Neen, er zitten geen "wormen" in mondmaskers of zelftests

BEKIJK hier hoe in allerlei video's op sociale media onterecht gewaarschuwd wordt voor "vreemde wormen" in mondmaskers of op coronazelftests. Lees daaronder het hele verhaal. 

Mondmaskers maken al een jaar lang deel uit van ons dagelijkse leven. Coronazelftests zijn sinds kort verkrijgbaar bij de apotheker. Beide hulpmiddelen in de strijd tegen de pandemie zijn recent het onderwerp van een bizarre complottheorie: onder de microscoop zouden er in de producten kleine "wormpjes" te zien zijn. 

Waarover gaat dit precies?

Op YouTube en ander videosites zijn de voorbije weken allerlei verontrustende, gelijkaardige filmpjes terug te vinden. Daarin filmen mensen van over de hele wereld mondmaskers of teststaafjes van dichtbij of leggen ze zelfs onder de microscoop. Vervolgens wijzen ze op minuscule donkere pluisjes of draadjes die lijken te "bewegen" wanneer je ze aanraakt, natmaakt, boven stoom houdt of erop blaast.

Daaruit concluderen de bezorgde filmers dat het gaat om gevaarlijke micro-organismen, om parasieten of zelfs om “nanobots”, microscopisch kleine biotechnologische robotjes die op deze manier je lichaam zouden binnendringen.

“GRAAG JULLIE AANDACHT! Over de hele wereld zijn de afgelopen weken massaal geïnfecteerde maskers en tests ontdekt", bloklettert een Facebookgebruiker die enkele van deze filmpjes deelt. “Besmette” maskers zouden op deze manier “met voorbedachten rade” verdeeld worden om de bevolking net ziek te maken.

Maar dat is onzin.

Voor wat in de filmpjes te zien is, bestaat een eenvoudige verklaring. Het gaat hier om doodgewone textielvezels, meestal van katoen, polyester, of een andere synthetische stof. De pluisjes “leven” dus niet. Ze lijken enkel maar te bewegen onder de invloed van luchtstromen, water, of statische elektriciteit. Dat is een normaal proces.

Factcheckers in verschillende landen kwamen onafhankelijk van elkaar tot diezelfde conclusie na het raadplegen van experts, zowel Reuters, het Duitse Correctiv, de Franse krant Libération als de Nederlandse factcheckers van AFP.

De zwarte draadjes zijn dus geen kleine parasieten of biotechnologische levensvormen - het zijn doodgewone textielvezels. De Duitse expert Marc Benecke legde aan Correctiv uit hoe ze eventueel op maskers kunnen terechtkomen: “Het kan bijvoorbeeld een vezel zijn die rondvliegt in de fabriek waarin de wattenstaafjes worden gemaakt en zich bijvoorbeeld los heeft gemaakt van de werkkleding van de medewerkers daar.” 

Maar maskers en teststaafjes worden voor hun verpakking nog gesteriliseerd door de fabrikanten. Ze kunnen dus sowieso geen levende organismen bevatten. 

Wie verspreidt nu dit soort verhalen over 'gevaarlijke' maskers en zelftests?

Deels gaat het om mensen die tegenstander zijn van de mondmaskerplicht. Ze proberen daarom om mondkapjes voor te stellen als schadelijk voor de gezondheid. Er dook het voorbije jaar al een lange reeks van gelijkaardige misleidende claims op: maskers zouden bijvoorbeeld hersenschade veroorzaken, klinkt het dan, of huidschimmels. Dat klopt allemaal niet.

Deels vinden de berichten over "wormpjes" ook weerklank bij een specifieke groep mensen die al langer gelooft in een fenomeen genaamd "Morgellons". Dat is een niet officieel erkende huidaandoening waarbij men zich verbeeldt dat er kleine parasieten in of onder de huid leven. Het gaat ook daar om waanvoorstellingen of om doodgewone textielvezels.