Q ontmaskerd? HBO-docu wijst beheerder 8chan aan als man achter samenzweringstheorie QAnon

De identiteit van Q is al jaren een raadsel, maar aan het einde van Q: Into the Storm, een documentaire van de Amerikaanse regisseur Cullen Hoback, lijkt Ron Watkins, al jaren beheerder van 8chan en later 8kun, zich te verspreken. 

Watkins is al lang hoofdverdachte nummer één: 8chan en 8kun zijn immers al jaren de enige fora waar Q nog berichten postte. Zelf heeft hij zijn betrokkenheid altijd ontkend. Hij beweert dat hij niet meer is dan een neutrale beheerder van het forum en dat hij zelden aan discussies deelneemt.

Verspreking

In de laatste aflevering blijkt echter dat Watkins vermoedelijk niet zomaar deelnam aan Q Research, waarbij aanhangers van de complottheorie op zoek gaan naar bewijzen voor hun bizarre overtuigingen, maar dat hij in feite het onderzoek leidde. “Het was in feite drie jaar training in het verzamelen van inlichtingen, en het aanleren van normies (normale mensen, red.) hoe ze inlichtingen moesten verzamelen. Het was wat ik eerder anoniem deed,... maar niet als Q”, zei hij aan Hoback, waarop hij begon te lachen. Vervolgens schraapte hij de keel en zei hij “Nooit als Q. Ik zweer het, want ik ben Q niet.”

De verspreking en de bijbehorende lach van Watkins zijn voor Hoback, die Watkins drie jaar volgde voor de documentaire, indirect bewijs dat de man hoogstwaarschijnlijk wel gelinkt kan worden aan de meer dan 4.000 berichten die Q verspreidde sinds 2017.

“Enige in rechtstreeks contact met Q”

Bovendien waren Ron Watkins en zijn vader Jim Watkins - de eigenaar van 8kun - de enige mensen die de voorbije jaren beweerden dat ze rechtstreeks met Q hebben gesproken. Waarom Q, iemand die zogezegd toegang heeft tot de meest gevoelige informatie, precies vader en zoon Watkins - die samen in de Filipijnen wonen en een internetforum runnen dat bekend staat om de verspreiding haat, porno en extremistische memes - zou vertrouwen, is echter een groot vraagteken.

In aanloop naar de uitzending van de beruchte aflevering van de documentaire stuurde Watkins zondagavond nog een boodschap naar zijn 150.000 volgers op Telegram: “Kleine herinnering: ik ben Q niet. Fijn weekend.” Vorige week poneerden Ron en zijn vader een alternatieve verklaring tijdens een livestream: ze beweerden dat Q ofwel voormalig Trump-adviseur Steve Bannon of de documentairemaker Hoback zelf was. Hoback ontkent dat. 

Vraagtekens

De documentaire laat echter nog vragen na. Zo is het onduidelijk wie in 2017 voor het eerst als Q een bericht postte op internetforum 4chan, voor de verhuis naar 8chan in 2018. Sommige onderzoekers wijzen er ook op dat er in die tijd een verschillende schrijfstijl werd gehanteerd, waardoor ze vermoeden dat iemand anders de identiteit van Q overnam. Anderen vermoeden dat Ron Watkins vermoedelijk wel weet wie er achter Q zit, maar dat de account aangestuurd wordt door meerdere personen. 8kun is echter een internetforum waarop de anonimiteit van de gebruiker gegarandeerd is, waardoor het onmogelijk is om Q zomaar te identificeren.

Ondertussen is het van 8 december geleden dat Q nog een bericht achterliet op 8kun, maar de beweging is al lang een eigen leven gaan leiden. Aanhangers van de complottheorie verspreiden hun ideeën via websites en sociale media en verkopen zelfs Q-merchandise. QAnon-aanhangers, waaronder QAnon-sjamaan Jake Angeli, speelden een prominente rol in de bestorming van het Capitool op 6 januari en de FBI beschouwt de complotbeweging als een terreurdreiging. Zelfs een Amerikaans Congreslid, de Republikeinse Marjorie Taylor Greene, die in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden zetelt voor de staat Georgia, is een aanhanger van QAnon, en ex-president Trump retweette de voorbije jaren berichten van QAnon-aanhangers. 

Rita Katz, directeur van de Site Intelligence Group die online propaganda van extremisten onderzoekt wijst er in een reeks twitterberichten op dat de documentaire leidt tot de erg waarschijnlijke conclusie dat Ron Watkins Q is, al ontbreekt het aan “onomstotelijk bewijs”, zegt ze. “QAnon is een enorm vergif voor de samenleving geworden, dat alles van misleidende informatie over vaccins tot politieke agenda’s verspreidt. Dus de persoon achter Q - of het nu Ron Watkins is of iemand anders - is niet de enige die aansprakelijk gehouden moet worden”, schrijft ze. Bovendien doet de opmars van de beweging nog andere vragen rijzen, zegt Katz. Ze wijst erop dat hooggeplaatste figuren als Trumps voormalige veiligheidsadviseur Michael Flynn, en Roger Stone, een zakenman en een van Trumps beste vrienden, hielpen bij de verspreiding van QAnon. “Waarom waren anderen zo terughoudend om er afstand van te nemen? Wie hielp bij de financiering van de reusachtige online-infrastructuur van QAnon?”, aldus Katz.

De Storm

QAnon zag het levenslicht tijdens het presidentschap van Donald Trump. De beweging ontstond nadat een figuur die zichzelf Q noemt, in 2017 op internetforum 4chan berichten begon te verspreiden waarin hij zich voordeed als een hooggeplaatste regeringsmedewerker met toegang tot top secret-informatie. Al snel verhuisde Q naar 8chan, dat zijn enige uitvalsbasis werd. Q beweerde onder andere dat een geheim satanistisch en kannibalistisch pedofilienetwerk probeerde Trump tegen te werken, maar stelde ook dat Trump een dag des oordeels plande, gekend als ‘De Storm’, waarbij duizenden mensen van het zogezegde netwerk zouden gearresteerd worden. Dat gebeurde niet. De complottheorie kreeg echter steeds meer aanhang in de VS, maar ook ver daarbuiten, zoals Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.

Ongeloof

QAnon-aanhangers hechten echter weinig belang aan de onthullingen in de documentaire. Op Parler en Gab, twee socialemediaplatformen die populair zijn bij extreemrechts, wordt het nieuws over Watkins amper besproken. Ook op QAnon-forum The Great Awakening op Telegram is er amper sprake van. Wanneer het onderwerp wel ter sprake komt, wordt de stelling dat Watkins Q kan zijn, afgedaan als onzin. “Q is een groep geniale medewerkers van de militaire inlichtingendienst met toegang tot erg gevoelige informatie. Er is nul kans dat Ron Q is of rechtstreeks betrokken is bij de operatie", klinkt het daar.