokerslag voor de ondernemers. Ze hebben al zo een slecht seizoen achter de rug, de contactberoepen zijn zelfs nog geen maand open en nu komt dit er nog eens bij. De reserves zijn op, en dit zou wel eens de genadeslag kunnen zijn voor sommige bedrijven”, zegt gedelegeerd bestuurder Danny Van Assche.

Winkelen op afspraak is niet rendabel, maar beter dan de winkel te sluiten volgens Unizo: “Wel zijn er twee voorwaarden. De winkels moeten hun overheidssteun behouden tijdens de opening en mensen mogen met twee een afspraak maken.”

De beslissing om niet-essentiële winkels alleen nog de deuren te laten openen op afspraak kan op weinig begrip rekenen bij Antwerpse winkeliers. “Dit is onbegrijpelijke symboolpolitiek”, vindt Nico Volckeryck, Antwerps NSZ-voorzitter en voorzitter van winkeliersvereniging Quartier National. “Het is nu al de derde keer dat men de winkels eigenlijk ‘sluit’, terwijl bij de vorige lockdown nog door virologen én ministers is erkend dat de besmettingen niet in de retail plaatsvinden.”

“Laten uitschijnen dat op afspraak open mogen blijven een goed alternatief is, is onzin. Retailwinkels moeten het voor 70 procent van passanten hebben. Bovendien is het voor winkeliers met personeel erg moeilijk om in te schatten of ze hun medewerkers moeten laten komen of ze hen beter op technische werkloosheid zouden zetten.” De voorzitter van de winkeliersvereniging van de Antwerpse Modewijk vreest dat heel wat collega’s de komende weken gewoon de deuren zullen sluiten. 

Dat je op afspraak wel weer met twee mag winkelen als het is met een persoon waarmee je samenwoont, is volgens Volckeryck wel een lichtpuntje. 

Sectorfederatie ModeUnie verwacht eveneens dat de verkoop op afspraak een grote rem zal zetten op hun verkoop. “Maar het is beter dan een sluiting”, zegt directeur Isolde Delanghe van sectorfederatie ModeUnie.

De organisatie vraagt dan ook extra steun. De modehandelaars zouden dezelfde steun moeten krijgen als de ondernemers die moeten sluiten, vindt Delanghe. De vlaamse regering zou dan weer snel werk moeten maken van de herstartlening, klinkt het. Met die voordelige lening kunnen handelaars hun facturen voor bestellingen betalen. 

Het Overlegcomité besliste dat het basis en secundair onderwijs de week voor de paasvakantie moet overschakelen op afstandsonderwijs, maar dat kleuters naar school mogen blijven gaan. Het Christelijk Onderwijsverbond (COV) vindt het onbegrijpelijk dat “het personeel van het kleuteronderwijs in de vuurlinie moet blijven staan”.

De redenering is dat besmettingen zich vooral voordoen in de leeftijdsgroep van 10 tot 19 jaar, maar het COV wijst erop dat kleuters amper getest worden. De vakbond krijgt van zijn leden het signaal dat er in het kleuteronderwijs veel besmettingen en veel afwezigheden zijn.

“De grens van wat mogelijk is, is ook in kleuteronderwijs al lang bereikt. Omdat kleuters zich veel moeilijker aan de coronamaatregelen kunnen houden, is de kleuterschool bij uitstek een kruispunt van menselijke contacten en dus van besmettingen”, zegt algemeen secretaris Marianne Coopman. “Het personeel is er onvoldoende beschermd, het sneltesten komt veel te traag op gang en ook op het vlak van vaccinaties van het personeel worden zo goed als geen inspanningen gedaan.”

De vakbond roept ouders op om hun kleuters zo veel mogelijk thuis te houden.

Directrice Lot Stevens van basisschool De Lotus maakt zich vooral zorgen over de kansarme kinderen: “Die hebben waarschijnlijk geen opvang. Voor de rest verwacht ik niet zoveel problemen. De week voor de paasvakantie is vaak een tijd van herhaling, dus veel leerachterstand zullen de kinderen op een week niet oplopen.”

De ouders van de kinderen reageren verdeeld: “Ik zie het niet zitten om de kinderen weer thuis te hebben. Werken en kindjes valt niet te combineren. Ik ben zelfstandige en ik heb al moeite om te overleven”, zegt Mathilde Boussauw.

“Het is allemaal weer heel snel gegaan, dus het wordt snel schakelen om een oplossing voor de opvang van de kinderen te zoeken”, zegt Peter Moerman, die vader is van drie kinderen. “Voor mij is het geen probleem, ik werk al bijna een volledig jaar van thuis uit. Ik kan de kinderen dus gemakkelijk opvangen”, zegt Katrijn Van Deun, mama van twee kinderen.

Kapster Wendy Duytsschaever die een eigen kapsalon heeft in Melle begrijpt de beslissing niet: “Ze hebben ons beloofd dat we open mochten blijven. Ik snap het niet. Onze telefoon staat roodgloeiend, we gaan de komende vier dagen keihard werken en dat wordt dan wel toegestaan. Ze hadden ons beter gecontroleerd opengelaten.”

Ook United Hairdressers en de Belgische Beauty Federatie, de twee grootste beroepsorganisaties in de sector van de niet-medische contactberoepen, reageren verontwaardigd op de nieuwe sluiting: “Deze lockdown gaat geen verschil maken voor het virus, wel voor ons inkomen. Met zes maanden sluiting in de afgelopen twaalf maanden hebben we meer dan genoeg ons steentje bijgedragen” Daarom eist de sector “duidelijke garanties” dat ze binnen vier weken weer mogen heropenen.

De sector was naar eigen zeggen wel te vinden voor een harde lockdown, maar niet voor een selectieve lockdown. “We voelen ons geviseerd”, zegt Christ Maenhout van sectorfederatie Febelhair aan VRT NWS. Bovendien betwisten de organisaties dat de contactberoepen verantwoordelijk zouden zijn voor een hogere besmettingsgraad. “Er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat de broeihaarden van besmettingen bij de contactberoepen liggen, integendeel zelfs. We zullen de regering vragen om tekst en uitleg. Op basis daarvan zullen we kijken welke verdere stappen we zullen nemen,” aldus Mario Blokken van de Belgische Beauty Federatie.

De niet-medische contactberoepen vragen de overheid om werk te maken van een sectoraal steunpakket, met onder meer een verlaging van het btw-tarief. ?De schade in de sector is enorm en er is nood aan een duurzame ondersteuning om de sector te herstellen?, besluit Yuri Luyckx van United Hairdressers. 

OVERZICHT. Dit heeft het Overlegcomité beslist: contactberoepen opnieuw dicht, winkelen op afspraak