HET DEBAT. Hebben jongeren “legale uitlaatkleppen” nodig?

“Zowel in Covid-tijden als daarbuiten, als sector nemen we altijd en overal onze verantwoordelijkheid en respecteren steeds de geldende maatregelen en afspraken. Geweld ten opzichte van de ordediensten is ontoelaatbaar en nooit goed te keuren”, zegt Bruno Schaubroeck van Event Confederation, de koepelorganisatie van de eventsector.

Volgens Event Confederation zijn dergelijk “spontane” feesten echter geen verrassing. “We hebben die vrees reeds meerdere malen kenbaar gemaakt aan virologen en politici. Wij roepen hen op om versneld aan tafel te gaan zitten en werk te maken van een veilige - gestructureerde -gecontroleerde heropstart van het georganiseerde publieke leven. Dat is de enige manier om een herhaling hiervan in de nabije toekomst te vermijden.”

Viroloog Steven Van Gucht vindt het momenteel nog te vroeg om evenementen te organiseren. “Binnen de GEMS wordt er gesproken met de evenementensector over hoe evenementen georganiseerd kunnen worden op een veilige manier, maar het probleem is dat we nu midden in een derde golf zitten. Onze buurlanden doen een harde lockdown: Frankrijk en Duitsland zijn op slot. In België zijn we nog vrij mobiel in verhouding met andere landen. We zitten in zo’n cruciale fase om te gaan denken om dat soort van evenementen.”

“Wat we wel moeten doen, is uitleggen dat dergelijke evenementen er zullen komen en dat ze op een veilige manier georganiseerd zullen worden. Wat ik nu zie in Ter Kamerenbos is een symptoom. Ik zie het als een signaal van een bevolkingsgroep die het heel zwaar heeft. Dat is iets wat we al langer weten. Het mentaal welzijn heeft het zwaarst te lijden bij de leeftijdsgroep 16-25 jaar tijdens deze coronacrisis, zo blijkt uit onderzoek. Veel ervan zitten een heel jaar achter hun pc, volledig geïsoleerd. En dat op een moment dat het sociale netwerk erg belangrijk is.”

“We moeten kijken wat er nu kan gebeuren om naar die groep te luisteren. Ze kunnen ook nood hebben aan andere dingen dan grote evenementen, bijvoorbeeld nood aan een luisterend oor en kleinere bubbels onder studenten waarbij je op een veilige manier samenkomt met je leeftijdsgenoten. Dit laatste wel op voorwaarde dat de bubbel niet in verbinding staat met de thuissituatie. We moeten goed beseffen dat de mensen in Ter Kamerenbos voor zichzelf een risico nemen, maar het stopt niet bij zichzelf. Ze geven het misschien door aan jongere broer en zus die het verder kan verspreiden op school of een grootouder die in het ziekenhuis terecht kan komen. Het stopt nooit bij jezelf.”

“Ik vind dat er meer moet gebeuren voor jongeren en jongvolwassenen. Dat is duidelijk. Wat we nu moeten doen is de derde golf zo snel mogelijk naar beneden krijgen. Als je nu evenementen organiseert en het aantal besmettingen daalt niet, dan krijg je de curve niet naar beneden en dan breng je in gevaar wat deze zomer kan gebeuren.”

Net als de evenstector pleit Caroline Vrijens, kinderrechtencommissaris, ervoor om het debat rond “legale uitlaatkleppen” voor jongeren te openen. “Ik kan er alleen maar akkoord mee gaan”, zegt Vrijens aan onze redactie. “Ik heb zoiets al voorgelegd bij de lokale besturen. Laat toch een aantal dingen mogelijk waar jongeren zich weliswaar coronaproof kunnen uitleven. Het is zwaar voor jongeren. Ze hebben weinig om naar uit te kijken, zeker met het oog op de zomer.”

“Het zal me niet verbazen dat er nog dingen gebeuren zoals in Ter Kamerenbos gisteren als er niet wordt ingegrepen. Nogmaals wil ik benadrukken dat ik het echt afkeur wat daar is gebeurd. Ik kan het alleen maar beamen om creatief na te denken om zaken te organiseren voor jongeren op een coronaveilige manier. Hoe mooier weer het wordt, hoe meer nood hieraan zal zijn.” 

“Jongeren tonen behoefte om elkaar te ontmoeten, maar dat betekent niet dat we de gebeurtenissen in Ter Kamerenbos moeten goedkeuren. Hun basisbehoeftes staan al gedurende een langere termijn op een laag pitje. Je krijgt dan gefrustreerde reacties. Ze voelen de maatregelen als meer disproportioneel of niet nuttig aan, waardoor ze de maatregelen niet langer willen volgen. Dit is een normale reactie om hun bedreigde vrijheid te herstellen.”

“De vraag is dan hoe je die aspiraties van vrijheid toch in betere banen kunt leiden? Ik zou het al goed vinden als er in gemeentes meer duidelijk gemaakt kan worden op welke plekken jongeren kunnen samenkomen in groepjes van vier. Je moet de menigte spreiden in de stad. Misschien moet je jongeren plekken laten kennen die ze nog niet kenden voordien, bijvoorbeeld een parcours uittekenen met pleintjes waar je coronaproof kan samenkomen. Natuurlijk moet ook het aantal mensen hier wel gemonitord worden.”

Volgens Vansteenkiste kan de communicatie nog een stuk beter. “Men kan geen beloftes meer maken en komt terug op eerdere perspectieven. De voorwaarden waaronder versoepelingen kunnen plaatsvinden, moeten duidelijk worden voor de populatie. Als we die niet duidelijk krijgen, dan ga je mensen niet kunnen motiveren. Voor studenten is het belangrijk om te benadrukken dat mensen in hun omgeving getroffen kunnen worden door corona. Denk maar aan een familielid waarbij niet-covid-zorg is uitgesteld. Hoe meer je de motivatie personaliseert, hoe beter.”

“Het zou goed zijn als duidelijk gemaakt kan worden wat de gevolgen zijn indien we ons meer of minder aan de maatregelen houden”, gaat Vansteenkiste verder. “Hoe snel kunnen we de curve dan onder controle krijgen? Ik denk dat die boodschap belangrijk is. Als iedereen vier, twee of één knuffelcontact(en) heeft, hoe verloopt de curve dan? Zo wordt het duidelijker voor mensen wat de langere termijn is als gevolg van hun gedrag.”

Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden erkent dat jongeren het moeilijk hebben in deze crisis, maar ze vindt dat er consequent moet opgetreden worden in de strijd tegen het coronavirus. Ze roept op tot meer respect en burgerzin voor de gezondheid van iedereen. “Hoe consequenter we zijn in het naleven van de maatregelen, hoe sneller we samen de verspreiding van het virus kunnen stoppen. Zo komt het vooruitzicht op een normaal leven opnieuw in zicht. In vergelijking met onze buurlanden doet België het goed. Ga samen verder op deze weg, zo gaat het echt lukken. Hoe kunnen we dit tegenhouden? Ik kan alleen vragen om verstandig te zijn”, besluit ze.

Ook premier Alexander De Croo liet van zich horen. Onze eerste minister noemt de gebeurtenissen in Brussel “totaal onaanvaardbaar” en steekt de gewonde politiemensen nog een hart onder de riem. “Solidariteit nu is de sleutel voor vrijheid morgen”, aldus premier De Croo op Twitter.

 De Croo begrijpt dat de aanhoudende coronapandemie heel wat vraagt van heel veel mensen, niet alleen jongeren, maar benadrukt dat de regels er zijn met een goede reden en dat ze gelden voor iedereen. “Er is geen enkele rechtvaardiging voor het overtreden van de coronaregels, zeker niet op een precair moment waarop onze ziekenhuizen vollopen en mensen in de zorg zich dag en nacht uit de naad werken om nog bedden te vinden en mensen levensreddende zorg te geven.”

Michael De Cock, de artistiek directeur van de Koninklijke Vlaamse Schouwburg in Brussel, noemt de verbolgen reacties van politici hypocriet. “Zo, waarde politici, leven héél veel jongeren. Ook wanneer jullie niet kijken”, klinkt het. Volgens de Cock ligt de oplossing in het organiseren van ‘legale uitlaatkleppen’”.

Ook muzikant Frederik Sioen vindt dat jongeren op een legale manier moeten kunnen feesten. “Voor een zoveelste keer: als de jongeren willen feesten, laat ze feesten! Maar doe het gecontroleerd, met hulp van event- en cultuursector én horeca! En dan kan de politie ook zijn gewoon werk doen. Handhaving mét dikke streep cultuur. Het kan”, schrijft hij op Twitter.

En nu is het aan u. Wat is uw mening? Laat het weten in de comments onder dit artikel. We bundelen de boeiendste reacties vanavond in een nieuw stuk.