Europese lidstaten scharen zich achter strengere exportcontroles op coronavaccins
De Europese leiders steunen het voorstel van de Europese Commissie om strengere exportcontroles op coronavaccins in te voeren, maar die mogen geen bedrijven treffen die wel hun contract naleven. Dat heeft premier Alexander De Croo gezegd na afloop van de digitale Europese top. De 27 regeringsleiders legden de nadruk op transparantie en het gebruik van uitvoervergunningen na afloop van de top.
De strengere exportcontroles laten toe om de uitvoer van vaccins te blokkeren naar landen die geen vaccins uitvoeren naar de EU (wederkerigheid) en naar landen waar de epidemiologische toestand en vaccinatiegraad beter zijn dan in de EU (proportionaliteit).
Ze zijn vooral gericht tegen AstraZeneca en het Verenigd Koninkrijk. Die eerste levert fors minder vaccins aan de EU dan het beloofd heeft, terwijl er wel vaccins naar het Verenigd Koninkrijk gaan. Zo had het bedrijf 120 miljoen vaccins beloofd in de periode januari-maart. Maar in de loop van januari kondigde het echter aan dat het maar 30 miljoen vaccins kon leveren, maar daar zit het bedrijf zelfs nog lang niet aangezien het nog maar 17 miljoen vaccins heeft geleverd.
De exportcontroles zijn ook gericht tegen het VK, dat nog geen vaccins heeft uitgevoerd naar de EU terwijl de EU al zo'n 21 miljoen vaccins aan het Verenigd Koninkrijk heeft geleverd.
Beluister hier een analyse van professor Europese Politiek Hendrik Vos (UGent) in "De ochtend" op Radio 1 en lees daarna verder:
Hendrik Vos over exportverbod van vaccins: "Europa beseft nu dat de wereld niet van zoetekoek en marsepein is"
Bevoorradingsketens veilig stellen
De Europese leiders hebben zich nu achter het plan van de Europese Commissie geschaard. Ook ons land steunt een dergelijk exportverbod, maar het mag de vrijhandel niet in gevaar brengen en geen bedrijven treffen, die wél de gemaakte afspraken nakomen, zei De Croo na afloop van de top.
"We zijn afhankelijk van wereldwijde bevoorradingsketens. Het is dan ook belangrijk dat die niet in gevaar gebracht worden", aldus De Croo. "Als we de exportrestricties op een ongecontroleerde manier gaan gebruiken, zijn er enkel verliezers. En dat is vooral de bevolking, die hun vaccins daardoor later zouden krijgen. Het mechanisme moet dus op een doelgerichte manier worden ingezet en enkel als laatste redmiddel."
Het mechanisme moet op een doelgerichte manier worden ingezet en enkel als laatste redmiddel
Voor ons land is het vooral belangrijk dat Pfizer niet mee wordt getrokken in de situatie. Het bedrijf, met een fabriek in Puurs, levert ook vaccins aan het Verenigd Koninkrijk, maar komt zijn contract wel na.
10 miljoen extra Pfizer-vaccins
Een moeilijk puntje op de Europese top was de verdeling van de 10 miljoen vaccins van Pfizer/BioNTech, die normaal pas in november zouden geleverd worden, maar nu toch al vroeger worden geleverd. Enkele landen, waaronder Oostenrijk, klaagden dat zij minder vaccins hebben gekregen dan andere landen en vinden dan ook dat die 10 miljoen vaccins vooral naar hen moeten gaan.
En ook De Croo rekent erop dat België aanspraak zal kunnen maken op een deel van de 10 miljoen coronavaccins. "De consensus is dat deze dosissen solidair verdeeld zullen worden om een oplossing te zoeken voor het verschil in leversnelheid", aldus De Croo. Hoe de verdeling nu zal verlopen, is nog niet vastgelegd. De Europese regeringsleiders hebben die opdracht dan ook aan de ambassadeurs overgelaten.
