Marc Van Ranst over lockdownfeestjes: ‘Nul compassie met feestvierders’

‘Deze periode moeten we spijtig genoeg door’, zegt viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven).

Viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven) voelt geen sympathie voor feestende jongelui op lockdownfeestjes. ‘Nul compassie’, zegt hij.

Afgelopen zaterdag liep zo’n lockdownfeestje uit de hand in Antwerpen. Toen de politie 4 uur ’s morgens een controle uitvoerde op een lockdownfeestje in een hotel, probeerde een aanwezige te ontsnappen uit een raam. De 21-jarige man viel en stierf aan zijn verwondingen. Van Ranst noemt het ‘onfortuinlijk’.

Antwerps burgemeester Bart De Wever zei geschokt te zijn door de gebeurtenissen. Tegelijk vond de N-VA’er het tijd voor een maatschappelijk debat over de gevolgen van lange lockdownperiodes op het mentale welzijn. Het feestje met fatale afloop was namelijk lang niet het enige dat afgelopen weekend plaatsvond.

Maar volgens de viroloog, die ook deel uitmaakt van de GEMS-expertengroep die de regering adviseert, kan de samenleving niet veel anders dan geduld uitoefenen tot de vaccinatiecampagne succesvol wordt afgerond. ‘Vaccinaties plus beter weer geeft echt perspectief.’

Toont het Antwerpse voorval niet dat we jongeren op gecontroleerde wijze moeten laten bijeenkomen om stoom af te blazen?

Marc Van Ranst: Maar je kán heel veel dingen doen. Je kan buiten sporten, je kan fietsen tot je een ons weegt, je kan naar musea gaan,…

Er moeten toch andere manieren zijn om het ventiel wat te openen voor jonge mensen?

Van Ranst: Wanneer men het over dat ventiel heeft, dan gaat het over feesten en fuiven. Het spijt me, maar dat gaat nu niet. Wacht nog heel even. Het is een certitude dat sectoren als de horeca opnieuw gaan openen. Bovendien is er wel degelijk aandacht voor het sociaal welzijn. Er is wel een maximum aan wat je kan doen: we dragen de historische problemen met de capaciteit in de geestelijke gezondheidszorg met ons mee. Dat valt niet zomaar te remediëren.

In Nederland experimenteert men met evenementen waarbij aanwezigen verplicht een negatieve coronatest moeten voorleggen.

Van Ranst: Waarschijnlijk kan je met creatieve zaken meer organiseren. Maar ik geef het je op een blaadje: die testevents zullen niet vermijden dat je idioten gaat hebben die de regels aan hun laars zullen lappen. Er gebeuren vandaag trouwens veel meer feestjes dan we denken. De nieuwste rage is Marc Van Ranst opbellen vanop zo’n feestje. Afgelopen nacht gebeurde dat acht keer. Plezant, hoor.

Hoe verklaart u dat het fenomeen van lockdownfeestjes of bijeenkomsten zoals die in het Brusselse Ter Kamerenbos?

Van Ranst: De hospitalisatie- en sterftecijfers verschijnen elke dag op het nieuws, maar we zijn er gewend aan geraakt. Hetzelfde geldt voor beelden van mensen die op hun buik liggen en beademd worden. Weet u, na vijf, tien, twintig jaar houden we herdenkingen voor gebeurtenissen waarbij twintig mensen om het leven zijn gekomen – en terecht. Maar vandaag sterven er elke dag 40 mensen…

Volgens MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez moeten we leren leven met het virus.

Van Ranst: Weet u waar men leeft met het virus? In Brazilië. En daar blijkt het niet zo goed te lukken. Let wel, zelfs met de vaccinatie gaan we het virus niet volledig wegkrijgen. We kunnen het wel tot proporties brengen waardoor het leefbaar wordt. Tegen halfweg juni reken ik erop dat de cijfers voldoende gedaald zijn om over een echte horizon te spreken.

U zegt eigenlijk: er zit niet veel meer op dan te wachten.

Van Ranst: Klopt. Deze periode moeten we spijtig genoeg door. Er zijn echt geen mirakeloplossingen. We moeten zo snel mogelijk vaccineren, en dat gebeurt ook. Ondertussen zijn er in de vaccinatiecampagne al enkele dingen verbeterd. Ik zeg bijvoorbeeld al vanaf het begin dat we moeten tonen dat er ook in het weekend wordt gevaccineerd. Daarnaast spelen ook de media een rol.

Hoezo?

Van Ranst: De beelden van de vaccinatiecentra die op volle capaciteit draaien, bereiken de mensen niet. Ik krijg berichtjes van mensen die zeggen dat het een schande is dat van alle landen onze overheid het slechtst vaccineert. Dat beeld kunnen de media verbeteren. Hetzelfde voor ons testbeleid. Vandaag is elke Belg gemiddeld één keer getest, we testen dubbel zoveel als in Nederland. Maar brengen de media dat nieuws? Nee hoor.

Naast de lockdownfeestjes is er nog steeds de problematiek van de gebrekkige opvolging van het telewerk. Wat kan daar beter?

Van Ranst: We hebben als experts altijd gestreden voor meer telewerk. Er valt nog wat winst te boeken, al zien we vooral uitbraken op plekken waar mensen niet kunnen telewerken, zoals de vleesverwerkende bedrijven. Om toch maar een euro te besparen, vertikken sommige werkgevers het nog steeds om de werkplekken met buitenlucht te ventileren.