De Britten rouwen om Philip, en negeren daarvoor de lockdown: ‘Hij was de Great Old Gentleman van de natie’

Het advies van premier Boris Johnson om wegens corona niet met bloemen naar de koninklijke paleizen te gaan, is voorbijgegaan aan Andy en Mo Jones. Met een bos narcissen staat het Welsh-Schotse stel uit Reigate op zondagochtend bij de poorten van Windsor Castle. “We willen prins Philip bedanken voor de lach die hij op het gezicht van de natie heeft gebracht”, zegt Andy. “En we willen de koningin steunen, die deze ochtend zonder haar geliefde echtgenoot wakker geworden is”, voegt Mo eraan toe.

Ze zijn de enigen niet. Honderden mensen lopen af en aan bij Windsor Castle, het kasteel waar Philip vrijdag is gestorven, het kasteel ook waar zijn moeder in aanwezigheid van koningin Victoria werd geboren. “Vaarwel, mijn geliefde”, zouden de afscheidswoorden van de 94-jarige Elizabeth zijn geweest voor de man die ze al op haar dertiende bewonderde. Kroonprins Charles, die lange tijd een wisselvallige relatie had met zijn vader, heeft gezegd hem nu al enorm te missen. “Mijn lieve papa was een heel speciaal persoon”, liet hij weten.

Klachten

De Engelse kranten hebben honderden pagina’s volgeschreven over het leven van de prins, terwijl de BBC zo veel Philip-zendtijd had dat er klachten kwamen van kijkers die Eastenders en Gardener’s World moesten missen. De klokken van Westminster Abbey beierden 99 keer, voor elk levensjaar een. Op meerdere plekken in het land klonken later op zaterdag 41 kanonschoten. Het gebruikelijke aantal is 21, maar er komen er twintig bij als ze vanaf een koninklijke locatie worden afgeschoten.

Er zijn vragen gerezen hoe Philip het best kan worden geëerd. Conservatieve politici opperden om ‘de Weduwe van Windsor’ een nieuw jacht te schenken, een opvolger van het Royal Yacht Britannia dat eind jaren negentig uit de vaart werd genomen. De nieuwe boot zou HMY The Duke of Edinburgh moeten heten. Ook is het idee geopperd om een standbeeld van de prins neer te zetten op de vierde sokkel van Trafalgar Square.

Uitvaart

Maar eerst moet de uitvaart worden geregeld. Voor de koninklijke begrafenis – geen staatsbegrafenis – lag een uitgebreid draaiboek klaar. Dat is door corona overbodig geworden. Philip zelf had zijn naasten al laten weten vooral geen ‘fuss’ te willen, geen ‘pomp and circumstance’, wat aansluit bij zijn imago van een praktische, in het heden levende en weinig sentimentele man.

In de dagbladen riepen briefschrijvers op de coronabeperkingen voor de uitvaart, aanstaande zaterdag, tijdelijk op te heffen. Maar dat zo’n uitzondering slecht zou zijn gevallen weet ook het koningshuis. Er zullen slechts dertig mensen aanwezig zijn in St George’s Chapel: de koningin en haar familie.  Een bijzondere moment zal Philips laatste reis zijn. De kist zal in een door hemzelf voor deze gelegenheid ontworpen Land Rover worden vervoerd.

Kleinzoon Harry komt over vanuit Los Angeles, zonder zijn hoogzwangere vrouw Meghan. De gebrouilleerde broers Harry en William zullen mogelijk schouder aan schouder lopen bij het dragen van van de kist. Dat moment zou menig Brit doen terugdenken aan de uitvaart van Diana, toen de twee broers met Charles en Philip achter de kist aan liepen. Destijds voelden ze daar aanvankelijk niets voor, maar ze werden door hun opa overgehaald, waarvoor ze hem later dankbaar zouden zijn.

De dood van Philip heeft de natie even tot rust gebracht. Er zijn geen politieke debatten gepland, de brexit is even uit de aandacht, alleen de bijna voltooide strijd tegen corona gaat door. “Het is goed om even stil te staan”, zegt Susan Baker, een vrouw van in de vijftig die met roze rozen naar het kasteel op weg is. “Philip was de Great Old Gentleman van de natie, een man uit een voorbije tijd met betere waarden. En weet je, hij was de enige persoon die Elizabeth als een mens beschouwde, niet als de koningin.”