‘Gebrekkig coronabeleid Brazilië gevaar voor rest van de wereld’

© Reuters
Arthur Debruyne
Arthur Debruyne Medewerker Knack.be

De Braziliaanse regering blijft de coronapandemie bagatelliseren, zelfs nu de variant P1 grote schade aanricht.

Epidemiologen en beleidsmakers zijn het erover eens: landen kunnen nog zo uitblinken in efficiënte vaccinatiecampagnes, maar nieuwe, besmettelijkere en dodelijkere varianten van het coronavirus die elders vrij spel krijgen, kunnen het fragiele herstel in de rest van de wereld in gevaar brengen.

In Brazilië blijven de besmettings- en sterftecijfers scherp stijgen, voortgestuwd door een gebrek aan maatregelen door de regering van president Jair Bolsonaro, een ontoereikende vaccinatiecampagne en coronavariant P1. Als Brazilië, inmiddels het wereldwijde epicentrum van de pandemie, de verspreiding van P1 niet onder controle krijgt, dreigen nieuwe besmettingspieken elders in de wereld, waarschuwen experts.

De Braziliaanse variant, die anderhalf tot twee keer zo besmettelijk is als eerdere varianten, is ook in België gedetecteerd, maar maakt vooralsnog een beperkt percentage uit van het totale aantal besmettingen. Ook in Frankrijk, Nederland en Duitsland is de variant aanwezig.

Zwaardere ziekteverschijnselen

In Brazilië veroorzaakt de variant zelfs bij twintigers zware ziekteverschijnselen. In maart bezweken 67.000 Brazilianen aan covid-19, het hoogste cijfer sinds het begin van de pandemie. Waar in januari nog gemiddeld duizend doden per dag opgetekend werden, zag maart een opvallende stroomversnelling met gemiddeld 2129 doden per dag. Inmiddels zijn dat er al 3100.

Bolsonaro, die de coronapandemie sinds het begin bagatelliseert hoewel hij zelf ook besmet raakte, blijft zijn landgenoten voorhouden dat de economie voorrang moet krijgen op volksgezondheid. De uiterst rechtse president wil geen mondmaskerplicht en lockdowns, en botst met gouverneurs en burgemeesters die een strengere respons voorstaan.

Die passieve houding kan wereldwijd gevolgen hebben, zegt de Braziliaanse politiek analist Thomas Traumann, verbonden aan onderzoeksinstituut FGV in Rio de Janeiro. ‘Bolsonaro’s coronabeleid, of eerder het gebrek eraan, is een gevaar voor de rest van de wereld, ook België. Zijn onverschilligheid is een vruchtbare voedingsbodem voor mogelijk nog gevaarlijkere varianten.’

Onder toenemende druk van het bedrijfsleven en de oppositie ontsloeg Bolsonaro recent zes ministers, onder wie de anti-Chinese buitenlandminister. Zijn vervanger moet nu de brokken lijmen met bondgenoten en cruciale vaccinleveranciers, China voorop. Brazilië kampt met een tekort aan vaccins. Volgens Traumann is het veel te weinig en veel te laat. ‘We hollen constant achter de feiten aan.’

Onderzoekscommissie

Bijna 3 procent van de 212 miljoen Brazilianen is volledig ingeënt, blijkt uit data van Oxford. Brazilië werkt vooral met vaccins van de Chinese farmaceut Sinovac, een belangrijke leverancier voor opkomende landen die van westerse farmabedrijven minder hebben kunnen aankopen. De prik van Sinovac is echter minder bestand tegen de P1-variant, zegt het Braziliaanse Butantan Instituut, dat het vaccin testte en produceert.

Het Sinovac-vaccin biedt een bescherming van 50,7 procent tegen variant P1. Tussen de 84 procent en 100 procent heeft geen medische hulp nodig als ze besmet raken. De cijfers zijn ‘goed nieuws’, aldus hoofdonderzoeker Julio Croda in tijdschrift Science. De doeltreffendheid ligt dan wel lager dan de 90 procent van Pfizer of AstraZeneca, maar is volgens Wereldgezondheidsorganisatie WHO voldoende voor noodgebruik.

Ondertussen heeft het Braziliaanse hooggerechtshof de senaat bevolen een parlementaire onderzoekscommissie te starten naar het coronabeleid van Bolsonaro. Die moet vaststellen of zijn regering tekortschiet. Maar in het erg gepolariseerde Brazilië wordt niet verwacht dat de uitkomst de meningen drastisch gaat omgooien. De president blijft de steun genieten van een stabiele 30 procent van de kiezers.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content