Armin Laschet en Markus Söder: deze twee heren willen Merkel opvolgen als Duits Bondskanselier
Al maanden werd erover gespeculeerd: zou hij het doen of niet? Sinds vandaag is wat iedereen verwachtte ook officieel: Markus Söder, minister-president van Beieren, wil de volgende kanselier van Duitsland worden voor de christendemocraten. Probleem: Armin Laschet, minister-president van Noordrijn-Westfalen, ook. Een van de volgende dagen moet duidelijk worden wie aan het langste eind trekt.
Eind september trekken de Duitsers naar de stembus. Het worden sowieso al historische verkiezingen, want voor het eerst in decennia zal de naam van Angela Merkel niet meer te vinden zijn op een stemformulier. De kanselier gaat met pensioen.
De opvolging van Merkel als leider van de christendemocraten verloopt op zijn zachtst gezegd turbulent. De CDU, de partij van Merkel, deed er verschillende jaren over om uiteindelijk een nieuwe geschikte voorzitter te vinden. Uiteindelijk viel in januari de keuze - wat onverwachts - op Armin Laschet, de Merkelgetrouwe minister-president van Noordrijn-Westfalen. Hoewel de man bij het brede publiek een populariteitsprobleem heeft, mag hij de CDU in dit belangrijke verkiezingsjaar leiden.
Maar de CDU is niet alleen. De partij vormt sinds de jaren '40 een eenheidslijst met de CSU, de zusterpartij die alleen in de deelstaat Beieren bestaat. De CDU dekt de christendemocratie in de andere 15 deelstaten af. Maar laat nu net die CSU een voorzitter hebben die momenteel in heel Duitsland populair is: Markus Söder. En die Söder wil nu graag de eenheidslijst trekken. "Als de CDU mij steunt, tenminste", aldus Söder.
De functie is heel belangrijk, want de kanselierskandidaat van de christendemocraten heeft een heel grote kans de volgende Duitse kanselier te worden, de opvolger van Merkel.
(lees verder onder de foto)
De boomlange Beier met een overschot aan zelfvertrouwen: Markus Söder
Markus Söder is populair in Duitsland. In heel Duitsland. Dat is voor de minister-president en voorzitter van de CSU geen evidentie. De CSU ademt Beieren, Beieren ademt CSU. Maar net dat maakt het voor CSU'ers niet altijd even gemakkelijk te scoren in de rest van Duitsland. De mentaliteit in Beieren verschilt nogal van het noorden, de taal evenzeer, om over de drank- en eetgewoontes nog te zwijgen.
Bovendien is Beieren de deelstaat van de "laptop und lederhosen": welvaart en traditie. De Beierse "arrogantie" over dat succes wordt in de rest van Duitsland - zeker in het westen en het noorden - niet altijd gewaardeerd. De tradities voelen in het winderige Hamburg of het hippe Berlijn soms vreemd aan. Vorige CSU-kandidaten die kanselier wilden worden - met Franz-Joseph Strauss in 1980 als bekendste - haalden het niet.
Söder is de perfecte samenvatting van dat alles en toch is hij momenteel veruit de populairste christendemocraat. Dat heeft hij te danken aan zijn aanpassingsvermogen: schreeuwt Duitsland om klimaatmaatregelen, dan wordt Söder groen. Zijn er doortastende coronamaatregelen nodig, dan is Söder streng. Alles om als verantwoord bestuurder over te komen, wanneer het moet. Niet te strak ideologisch, maar pragmatisch handig.
(lees verder onder de foto)
Armin Laschet: de impopulaire CDU-voorzitter, die altijd zijn zin krijgt
Tegenstander en tegenpool van CSU-voorzitter Söder is CDU-voorzitter Laschet. Net als Söder is Laschet momenteel minister-president: van de grootste deelstaat Noordrijn-Westfalen. Klein van gestalte, met een immer vrolijke glimlach op het gezicht. Laschet is de verpersoonlijking van de Merkel-CDU: de partij van het midden, de partij zonder experimenten, de veilige piloot in de Duitse cockpit.
Maar de Duitsers lusten Laschet niet. Of momenteel toch niet. Een gebrek aan charisma en een zwalpend coronabeleid, hebben de geloofwaardigheid van Laschet aangetast. Dat hij uiteindelijk toch voorzitter van de CDU werd, heeft hij te danken aan het kiessysteem: daardoor slaagde hij er als minst populaire kandidaat toch in de voorzittersstoel binnen te halen.
Laschet zelf wil graag de kanselierskandidaat worden. Het zou ook logisch zijn dat de voorzitter van de vele grotere CDU het wordt. Maar binnen zijn eigen partij twijfelen velen aan het feit of je met Laschet de verkiezingen kan winnen. De eerste deelstaatverkiezingen onder zijn voorzitterschap, liepen alvast niet goed.
Definitieve beslissing zal snel volgen
Beide heren hebben niet de bedoeling de partij te verdelen en de strijd lang te rekken, lieten ze weten in afzonderlijke mededelingen. Gisteren hebben ze lang met elkaar gepraat, maar ze zijn er niet uitgeraakt en dus zijn ze allebei kandidaat.
Söder heeft daarbij al laten verstaan dat hij enkel en alleen kanselierskandidaat wil worden met voldoende steun vanuit de CDU.
Mogelijk valt er morgen maandag al een beslissing. Dan zit het bestuur van beide partijen samen. Als ze er niet uitgeraken, dan schuift de kwestie mogelijk een paar dagen op. Maar veel langer zal het niet duren.
De christendemocraten kunnen zich ook niet veel extra tijd pemitteren: de riante voorsprong in de peilingen kalft stilaan af. Een recent schandaal rond mondmasker, een paar ongelukkige coronabeslissingen van Merkel en het gebrek aan een leider beginnen op de peilingen te wegen. De kloof met de tweede grootste partij - de Groenen - wordt kleiner. Een uitgesproken nieuwe leider, kan de christendemocraten de gestokte wind opnieuw in de zeilen laten blazen.