Direct naar artikelinhoud
VooruitblikOverlegcomité

Moet Overlegcomité dan toch maar de terrassen openen? Binnen regering groeit verzet tegen strenge lijn

Op het Sint-Katelijneplein in Brussel is het druk, ondanks de gesloten terrassen.Beeld Tiene Carlier

Aan de vooravond van een nieuw Overlegcomité steken de Franstalige politici het vuur aan de lont: de terrassen moeten zo snel mogelijk open. Hoe een ‘onmogelijk standpunt’ plotseling algemeen goed lijkt geworden. Of juister: de beste tussenstap naar echte versoepelingen later dit voorjaar.

Begin maart legde het Overlegcomité de horizon op 1 mei. Dan zou, na meer dan een halfjaar, de horeca een doorstart kunnen maken. Amper enkele weken later moest die belofte ingetrokken worden. Een strengere lockdown kon niet voorkomen dat de ziekenhuizen opnieuw overspoeld raakten met covidpatiënten. Tot voor kort leken dan ook weinigen in de Wetstraat nog veel geloof te hechten aan een snelle heropening van de horeca. Tot nu.

De huidige coronacijfers laten misschien geen volledige heropening toe, PS-voorzitter en burgemeester van Charleroi Paul Magnette eiste dinsdag in de kranten van Sudpresse dan maar een heropening van de terrassen op 1 mei. Magnette koppelde er ook meteen de heropening van de restaurants aan: “Het zou oneerlijk zijn om alleen de terrassen te heropenen.”

Luik

In het Luikse ging men nog een stap verder. Provinciegouverneur Hervé Jamar (MR) en een aantal burgemeesters, onder wie Willy Demeyer (PS) van de stad Luik, maakten bekend dat ze oogluikend zullen toestaan dat horecazaken hun terrassen openen vanaf 1 mei, ook als het Overlegcomité woensdag zou beslissen dat het te vroeg is. Burgerlijke ongehoorzaamheid zou niet bestraft worden door de lokale politie. Demeyer: “De politie is moe. Men vindt het steeds moeilijker om in te grijpen en zal begrip tonen.”

Maandagavond al boog ook het federale kernkabinet zich over de kwestie. MR-minister David Clarinval stelde voor om de terrassen te openen op 8 mei, de dag voor Moederdag. Hij kreeg bijval van PS-vicepremier Pierre-Yves Dermagne, maar tegenwind van Vooruit-minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke. Die blijft de heropening van de terrassen zien als een risicovolle versoepeling. In totaal hebben nog steeds negenhonderd Belgen vandaag intensieve zorg nodig. Dat biedt weinig marge voor extra risico’s, is de redenering.

Ook de wetenschappelijke adviesraad GEMS houdt de boot af. De virologen pleiten voor een heropening naar midden mei toe. De horeca kan dan – als de vaccinaties op schema blijven en de derde golf verder afzwakt – tegen begin juni de deuren echt heropenen, luidt het.

Verzet

Binnen de federale regering is “behoorlijk wat verzet” tegen die kalender, klinkt het bij een politieke bron. De strenge lijn van minister van Volksgezondheid Vandenbroucke staat flink onder druk. Zeker aan Franstalige kant leeft sterk het gevoel dat de coronastrategie aan een update toe is. Volgens MR-vicepremier Sophie Wilmès is het “meer dan tijd” om de strategie om te gooien: “Laat ons afstappen van de on/off-logica van crisisbeheer.”

Het huidige uitgangspunt is simpel: hoe slechter de curves, hoe meer sectoren de deuren moeten dichthouden, en hoe minder sociale contacten we mogen zien. Maar na een lockdown van stilaan een halfjaar zijn er steeds minder regeringsleden die die strenge aanpak nog verdedigen. Het beleid botst op zijn maatschappelijke grenzen. De motivatie om de regels te blijven volgen, kalft steeds verder af. Tijdelijke maatregelen zoals de avondklok worden nu al meer dan zes maanden aangehouden. Heel wat partijen zijn overtuigd dat er zeker in de buitenlucht, waar de kans op besmetting klein is, meer mogelijk is dan vandaag toegelaten.

Tussenstap

Wat enkele weken geleden, voor de start van de derde coronagolf, nog een ‘onmogelijk standpunt’ bleek, is dat vandaag dus niet meer. Toen wilde alleen de N-VA van Bart De Wever en Vlaams minister-president Jan Jambon een heropening van de terrassen. Nu vinden de meeste partijen dit – als mogelijk sluitingsuur valt 20 uur – een goede tussenstap richting een volledige heropstart van de horeca. Ook het winkelen op afspraak lijkt overigens straks te verdwijnen. Voor de winkeliers draaide die maatregel uit op een fiasco.

De horecaterrassen worden steeds vaker gezien als een middel om uitgerekend besmettingen te voorkomen. Mensen die op een zonnig terras op afstand van elkaar een glas drinken, zitten tenminste niet samen in een slecht verluchte ruimte. “Nu de weersvoorspellingen opnieuw beter zijn, is duidelijk dat in grote steden zoals Antwerpen veel mensen zich buiten zullen verzamelen, op heel weinig plaats. Als je de terrassen opent, kan dat op een gecontroleerde manier. Dat zeggen wij al van in het begin”, reageert Antwerps burgemeester De Wever via zijn woordvoerder.

Ook de groenen – voordien nochtans criticasters van het voorstel van De Wever – lijken nu een heropening van de terrassen richting 8 mei te aanvaarden als compromis. 

Ongerustheid

Maar vanuit het expertencomité is de ongerustheid groot. Coronacommissaris Pedro Facon had eerder al duidelijk gemaakt dat wat hem betreft de horeca pas vanaf half mei kan openen. Volgens De Tijd adviseert Facon de regering dat vanaf 26 april de contactberoepen wel weer zouden kunnen starten. De avondklok zou mogelijk plaatsmaken voor een samenscholingsverbod. In juni moet het ‘binnenplan’ uitgerold kunnen worden.

Ook viroloog Steven Van Gucht (Sciensano) is beducht, want de curves liggen nog steeds erg hoog. “Toegegeven, hierover was ik enkele weken geleden positiever. Ik had gehoopt dat de daling in de cijfers groter zou zijn dan ze is”, aldus Van Gucht. “Iedereen weet ook: elke versoepeling kent haar randfenomenen. Als mensen met tien buiten mogen afspreken, vergroot dat misschien de kans dat de ontmoeting toch binnenshuis wordt voortgezet.” Het horrorsecenario van de virologen: dat ons land niet lang genoeg wacht om te versoepelen en de relatief beperkte derde golf alsnog een late boost geeft.