Hoe zelfs jonge mediamakers de steeds kleurrijkere samenleving negeren. ‘En kom niet af met gebrek aan talent’

In The Social House brengen acht influencers, onder wie StuBru-gezicht Flo Windey en TikTok-ster Stien Edlund, twee weken door in een huis waar ze aan de lopende band content zullen creëren voor de socials. (Aan de niet-millennials: ze maken er video’s die bedoeld zijn voor YouTube en Instagram.)

The Social House is gebaseerd op het Amerikaanse concept Hype House dat de carrière van influencers als Charli en Dixie D’Amelio een duw in de rug gaf. Het heeft iets weg van Big Brother, weliswaar zonder huisverlaters, waarbij de bewoners verschillende opdrachten uitvoeren. “Jongeren kijken naar graag vloggers die een inkijk geven in hun leven. Dit is daar een verlengde van”, zegt Roel Sweron van productiehuis Wünderbaar.

Van de acht deelnemers is er niemand met een andere etnische achtergrond. “We gaan uit van de influencers die het meest relevant zijn. Dit zijn voor ons de beste content creators van het moment”, aldus Sweron. De keuze voor een volledig witte cast komt de makers van The Social House op veel kritiek te staan. “Ik begrijp de felle reacties. We staan met Wünderbaar voor positiviteit, inclusiviteit en verantwoordelijkheid. De reeks zal in de loop van de weken diverser worden, maar daarover kan ik nog niets kwijt.”

Roel Sweron benadrukt dat het niet over een rechtzetting gaat. “Het was altijd de bedoeling om diverse cast te hebben. Als het programma de wereld in gaat, zal deze heisa opgehelderd zijn.” De makers lijken zo gekleurde gasten aan te kondigen. Maar hoe is het zover kunnen komen dat zelfs jonge mediamakers de steeds kleurrijkere samenleving negeren?

Systematisch probleem

Hanan Challouki van Inclusified, een strategisch bureau met inclusiviteit als speerpunt, was niet verbaasd toen ze de aankondiging van The Social House zag. “Ik schrik er niet meer van. Dit toont weer eens hoe ver mediamakers van de realiteit staan”, zucht ze. “Het ironische is dat dit over sociale media gaat, over interactie met anderen, waarbij grote doelgroepen gewoon worden genegeerd. Het influencerlandschap is zo divers en toch ontbreekt elke vorm van diversiteit.”

Christina De Witte, alias Chrostin, is nooit benaderd door de makers. Joffrey Anane zou een enorme meerwaarde zijn voor de YouTube-reeks. Net als Joey Kwan, Bruine Jongen en Mariam Hakobyan. De lijst met influencers met een groter bereik dan de gemiddelde tv-zender neemt alleen maar toe. “Kom niet af met het argument dat er een gebrek aan talent is. Anthony Nti stond op de shortlist van de Oscars. Nora Dari maakte indruk met haar rol in wtFOCK. Hoelang denken de media hier rond te kunnen dansen?”

The Social House slaat een knoert van een kemel, al is dit bovenal de zoveelste kans om het belang van representatie aan te kaarten. “Vertegenwoordiging is een privilege geworden en het hoort niet zo te zijn”, aldus Challouki. “Een derde van de Belgen kan zich niet vereenzelvigen met wie in de media wordt opgevoerd. You can’t be what you can’t see. Het gaat om hoe minderheden naar zichzelf kijken en hoe anderen naar minderheden kijken. Er zijn mensen die nog nooit iemand met een andere etnische achtergrond hebben gesproken, maar wel vinden dat het allemaal slechteriken zijn, omdat je vooral dát te zien krijgt in de media.”

Het is een systematisch probleem, vindt Hanan Challouki. “Er is iets verkeerd geprogrammeerd in ons systeem en dat moeten we afbreken.” Enkel zo kunnen we streven naar een inclusieve samenleving. “Het is een kwestie van moeite doen, van actief investeren in divers talent. Het is tijd om woorden om te zetten in daden. Een diversiteitscharter, allemaal goed en wel, maar je moet er écht iets mee doen, en niet enkel op korte termijn.”

Reclamespots

Mathias Sourbron, casting director en talentmanager bij Oi Mundo Casting en Hakuna Academy, staat mee aan de wieg van Point of U, een filmfestival voor jonge makers. “Er was een 200-tal inzendingen van jongeren tussen de 14 en 22 jaar. De profielen zijn zeer divers, van Vlaams over Maghrebijns tot Aziatisch. Je moet daar niet specifiek naar op zoek. Er zijn gewoon veel jongeren die verhalen te vertellen hebben.”

Met de castingbureaus waarvoor Sourbron werkt, streeft hij naar meer kleur op en achter de schermen. “Er is een beweging aan de gang. Er zitten Vlaamse reeksen als Lost Luggage, Panna en Grond in de pijplijn waarin je een mix van geuren en kleuren kan waarnemen.” Wat reclame betreft, staan we een stap verder. “Daar geven regisseurs ons vaak carte blanche, waardoor iemand met Afrikaanse roots perfect een dokter kan spelen.” 

Daar moeten we naartoe, vindt Hanan Challouki. “De nadruk ligt nu heel hard op het ‘anders zijn’ van mensen met niet-Belgische roots, terwijl ik personages wil zien die niet gemarginaliseerd zijn. Gewone mensen met een standaard job.”

Waar clichérollen en -beelden jongeren weerhielden om carrière te maken in de media, merkt Sourbron dat de betere vertegenwoordiging zijn vruchten afwerpt. “Als we een open casting organiseren melden zich veel meer jonge diverse acteurs aan dan vroeger. Ze krijgen meer kansen, betere rollen. Ze voelen die verandering. Die beweging in de positieve richting kan alleen maar hoopgevend zijn met het oog op de toekomst.”