Slagen voor je theorie-examen zonder kennis en een voorlopig rijbewijs halen zonder ervaring? Het kan, ontdekt "Pano"

Een "Pano"-reporter zoekt de snelste en makkelijkste weg naar een rijbewijs. Eerste stap: slagen voor het theorie-examen zonder een boek open te doen. Onze reporter schrijft zich in bij enkele snelcursussen of turbocursussen die je na 6 uur les meteen ook naar het examencentrum brengen.  Slaagkans: 100 procent, zo beweren ze. De populariteit van die cursussen neemt de jongste jaren toe. (Uit een enquête van VAB blijkt dat nu al 9 procent van de kandidaten bij het theorie-examen zo’n cursus volgt). 

Onze reporter krijgt in de turbocursus een hoop trucjes en ezelsbruggetjes om de juiste antwoorden op de examenvragen te onthouden.  Op het examen krijgt ze alleen vragen die ze in de turbocursus gezien heeft. Fluitje van een cent dus om te slagen.  

Bekijk hier een fragment uit de "Pano" over de turbotheorielessen. Lees verder onder de video.

Volgens Steven Raes van GOCA (de federatie van examencentra) is het niet mogelijk dat de turbobedrijven weten welke vragen er gesteld zullen worden op het examen. Elke kandidaat krijgt immers 50 andere vragen uit de hele korf van in totaal 1.400 mogelijke vragen. Nochtans hebben onze "Pano"-reporter  en Esther en Salvatore (twee jongeren die je in de video hierboven ziet en die in 2019 ook een turbocursus volgden), dezelfde ervaring: ze kenden alle vragen en antwoorden op hun examen uit de snelcursus.  Hoe dat te rijmen valt met de bewering van de examencentra is niet duidelijk. 

Omdat  onze "Pano"-reporter twee keer met opzet niet slaagde in het theorie-examen moet ze nu een cursus volgen van 12 uur theorieles in een erkende rijschool.  Maar ze slaagt erin om een attest te verkrijgen waarin staat dat ze die 12 uur les gevolgd heeft, zonder één uur effectief les te volgen.  Op sociale media bieden vervalsers dat soort attesten aan. Op enkele minuten tijd kan onze reporter zo voor 100 euro een vals attest kopen.  Het examencentrum ziet het verschil met een echt attest niet.

Bekijk hier hoe onze "Pano"-reporter online een vals attest koopt en lees verder onder de video. 

Nu onze reporter "geslaagd" is voor haar theorie-examen wil ze een voorlopig rijbewijs om alleen de baan op te kunnen. Dat kan je krijgen als je 20 uur rijles hebt gevolgd bij een erkende rijschool. Maar er zijn ook rijscholen die je zo'n 20-uursattest of bekwaamheidsattest verkopen, zonder je één les te geven. Onze reporter belt 7 erkende rijscholen op, waarvan ze gehoord heeft dat ze wel eens valse attesten verkopen. 4 van die 7 willen haar snel aan een attest helpen, zonder dat ze lessen moet volgen. De prijs ligt rond de 1.000 euro.  

Bekijk hier hoe onze "Pano"-reporter een vals bekwaamheidsattest koopt van een erkende rijschool en lees verder onder de video. 

De federatie van erkende rijscholen Federdrive is geschokt door de "Pano"-reportage. Jeroen Smeesters van Federdrive : "Dit is schokkend voor mij. Dat is echt een schande. En het erge is: dit is niet nieuw. Wij hebben de overheden daarvoor gewaarschuwd. Dat doen we al tien jaar."  Federdrive benadrukt dat de grote meerderheid van de Vlaamse rijscholen zich nooit schuldig maakt aan het schrijven van valse attesten. De fraudeurs zitten bijna allemaal bij kleine rijscholen die de jongste 10 jaar uit Nederland gekomen zijn omdat er bij de noorderburen al jaren een overaanbod van rijscholen is. 

Dat valse 20-uursattesten uitreiken aan mensen die niet kunnen rijden een groot gevaar vormt voor de verkeersveiligheid hoeft geen betoog. Bij een op de vijf ongevallen in Vlaanderen is nog altijd een jonge autobestuurder betrokken. Velen van hen zijn alleen op de baan met een voorlopig rijbewijs, zonder dat ze dus een examen hebben afgelegd. 

Van alle Europese landen is het alleen in Vlaanderen en in Brussel mogelijk om alleen met de auto te rijden zonder eerst een examen af te leggen. Wallonië heeft het systeem in 2018 al hervormd: daar moet je sindsdien eerst een mini-praktijkexamen afleggen voor je een voorlopig rijbewijs krijgt om alleen te rijden. 

De Vlaamse rijscholen zijn niet meteen voor dat Waalse systeem. Zo worden ze afgestraft voor het wangedrag van enkele fraudeurs, zeggen ze.  Wat ze wel willen, is een andere hervorming die Wallonië ook heeft ingevoerd:  de mogelijkheid om meteen na 30 uur rijlessen het echte praktijkexamen af te leggen.  Zonder voorlopig rijbewijs of verplichte stageperiode van 3 (en binnenkort opnieuw) 9 maanden zoals in Vlaanderen dus. 

"Pano, rijbewijs gekocht", herbekijk hier de volledige reportage: