Direct naar artikelinhoud
AchtergrondVaccinstrategie

Vaccinatiestrategie verder onder druk: enkel 56-plussers krijgen komende maand AstraZeneca

Vaccinatiestrategie verder onder druk: enkel 56-plussers krijgen komende maand AstraZeneca
Beeld AFP

België gaat het coronavaccin van AstraZeneca een maand lang enkel aan mensen ouder dan 55 toedienen. Nochtans had het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) geen leeftijdsgrens geadviseerd. De streefdatum om tegen 11 juli elke volwassene een prik te geven, komt zo verder onder druk te staan. 

en

Tot nu toe was België van de weinige landen die het AstraZeneca-vaccin aan alle leeftijdgroepen bleven toedienen. Maar daar komt verandering in, nu het EMA en de Hoge Gezondheidsraad op basis van nieuwe gegevens tot de conclusie kwamen dat er wel degelijk een verband is tussen het vaccin en een uiterst zeldzame bijwerking: een combinatie van bloedstolsels met te weinig bloedplaatjes. Aangezien de bijwerking slechts bij 100 gevallen op meer dan 25 miljoen gevaccineerden is vastgesteld, zag het EMA echter geen reden om een leeftijdsbeperking voor het vaccin te adviseren.

Toch kiest België ervoor om het vaccin een maand lang niet aan 18- tot 56-plussers toe te dienen. De beslissing kwam tot stand na moeilijk overleg. De Vlaamse regering pleitte eerst voor een voortzetting van AstraZeneca bij alle leeftijden. Langs Franstalige kant, waar het vertrouwen in AstraZeneca bij de bevolking sowieso al lager ligt, was de scepsis echter groot. Ook federaal minister Frank Vandenbroucke (Vooruit) pleitte voor een leeftijdslimiet. 

Toch schaarden uiteindelijk alle partijen zich achter de beslissing. “Dit is geen bocht, maar wel een tijdelijke beslissing uit voorzichtigheid”, zegt Vlaams minister van Volksgezondheid Wouter Beke (CD&V). “Terwijl het EMA vorige keer nog maar een waarschuwing uitte, zegt het nu dat het wel degelijk om een – zeer zeldzame – bijwerking gaat. Vandaar deze stap.”

Dat de impact op de vaccinatiecampagne beperkt zou zijn, gaf uiteindelijk de doorslag. De komende weken worden voornamelijk 65-plussers en risicopatiënten gevaccineerd. De kleine groep eerstelijnsprofessionals en zorgstagiairs die wél een AstraZeneca-vaccin zouden krijgen, krijgen een ander vaccin. Net zoals de risicopatiënten tussen 18 en 65 jaar. 

Wat er met de tweede dosissen moet gebeuren van jongere patiënten die al AstraZeneca kregen, daar buigt de taskforce zich later deze maand over. Aangezien er bij dit vaccin een tussentermijn van drie maanden tussen de twee prikken zit, stelt dat probleem zich pas eind deze maand. 

Vertraging?

Hoe haalbaar het blijft om tegen 11 juli alle volwassenen een eerste keer te vaccineren, is onduidelijk. Een maand uitstel heeft volgens de taskforce nauwelijks impact. Duurt het langer, dan lopen we sowieso vertraging op. Van de 34 miljoen vaccins die ons land heeft besteld, zijn er 7,7 miljoen van AstraZeneca. Bij een langere opschorting zou volgens berekeningen van de taskforce de planning tegen juni twee à drie weken vertraging kennen. Weliswaar op voorwaarde dat alle andere fabrikanten keurig leveren. 

De komende maand hoopt de taskforce meer gegevens te verzamelen uit het Verenigd Koninkrijk, waar al heel wat mensen twee prikken hebben gekregen. “Tegen dan kan ook de epidemiologische situatie bij ons veranderd zijn. Op basis daarvan kunnen we de beslissing herbekijken”, zegt Dirk Ramaekers, hoofd van de taskforce. 

Viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven) had liever gezien dat ons land iedereen was blijven vaccineren met AstraZeneca. “Mijn persoonlijke mening is dat we het advies van de EMA hadden moeten volgen, zoals we tot nu toe altijd gedaan hebben”, zegt hij. Al benadrukt Van Ranst dat de keuze ook te verdedigen valt. “Wat we ook beslist zouden hebben, er was sowieso kritiek gekomen.”