Goed voor 12 procent van wereldhandel, maar "moeilijk en gevaarlijk": het belang van het geblokkeerde Suezkanaal

Het 196 kilometer lange Suezkanaal is een van de drukste vaarroutes ter wereld. Het kanaal werd in 1869 gegraven door een Franse maatschappij onder toezicht van Ferdinand de Lesseps en verbindt de Middellandse Zee via de Bittermeren met de Rode Zee. Schepen tussen Europa en Azië vermijden zo de lange, dure en soms gevaarlijke omvaart langs Afrika. 

Bekijk de reportage uit "Terzake" hier en lees voort onder de video:

Elke dag passeren er gemiddeld 50 schepen, vooral met olie en vloeibaar gemaakt aardgas. Om een voorbeeld te geven: dagelijks gaan er zo’n miljoen vaten olie langs het kanaal. Onzekerheid over de toevoer van gas en olie via het Suezkanaal veroorzaakt meteen hogere brandstofprijzen aan de pomp. 

Bekijk het verslag uit "Het Journaal" hier en lees voort onder de video:

(Lees verder onder de kaart)

Dat het kanaal economisch belangrijk is, bewijzen deze cijfers. Het Suezkanaal is verantwoordelijk voor 12 procent van de wereldwijde handel. En daarmee is het ook een belangrijke bron van inkomsten voor Egypte. Een gemiddeld groot containerschip betaalt zo’n 750.000 euro aan tolgeld voor een passage door het Suezkanaal. Vorig jaar bracht het kanaal de Egyptische economie zo 5,61 miljard dollar bij. 

Kapitein Patrick Blondé heeft zelf verschillende keren door het Suezkanaal gevaren. "Het is een erg moeilijk en gevaarlijk stuk om te bevaren met een groot containerschip", zegt hij in "De wereld vandaag" op Radio 1. "Dat komt door de combinatie van een smalle doorgang en het feit dat je achter elkaar in konvooi vaart."

Nu het kanaal versperd is, hebben olietankers twee opties: wachten, of helemaal rond Afrika varen. Dat tweede kost geld en tijd. Aan beide kanten van het Suezkanaal liggen intussen al tientallen schepen te wachten om door het kanaal te varen. 

Volgens kapitein Blondé kost een groot schip dat stilligt al snel zo'n 60.000 euro per dag. "Bovendien liggen er tientallen schepen stil." De kostprijs loopt dan ook in de vele miljoenen euro's. 

Dat het kanaal geblokkeerd is, is overigens slecht nieuws voor onze havens, zegt Annick De Ridder, schepen bevoegd voor de Antwerpse Haven. "Het is nooit zonder impact. Schepen zullen langer moeten wachten. Nadien komt er dan een piek van schepen die afkomen. Ook de lege containers kunnen nu niet terug naar Azië". 

Het Suezkanaal werd in 1869 gegraven door een Franse maatschappij onder toezicht van Ferdinand de Lesseps. Het is 196 kilometer lang en 205 meter breed. Het kanaal kwam nadien in Britse handen, tot het in de jaren 50 genationaliseerd werd door Egypte. 

Het idee voor het Suezkanaal was midden 19e eeuw niet nieuw, want de Egyptische farao Necho II overwoog in de 6e eeuw voor Christus al een kanaal te laten graven tussen de Nijl en de Rode Zee.

De Egyptische president Abdel Fattah al-Sissi kondigde in 2015 een ontwikkelingsproject voor het kanaal aan. Bedoeling is de wachttijd te verminderen en het aantal vaartuigen op het kanaal te verdubbelen tegen 2023.

Op een recordtijd werd onder meer door de Belgische baggerbedrijven DEME en De Nul zo'n 70 kilometer nieuw kanaal gegraven. Het Belgische DEME mobiliseerde dan ook zes grote baggerschepen waaronder vier cutterzuigers en twee hopperzuigers.  Eén van de ingezette schepen is de D’Artagnan, de grootste snijkopzuiger ter wereld.

Bekijk hieronder de "Terzake"-reportage over de Belgische baggerwerken aan het Suezkanaal. Lees verder onder de video. 

Op de peperdure werken kwam heel wat kritiek omdat lang niet zeker is of die gedeeltelijke ontdubbeling van het kanaal voldoende zal renderen. 

Hoe dan ook blijft het Suezkanaal een van de belangrijkste doorgangen voor het internationale maritieme verkeer. Met de verder toenemende wereldhandel, onder meer door groeicijfers in (oost-)Afrika en Azië  zal het belang van het Suezkanaal alleen maar toenemen.