Rebellerende lokale besturen zetten maximale druk op Overlegcomité

Premier De Croo (r.) en minister Vandenbroucke. ©  Isopix

Een groeiend blok – met onder meer PS-voorzitter Paul Magnette, de provincie Luik en enkele kustburgemeesters – eist dat de horeca op 1 mei minstens de terrassen mag openen. ‘Anders breken er rellen uit’, zegt de Luikse burgemeester Willy Demeyer (PS). ‘De politie kan het niet meer aan.’

Matthias Verbergt, Simon Andries

Premier Alexander De Croo (Open VLD) staat woensdag voor zijn wellicht delicaatste Overleg­comité tot nu toe. De besmettingscijfers evolueren gunstig maar traag en het aantal bezette bedden op intensieve zorg steeg dinsdag van 919 naar 945. Toch klinkt de roep om de schroeven losser te draaien luider dan ooit.

Op de agenda staat de goed­keuring van hetvoornemen om de scholen op 19 april deels te heropenen. Ook over het heropstarten van de ­contactberoepen op 26 april en het afschaffen van de reservatieplicht voor niet-essentiële winkels lijkt een consensus te groeien. Ook het opheffen van de avondklok ligt op tafel. Het grootste twistpunt blijft veruit de heropening van de horeca. Al op 5 maart schoof het Overlegcomité 1 mei als streef­datum naar voren. ‘Een verschrikkelijke fout’, zegt een regeringsbron nu.

‘Handhaving onmogelijk’

De Luikse gouverneur Hervé ­Jamar stelt na een gesprek met de burgemeesters van zijn provincie dat het voor de politie vanaf die dag onmogelijk wordt om terrassen te sluiten. ‘In de stad Luik geeft de helft van de uitbaters aan dat ze op 1 mei hoe dan ook zullen openen’, zegt Jamars woordvoerder. ‘Het is onmogelijk en onwenselijk het verbod dan nog te handhaven. Als men niet minstens de terrassen opent, krijgen we grote problemen met de openbare orde. De bevolking heeft er echt genoeg van.’

Eenzelfde geluid bij de Luikse burgemeester Willy Demeyer (PS). ‘Ik pas voor massale repressie. Als de terrassen gesloten blijven, breken er rellen uit.’ Nochtans was Luik tijdens de tweede golf een van de meest getroffen steden. ‘Ik ken de situatie in de ziekenhuizen goed’, zegt Demeyer. ‘De volks­gezondheid is belangrijk, maar de openbare orde ook.’

Opvallend: partijvoorzitter Paul Magnette (PS), die ook burgemeester van Charleroi is, steunt hem. Meer zelfs, hij gaat nog een stap verder. ‘We moeten de horeca zowel binnen als buiten heropenen op 1 mei’, liet hij in Sudpresse op­tekenen. ‘Daar komen we niet op ­terug. Ik ga als burgemeester niet alle politiemiddelen inzetten om iedereen op alles te controleren.’

De MR zet eveneens forse druk en koppelt de opening aan een groter buitenplan. ‘Onze strategie moet veranderen’, zegt voorzitter Georges-Louis Bouchez. ‘Het moet afgelopen zijn met sectoren ­zomaar uit of aan te schakelen.’

Niet alleen in Franstalig België steekt protest de kop op. ‘Het Overlegcomité is van zeer slechte wil, als het niet inziet dat buiten meer mogelijk moet zijn’, zegt Piet De Groote (Gemeentebelangen), de burgemeester van Knokke-Heist. De West-Vlaamse gouverneur Carl Decaluwé stelt dat ‘zeker bij de ­politie het vat af’ is, al roept hij op om de beslissingen van het comité na te leven. Ook de sector zelf en de werkgeversorganisatie Voka dringen erop aan om de datum van 1 mei te behouden.

De N-VA wil al langer de terrassen zo snel mogelijk openen. Bij de top van de Vlaamse regering klinkt het dat de oproepen tot rebellie ‘gevaarlijk’ zijn, maar wordt tegelijk gepleit voor een ‘paradigmashift’.

8 mei als compromis?

De Croo en vooral minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) blijven intussen hameren op de kritieke situatie op intensieve zorg. Gesteund door de experts passen ze voor te snelle versoepelingen die als een boemerang kunnen terugkeren. Zij zien een opening van de terrassen ten vroegste half mei zitten. De verdere uitrol van de exitstrategie zou dan afhankelijk zijn van de vaccinatiegraad. En zeker voor binnenactiviteiten, zoals de volledige opening van de horeca, willen ze wachten tot juni.

Op het kernkabinet met de ­belangrijkste ministers maandag was er felle discussie, maar kwam er geen oplossing uit de bus. Ook gisteravond laat was het water tussen de federale regering en de ­regio’s nog diep. Een mogelijk compromis is het openen van de terrassen op 8 mei, maar zelfs dan blijft de vraag hoe de handhaving de week ervoor zal verlopen.