De Iraanse president bij een voorstelling van de Iraanse Organisatie voor Atoomenergie.
SalamPix/ABACA

Sabotage van nucleaire site in Iran waar uranium wordt verrijkt: "Israël verantwoordelijk"

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Javad Zarif beschuldigt Israël van de aanval op een nucleaire installatie gisteren in Natanz. Ook bronnen bij de inlichtingendiensten bevestigen dat de Israëlische geheime dienst Mossad verantwoordelijk is. De uraniumfabriek in Natanz zou zwaar beschadigd zijn en het Iraanse kernprogramma zou maanden vertraging kunnen oplopen. 

In de fabriek waren dit weekend pas nieuwe kerncentrifuges geopend door president Rouhani. Die centrifuges stellen Iran in staat om uranium sneller en in grotere hoeveelheden te produceren, een proces dat nodig is om kerncentrales te laten draaien maar ook kan dienen om kernwapens te maken.

De inauguratie van de centrifuges gaat dan ook in tegen het nucleair akkoord dat in 2015 gesloten werd. Iran trekt zich de laatste tijd steeds minder aan van de beperkingen die met internationale verdragen aan het kernprogramma van het land zijn opgelegd, sinds de VS onder voormalig president Trump uit het akkoord stapte.

"Nucleair terrorisme"

Iran geeft geen details van wat er juist gebeurd is . "Er was een ongeval in een deel van het elektriciteitsnetwerk van de verrijkingsfaciliteit Chahid-Ahmadi-Rochan," klinkt het bij de woordvoerder van het Iraans Atoomenergieagentschap OIAE. "Er vielen geen gewonden en er kwam geen vervuiling vrij. De oorzaken van het incident worden onderzocht en later gecommuniceerd."

Later werd op de Iraanse staatstelevisie een mededeling voorgelezen van het hoofd van het OIAE, Ali Akbar Salehi. Hij spreekt van "sabotage" en "nucleair terrorisme". Vanochtend kwam de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Javad Zarif dan met de beschuldiging dat Israël achter de aanval zit. Hij belooft ook wraak te nemen voor de aanval.

Bekijk het telefoongesprek met de woordvoerder van de OIAE (lees eronder verder):

Videospeler inladen...

Werk van de Mossad?

En steeds meer vingers wijzen in de richting van Israël. Zowel Israëlische als Amerikaanse media schrijven dat de Israëlische geheime dienst Mossad achter de aanval zit.

Op basis van anonieme getuigenissen van Amerikaanse en Israëlische inlichtingenmedewerkers schrijft The New York Times dat de stroompanne veroorzaakt is door een zware ontploffing, "die het interne, autonome energiesysteem van de centrifuges totaal heeft verwoest." Volgens de krant zou de uraniumproductie in Natanz zeker negen maanden lang stilliggen door de aanval.

"Vanwege de militaire censuur kunnen Israëlische media nooit zeggen dat Israël verantwoordelijk is," zegt correspondente Ankie Rechess in De Ochtend op Radio 1, "maar het lijkt wel duidelijk dat de Mossad achter deze laatste cyberaanval zit."

"In Israël wordt gezegd dat die precisie-aanval een absoluut huzarenstukje is en dat die in het rijtje komt van vele aanvallen die Israël volgens media - zoals ze dat hier zeggen - heeft uitgevoerd. Ze hebben bijvoorbeeld het hele atoomarchief gestolen uit Iran. Plotseling zijn er ook Iraanse topatoomdeskundigen verdwenen," zegt Rechess. "Van de andere kant houden ze hier toch wel rekening met Iraanse represailles die ongetwijfeld zullen komen. Dus er is genoeg reden tot grote bezorgdheid hier."

"Israël is al jaren bezig met zijn missie om de wereld te overtuigen dat Iran een absoluut gevaar is, en zeker als het beschikking heeft over atoomwapens," zegt Rechess.

Bekijk hier de reportage en interviews over de kwestie in "Terzake" en lees voort onder de video:

Videospeler inladen...

VS en nucleair akkoord

Als Israël inderdaad ook achter deze aanval zit, is het niet duidelijk of de VS op de hoogte was. Het incident kan de plannen van de Amerikaanse president Joe Biden om het nucleair akkoord met Iran nieuw leven in te blazen, erg bemoeilijken. Israël is een grote tegenstander van dat akkoord.

De aanval komt er net een week nadat de Verenigde Staten en Iran de onderhandelingen opnieuw hadden opgestart.

Onderhandelingen atoomakkoord

Iran onderhandelde deze week nog in Wenen met Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, China en Rusland: de laatstgenoemden probeerden daar het atoomakkoord te reanimeren na de opzegging door de Verenigde Staten en de schendingen door Iran.

Rechtstreeks overleg tussen Iran en de VS is nog niet ophanden, maar de onderhandeling verlopen "constructief", meldde de diplomatieke dienst van de Europese Unie, die de besprekingen coördineert. Volgende week worden de gesprekken "geïntensifiëerd".

Teheran trekt zich de laatste tijd steeds minder aan van de beperkingen die middels internationale verdragen aan het kernprogramma van het land zijn opgelegd. Daarmee lijkt het land de Amerikaanse president Joe Biden onder druk te willen zetten om concessies te doen bij het sluiten van een nieuwe atoomdeal.

Biden wil weer aansluiten bij het atoomakkoord, maar de VS wil de sancties tegen Iran pas intrekken als dat land weer stopt met het verder verrijken van uranium, zoals in het akkoord was afgesproken. Teheran eist echter dat Washington de eerste stap zet.

Bekijk hier het verslag van "Het Journaal":

Videospeler inladen...

Meest gelezen