1.300 baby’s in Brazilië bezweken aan gevolgen van coronavirus: “Ik wilde test voor mijn zoon, maar dokter stuurde me wandelen”

Ricarte had al een heel traject van vruchtbaarheidsbehandelingen achter de rug, maar dan was daar plots toch Lucas. “Hij was het licht in ons leven, we waren gelukkiger dan ooit”, klinkt het.

De vrouw stelde voor het eerst vast dat er iets mis was toen Lucas zijn eetlust verloor. Kwam er misschien een tandje door? Volgens de peettante - een verpleegster - had hij enkel last van een zere keel. Plots kreeg de peuter echter ook koorts, raakte hij vermoeid en begon hij moeilijker te ademen.

Ricarte trok met hem naar het ziekenhuis en vroeg expliciet om een coronatest. “Met de zuurstofmeter werd een waarde van 86 procent opgemeten. Ik wist dat dat niet normaal was, maar de dokter stuurde me wandelen. Volgens hem kwam Covid-19 bijna nooit voor bij kinderen.”

De antibioticakuur leek in eerste instantie ook aan te slaan. “Maar hij bleef zo vermoeid. Ik stuurde filmpjes van hem door naar mijn familie, maar iedereen vond dat ik aan het overdrijven was. Ik moest stoppen met naar het nieuws te kijken, want dat maakte me zogezegd paranoïde. Diep vanbinnen wist ik echter dat er iets scheelde met zijn ademhaling.”

Het was toen mei 2020, de maand waarin het coronavirus voet aan de grond begon te krijgen in Brazilië. “In mijn dorp Tamboril waren de eerste twee mensen gestorven. Dat kwam toen nog over als een shock.”

Jessica’s echtgenoot Israel was gekant tegen een nieuw ziekenhuisbezoek, omdat hij vreesde voor een besmetting. Lucas voelde zich echter steeds suffer en suffer worden. Op 3 juni moest hij ook nog eens onophoudelijk braken, er viel geen tijd meer te verliezen.

In het ziekenhuis werd de peuter nu wel getest op corona. Positief, luidde het verdict. Er zat niets anders op dan hem met spoed over te brengen naar het beter uitgeruste hospitaal in Sobral.

Na een rit van twee uur kregen de ouders eindelijk de juiste diagnose. Hun zoon leed aan het zogenaamde multisysteem-inflammatoir syndroom, een aandoening die lijkt op de ziekte van Kawasaki. Vaak zijn de complicaties te wijten aan een overdreven reactie van het immuunsysteem.

Lucas moest aan de beademing en overleefde een hartstilstand. Even leek hij aan de beterhand, maar na 33 dagen op intensieve zorg zou hij alsnog de strijd verliezen. “Artsen hadden me net wat hoop gegeven, dus had ik mijn gsm die nacht uitgeschakeld”, vertelt Ricarte. “Ik droomde dat Lucas naar me toe kwam en mijn neus kuste. Ik werd gelukzalig wakker, maar toen zag ik tien gemiste oproepen van de dokter. Zijn hartslag en zuurstofwaarden waren drastisch gedaald, met fatale gevolgen.”

Ricarte is ervan overtuigd dat haar kind nog zou leven als het in mei al die coronatest gekregen zou hebben. “Ook al geloven de dokters het niet, er zou altijd getest moeten worden. Baby’s kunnen niet zeggen wat er scheelt. Zeventig procent van zijn long was al aangetast, we hebben kostbare tijd verloren.”

Dokter Manuela Monte, de arts die Lucas behandelde, is het daarmee eens. “Hoe sneller hij gepaste zorg gekregen zou hebben, hoe beter natuurlijk. Hij verkeerde al in kritieke toestand toen hij in ons ziekenhuis aankwam. Het verbaasde me wel dat hij er zo erg aan toe was, want voordien leek hij kerngezond.” Diabetes, overgewicht en hart- en vaatziekten zijn factoren die het risico ook bij kinderen vergroten.

Ricarte deelt haar verhaal nu vooral om lotgenoten te wijzen op het gevaar. “Als hierdoor een kind gered kan worden, is de dood van Lucas tenminste niet voor niets geweest. Met zo’n verwittiging vooraf zou ik zelf nóg voorzichtiger geweest zijn.”

Volgens de officiële cijfers zijn er tussen februari 2020 en maart 2021 zeker 852 kinderen onder de tien jaar omgekomen als gevolg van Covid-19. Onder de slachtoffers zaten maar liefst 518 baby’s.

Het is een misvatting dat kinderen bij een coronabesmetting geen enkel gevaar lopen, beseft dokter Fatima Marinho. Zij groef zelf nog dieper in de cijfers en hield daarbij ook rekening met de oversterfte. Zo kwam ze tot de conclusie dat er tien keer meer overlijdens waren bij kinderen met ademnood dan in de jaren voordien.

Volgens haar berekeningen zijn er bijgevolg 2.060 kinderen onder de tien jaar omgekomen als gevolg van corona, onder wie ook 1.302 baby’s. “Er wordt in dit land veel te weinig getest, waardoor heel wat gevallen door de mazen van het net glippen”, klinkt het.

De symptomen bij jonge kinderen zien er ook licht anders uit, waardoor ze makkelijker over het hoofd gezien worden. “Zij hebben veel meer last van diarree, buikpijn en pijn in de borst. Omdat een correcte diagnose uitblijft, zijn ze er vaak al heel erg aan toe als ze in het ziekenhuis belanden.”

Ook armoede speelt een rol. “Wie niet veel geld heeft, leeft dicht op elkaar. Social distancing is voor die gezinnen een utopie. Zij vinden ook veel minder makkelijk de weg naar een goed uitgerust ziekenhuis. Ondervoeding kan tot slot rampzalige gevolgen hebben voor het immuunsysteem.”

Daarnaast blijft Brazilië natuurlijk ook het land met de meeste coronabesmettingen, op de Verenigde Staten na. Hoe meer gevallen, hoe meer opnames in het ziekenhuis en overlijdens. Ook bij de jongsten helaas...

De situatie gaat intussen - onder impuls van een veel besmettelijkere variant - van kwaad naar erger. Vorige week werden twee trieste records opgetekend, met meer dan vierduizend doden per dag. President Jair Bolsonaro blijft echter gekant tegen enige vorm van lockdown.

Wetenschappers benadrukken dat het risico om te sterven heel klein blijft voor een kind onder de tien jaar. Het gaat om 0,58% van de 362.000 coronadoden die intussen in Brazilië opgetekend zijn. “Maar in absolute aantallen spreken we over meer dan tweeduizend jongeren, dat zijn angstaanjagende cijfers.”

Lees ook: Vaccinatietempo moet de hoogte in, en toch zetten we volgende week 42 procent minder spuitjes. Hoe kan dat? (+)