‘We hebben ook dit jaar een actie op poten gezet. Maar we merken wel dat de motivatie minder is’, vertelt Khalid El Jafoufi, oprichter van Mahara, de studentenvereniging achter de hashtag. ‘Vorig jaar was het allemaal wat proactiever. Er was een gevoel van “we moeten iets doen om ramadan op een andere manier toch samen te kunnen vieren”. Nu zie je iets meer gewenning. Het is de tweede keer. Er zijn ook minder studenten die zich aanmelden als vrijwilligers. De motivatie om zich te engageren lijkt minder.’

Solidariteit is een belangrijke pijler van de ramadan. Vorig jaar deelde de organisatie gratis iftar-maaltijden uit, dit jaar gaat ze pakketten voor daklozen samenstellen. In ieder pakket zit een waardebon voor schoenen, een maaltijd van een restaurant en een bon voor wat lekkernijen. ‘Vorig jaar gingen we voor kwantiteit met zo veel mogelijk iftar-maaltijden. Dit jaar willen we kwaliteit bieden aan wie we kan helpen. Daklozen zijn vaak een vergeten groep en dus wilden we daar op focussen.’

Later betalen

Marc Van Ranst ging vorig jaar nog langs bij armoedeorganisatie Al Ikram, die iftar-maaltijden uitdeelde. ‘Of hij dit jaar ook zal komen, weet ik niet, maar hij is natuurlijk welkom’, zegt voorzitter Nordin Cherkaoui. Ook dit jaar zal de organisatie speciale iftar-maaltijden uitdelen tijdens de ramadan. Het verschil is vooral voelbaar bij de donaties. ‘We hebben momenteel de helft van donaties die we andere jaren op dit moment hadden. De crisis snijdt bij velen diep’, stelt Cherkaoui, ‘En dat terwijl we, al van voor de ramadan, meer maaltijden moeten uitdelen.’

De organisatie krijgt nu vooral goederen van handelaars en hoeft die pas later in schijven te betalen. ‘Dat kan alleen maar door de vertrouwensband die er de afgelopen 17 jaar werd opgebouwd. Zo kunnen we blijven gaan. Maar zonder dat vertrouwen, was het moeilijk geweest’, zegt Cherkaoui.

Vorig jaar meer hoop

Mahara wil dit jaar de hashtag #ramadanvanuitmijnkot nieuw leven inblazen. ‘We voelen een nood aan tekenen van hoop. Mensen kunnen via de site een brief achterlaten aan een onbekende. Binnenkort gaan verschillende mensen die voor de camera voorlezen. We proberen zo dat gemeenschapsgevoel wat te versterken. We hebben het gevoel dat dat nodig is. Vorig jaar was er meer hoop dat dit nu al voorbij zou zijn.’

Of de gemeenschap op evenveel steun van buitenaf kan rekenen? ‘Vorig jaar kwamen de donaties bij ons uit elke hoek. Het waren moslims, niet-moslims, Antwerpenaren. Gewoon iedereen’, vertelt El Jafoufi. ‘Het feit dat velen nu ook kerstmis niet in familieverband konden vieren, maakt dat misschien zelfs mensen die de ramadan niet volgen, het beter begrijpen. Alle Belgen brengen graag de feestdagen met hun naasten door.’