plusartikels
Rutte onder vuur: ‘verkeerde herinnering’ of leugen over Omtzigt
© AFP
De Nederlandse premier Mark Rutte had naar eigen zeggen tijdens de formatiegesprekken niet over de populaire CDA-politicus Pieter Omtzigt gesproken. Maar uit notities blijkt dat Omtzigt wél een onderwerp van gesprek was. Rutte loopt spitsroeden in de Tweede Kamer donderdag.
De Nederlandse eerste minister Mark Rutte (VVD) heeft donderdagnamiddag tijdens een debat in de Tweede Kamer ontkend dat hij gelogen heeft over zijn gesprekken met de voormalige verkenners. ‘Ik heb me dat achteraf verkeerd herinnerd’, verklaarde Rutte.
De zaak draait rond een deels uitgelekte notitie over een verkenningsronde voor de vorming van een nieuwe Nederlandse regering. Daarin werd een ‘functie elders’ gesuggereerd voor het kritische parlementslid Pieter Omtzigt (CDA). Mark Rutte had daarop aan de media verklaard dat hij met de verkenners nooit over de positie van Omtzigt had gesproken. Maar uit de verslagen van de verkenningsopdracht blijkt nu dat hij dat wel degelijk heeft gedaan. ‘Je moet wat met Omtzigt: minister maken’, staat in Ruttes gespreksverslag.
‘Ik heb de pers met eer en geweten te woord gestaan. Ik heb niet gelogen’, zo reageert Rutte donderdag op de vele kritische vragen in de Tweede Kamer. ‘Ik heb me dat achteraf verkeerd herinnerd, en betreur dat ten zeerste.’
‘Uit het verslag blijkt dat het wel over hem is gegaan. Dat roept terecht veel vragen op’, zegt Rutte nog. Hij biedt zijn excuses aan voor de ‘heel onhandige uitspraak’.
De uitleg leidt tot heel wat verontwaardigde reacties. Sigrid Kaag van de links-liberale partij D66, een van de grote winnaars van de voorbije verkiezingen, bespeurt ‘een patroon van vergeetachtigheid’ bij haar VVD-tegenhanger. Zij wil van hem weten hoe hij denkt de schade te repareren die ontstaan is door de chaos in de formatieverkenning, en hoe hij denkt het geschonden vertrouwen te herstellen. D66 en VVD werden gezien als waarschijnlijke coalitiepartners in de volgende Nederlandse regering.
Onvrede
Ook Wopke Hoekstra, de leider van het christendemocratische CDA, snapt niet hoe Rutte zich de verklaring over Omtzigt niet kan herinneren. ‘We zijn nu twee weken bezig en wat een totale rotzooi is het geworden’, vatte Hoekstra de gang van zaken samen. ‘Dat je trivialiteiten vergeet, dat begrijpt elke televisiekijker. Maar niet de hoofdlijn: die kon ik teruglezen in het verslag. Hoe kan hij dit niet reproduceren?’
De verklaring van Rutte werd ook bij de andere partijen in de Tweede Kamer op hoongelach onthaald. ‘Ik weet werkelijk niet wat ik hoor’, zegt Lilian Marijnissen, leider van de extreemlinkse SP. Lilianne Ploumen van de sociaaldemocratische PVDA noemt de verdediging ‘ontluisterend’ en volgens PVV-boegbeeld Geert Wilders ‘weet heel Nederland dat Rutte het woord “waarheid” niet eens kan spellen’.
Opvallend: tijdens het debat moest Rutte toegeven dat hij donderdagochtend rond 07.30 uur al ‘via via’ op de hoogte werd gebracht van het feit dat Omtzigt vermeld wordt in zijn gespreksverslag. Dat leidt tot onvrede bij de parlementsleden. Andere partijen konden de gespreksverslagen namelijk pas vanaf 09.00 uur inzien. Rutte wil evenwel niet ingaan op vragen over zijn bron.
‘Ik kreeg vanmorgen om half acht een niet gevraagd telefoontje van iemand die via via had gehoord dat ik Pieter Omtzigt toch had genoemd. Ik ga deze bron niet onthullen. Bij verdere vragen erover, zal ik niet nader ingaan op die bron’, zegt hij.
