Direct naar artikelinhoud
Vier vragenPhilippe Engels

‘De relatie tussen Reynders en de NMBS: maffieuze praktijken’

Europees commissaris Didier Reynders (MR).Beeld EPA

NMBS-personeel dat ingeschakeld wordt voor campagnes van de MR, smeergeld in gevoelige dossiers en intimidatie van medewerkers... In zijn boek Le clan Reynders onderzoekt auteur Philippe Engels de schimmige relatie tussen Europees commissaris Didier Reynders (MR) en NMBS-topman Jean-Claude Fontinoy.

Hoe bent u erachter gekomen dat NMBS-medewerkers campagne moesten voeren voor Didier Reynders?

“Er zijn foto’s van de dienstwagen van NMBS-topman Jean-Claude Fontinoy met campagnemateriaal van de MR, voor een kantoor van de NMBS. Er zijn notities in handschriften, die aantonen dat dit georkestreerd werd vanuit het kabinet van Reynders. En ik heb NMBS-medewerkers zelf gesproken, die vertelden hoe ze elk een deel van de stad kregen om verkiezingsdrukwerk uit te delen.”

Het gaat om de verkiezingscampagnes in 2014 en 2016. Waarom komt dit nu pas naar buiten?

“Toen het nieuws bekend raakte dat Joëlle Milquet (cdH) in 2014 kabinetsmedewerkers had ingezet voor haar campagne (wat verboden is, JL), was Reynders erg hard voor haar en de cdH. Ik vermoed dat dat indruk gemaakt heeft bij politici en journalisten.”

“Daarnaast is me in de loop van mijn vijfjarig onderzoek meer dan eens duidelijk geworden dat er in de entourage van Reynders een sfeer van bedreiging en intimidatie hangt die voor mij ongezien is. Ik heb lang moeten zoeken naar NMBS-medewerkers die wilden getuigen. Ze hadden schrik voor repercussies, omdat Jean-Claude Fontinoy natuurlijk tot op vandaag in de raad van bestuur zetelt.” 

Philippe EngelsBeeld RV

Een groot deel van het boek is gewijd aan de figuur van Jean-Claude Fontinoy. Welk beeld komt daaruit naar voren?

“In Wallonië weet iedereen al jaren dat Fontinoy corrupt is. Toch zijn er pas recentelijk twee gerechtelijke onderzoeken tegen hem opgestart, bijvoorbeeld omdat hij 50.000 euro smeergeld ontvangen zou hebben in het dossier rond de geblokkeerde Libische fondsen. Dat komt in elk dossier terug: Fontinoy leverde informatie aan belangrijke personen of bedrijven, in ruil voor geld. Eigenlijk had ik het boek ook ‘de clan van het smeergeld’ kunnen noemen.”

“Fontinoy was ook berucht om zijn intimidatie. Sprekend is een getuigenis van de kabinetschef van voormalig mobiliteitsminister Jacqueline Gallant (MR). Toen een discussie over de NMBS escaleerde, begon Fontinoy volgens haar opeens ludiek te vertellen hoe hij kort daarvoor in het ziekenhuis beland was,  nadat hij naar eigen zeggen vergiftigd werd op een receptie. ‘Pas op dat zoiets je ook niet overkomt’, gaf hij de kabinetschef dreigend mee. Het zijn maffieuze praktijken.”

Wat heeft u het meest verbaasd?

“De innige samensmelting tussen de politiek en de zakenwereld. Ik wist al dat dat onder Sarkozy in Frankrijk het geval was, maar ik had niet verwacht dat het hier ook zo erg was. Als er in de formatie na de verkiezingen in 2010 een geheim overleg plaatsvond tussen Bart De Wever, Reynders en Charles Michel, zetelde Fontinoy mee aan tafel. De Vlaamse lobbyist Koen Blijweert zetelde dan weer op vergaderingen van de NMBS. In alle schandalen die rond Reynders hangen, van Fortis tot Kazachgate of de dure sanering van het Berlaymont-gebouw, speelde Fortinoy een rol. Het proces over Fontinoy moet verder gevoerd worden. Maar dat Reynders dit alles liet gebeuren, roept ook vragen op over zijn politieke en morele verantwoordelijkheid.”