Eenzaamheid is je enige vijand in ‘Paradise Lost’, een game met een alternatieve tijdlijn waarin nazi's kernwapens maakten

Twaalf jaar jong ben je, pas wees geworden na het overlijden van je moeder. En nu ben je dus verplicht om helemaal alleen door een massieve bunker te trekken. Een die bedoeld was als een oord waar de elite het gewone leven kon doorleven terwijl de bommen vielen, maar die door mysterieuze gebeurtenissen helemaal blijkt te zijn verlaten. Je bent op zoek naar een figuur die je vader zou kunnen zijn, maar de hartverscheurende stilte in de ondergrondse gewelven doet je hoop op het vinden van een andere levende ziel tout court met de minuut verder slinken. Wat je zo dadelijk zult meemaken in Paradise Lost volgt niet alleen min of meer de geest van de gelijknamige epische helletocht van de Engelse dichter John Milton (een bijna vaste gimmick in videogames, van Doom via Max Payne tot Fallout 3), maar ook de vijf fasen van rouwverwerking (ontkenning, boosheid, onderhandeling, depressie en aanvaarding), die handig als hoofdstukken worden gebruikt in dit gameverhaal.

Paradise Lost speelt zich af in het jaar 1980 van een alternatieve tijdlijn. Een waarin WOII nog een eindje is doorgegaan doordat Amerika zich afzijdig bleef houden in de gebeurtenissen in Europa, en de nazi’s dus in staat werden om zowel atoombommen als computertechnologie te bouwen. En ja, dat ging dus flink mis, zoals je zult merken nadat je een uur of vier door de duistere bunker van de game zult hebben rondgejakkerd.

Rondjakkeren is zo goed als het enige wat je doet in Paradise Lost. Het is een zogeheten walking simulator: een term die zo’n tien jaar geleden een beetje smalend werd bedacht door spelers die exploratiegames als Dear Esther, Gone Home en The Stanley Parable naar hun echte waarde probeerden te schatten, maar vandaag een erkende genrebenaming is. Je wandelt, dus, door de duistere Art Deco-gangen van Gesellschaft, de atoombunker waarin de hele game zich afspeelt. En je hebt lichte maar betekenisvolle interactie met sommige objecten in die omgeving.

Dat decor, dat constant een benepen gevoel geeft ondanks de bij momenten weidse vertrekken waarin het je brengt, is het canvas waarop Paradise Lost zijn intrigerende verhaal vertelt. Een verhaal waarover we hier verder geen details verklappen omdat het de kern van de ervaring vormt, maar dat op een bepaald moment wild meanderende paden inslaat. En je op het einde fundamentele keuzes serveert, die je nadat de aftiteling is weggerold misschien zelfs in een existentiële bui brengen.

Wijlen Roger Ebert, een bekende Amerikaanse filmcriticus, zei ooit dat een goeie film tijdens het kijken je rechter hersenhelft – die waar zintuiglijke ervaringen worden verwerkt – doet oplichten, maar nà het kijken net de linkerlob beroert, diegene die instaat voor abstracte gedachten, filosofie, logica, analyse. Ebert had geen hoge pet op van videogames. Maar Paradise Lost is een van de titels die bewijzen dat zijn stelling ook voor dit medium opgaat.

Paradise Lost verscheen voor PlayStation, Xbox en pc.