BEKIJK: 60 jaar geleden begon de bemande ruimtevaart met 108 minuten durende vlucht van Joeri Gagarin
60 jaar geleden werd de Rus Joeri Gagarin (27) de eerste mens in de ruimte. Zijn vlucht duurde slechts 108 minuten, maar dat was ruim voldoende voor een plek in de geschiedenisboeken. Intussen zijn ook al twee Belgen ruimtevaarder geworden, al blijft het wachten op de eerste Belgische vrouwelijke astronaut.
Op 12 april 1961 klonk een merkwaardig geluid uit de luidsprekers van radio en televisie: de Sovjet-Unie had een mens in een baan rond de aarde gebracht. Gagarin was even na 7 uur Belgische tijd vertrokken in een Vostok-raket. Hij was al halfweg zijn reis, ergens boven het puntje van Zuid-Amerika toen het nieuws bekend werd gemaakt.
Gagarin zelf vertelde in een audioboodschap wat hij zag terwijl hij in een baan rond de aarde vloog. De wereld luisterde verbaasd en bewonderend. De vlucht van Gagarin verliep volledig automatisch, dus de kosmonaut had alle tijd om zijn uitzicht te beschrijven. En net als gepland was na 108 minuten de pret uit.
De remraketten vertraagden de Vostok en de cabine dook de atmosfeer in. Gagarin maakte zich los met een schietstoel en landde met een parachute veilig terug op de aarde, een heel eind van de geplande landingsplaats weliswaar. Hij werd als een held onthaald en reisde de wereld rond. De aarde zou hij nooit meer verlaten: zijn eerste ruimtevlucht werd z'n enige. De Sovjet-Unie wilde niet riskeren dat hun held bij een volgende vlucht zou omkomen.
Bekijk hieronder de reportage uit "Het journaal" van de 50e verjaardag van de vlucht van Gagarin:
Na de eerste satelliet (Spoetnik 1 op 4 oktober 1957), het eerste dier in een baan om de aarde (hond Laika in Spoetnik 2 op 3 november 1957) en de eerste foto van de achterkant van de maan (Luna 3 op 4 oktober 1959), had de Sovjet-Unie met Gagarins vlucht opnieuw een sensationele wereldprimeur. Pas een maand later slaagden de Amerikanen erin om hun astronaut Alan Shepard even zijn neus in de ruimte te laten steken tijdens een vlucht van amper 20 minuten.
De VS feliciteerde Gagarin en de Sovjet-Unie met hun prestatie, maar het stak de Amerikanen wel dat de Sovjets hen weer waren voor geweest. De Sovjets waren duidelijk aan de winnende hand in de ruimtewedloop met de Amerikanen. Het spoorde VS-president John F. Kennedy aan om in mei 1961 zijn land voor de uitdaging te stellen om tegen het einde van het decennium een mens op de maan te krijgen.
En dat is uiteindelijk ook gelukt: op 21 juli 1969 zette de Amerikaan Neil Armstrong als eerste mens voet op de maan. Zowel Kennedy als Gagarin zouden het niet meer meemaken. JFK werd vermoord in Dallas in 1963 en Gagarin kwam in 1968 om tijdens een vliegtuigongeval. Alles samen zijn tot nog toe 12 mensen op de maan geweest, allemaal Amerikaanse astronauten. Het waren trouwens allemaal mannen, het is dus nog steeds mogelijk om de eerste vrouw op de maan te worden.
Bekijk hieronder een video over de eerste maanlanding, en lees eronder voort:
In de afgelopen 60 jaar zijn er intussen al vele honderden ruimtevaarders geweest. Voor ons land gingen astronaut Dirk Frimout en kosmonaut Frank De Winne al de ruimte in. West-Vlaming Frimout deed dat in 1992 aan boord van het Amerikaanse ruimteveer Atlantis. Hij wentelde 143 keer rond onze planeet, goed voor een missie van 8 dagen 22 uur 9 minuten en 28 seconden.
Bekijk hieronder het gesprek dat toenmalige prins Filip had met Frimout, en lees eronder voort:
De Winne heeft zelfs meerdere vluchten achter de rug. In 2002 verbleef hij 8 dagen aan boord van het Internationaal Ruimtestation ISS. In 2009 keerde hij terug en was hij een half jaar in het ISS. Tijdens die missie was hij zelfs drie maanden lang gezagvoerder van het ruimtestation. Sinds 2012 leidt hij het opleidingscentrum voor astronauten van de ESA.
Bekijk hieronder de journaalreportage toen De Winne net terug was van zijn laatste ruimtereis, en lees eronder voort:
Het is ook nog steeds wachten op de eerste Belgische vrouwelijke ruimtevaarder. De kans daarop is weer iets groter geworden. Voor het eerst in 11 jaar tijd gaat de Europese ruimtevaartorganisatie ESA op zoek naar nieuwe astronauten en ze roepen specifiek vrouwen op om te solliciteren. De nieuwe lichting astronauten zal vooral naar het ISS vliegen. ESA wil over een tiental jaar ook de eerste Europese man en vrouw op de maan laten landen.