Regering Noord-Ierland maant tot kalmte na onlusten: “Zeer bezorgd over gebeurtenissen”

De Noord-Ierse regering had eerder vandaag uren spoedberaad over de ongeregeldheden gehouden. Ook de Britse premier Boris Johnson riep op tot rust. En de Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney zei dat de onlusten moeten stoppen voor er doden vallen. De Britse minister voor Noord-Ierland, Brandon Lewis, is naar de regionale hoofdstad Belfast gegaan voor crisisoverleg.

De Noord-Ierse regering, waarin zowel unionisten als Republikeinen zetelen, publiceerde na afloop van een spoedzitting een gezamenlijke mededeling waarin ze het geweld veroordelen. “We zijn zeer bezorgd over de gebeurtenissen die we de voorbije week op onze straten gezien hebben”, schrijven de ministers. “Aanvallen op politieagenten, openbare diensten en gemeenschappen zijn te betreuren en moeten stoppen.”

In Belfast waren gisterenavond en afgelopen nacht urenlang onlusten waarbij republikeinen en pro-Britse loyalisten onder meer molotovcocktails naar elkaar gooiden en ook de politie met projectielen werd bestookt. Minstens zeven agenten zijn gewond geraakt. Tijdens de paasdagen vielen meer dan veertig gewonden onder agenten die de orde wilden herstellen in vooral loyalistische wijken van Belfast. De loyalisten zijn behalve trouw aan het Britse koningshuis, felle voorstanders van de unie met de rest van het Verenigd Koninkrijk en worden ook unionisten genoemd.

Ook in andere regio’s, zoals Derry, Newtownabbey, Carrickfergus en Ballymena, kwam het de afgelopen dagen tot geweld.

De directe aanleiding voor de rellen is omstreden, maar het Britse deel van Ierland is door de brexit opnieuw diep verdeeld geraakt over de status van de regio. Om te voorkomen dat er een EU-buitengrens met grensposten en controles ontstaat tussen de republiek Ierland en het Britse noorden, heeft dat voorlopig een speciale status gekregen. Daarvoor zijn wel controles nodig op het handelsverkeer tussen het Verenigd Koninkrijk en Noord-Ierland.

In de ogen van de pro-Britse Noord-Ieren is dat een onacceptabele regeling die Noord-Ierland feitelijk uit het Verenigd Koninkrijk haalt. De Noord-Ieren die bij de republiek willen horen, de republikeinen of nationalisten, zien de brexit als een uitgelezen kans eindelijk van het Verenigd Koninkrijk af te komen. De vaak bloedige tweestrijd is op Goede Vrijdag in 1998 gestopt met een akkoord dat onder meer bepaalde dat er geen zichtbare grens meer tussen de republiek en Brits Ierland mocht zijn. Dat akkoord dreigt te sneuvelen door de brexit.