Kinder- en jeugdpsychiaters trekken aan alarmbel: 23.000 jongeren wachten op hulp

‘Wij gaan over kop’. Zo heet het jongste dossier van de Vlaamse Vereniging voor Kinder- en Jeugdpsychiatrie (VVK). Het schept een alarmerend beeld over de mentale gezondheid van jongeren, en vooral over de hulp die vaak maanden uitblijft. 

De noodkreet volgt na een bevraging van artsen uit verschillende disciplines eind maart. “Omdat we van zoveel collega-kinderpsychiaters te horen kregen dat ze overspoeld raakten door vragen, besloten we de omvang van het probleem duidelijker in kaart te brengen. Want sinds corona is het gewoonweg niet meer te behappen”, legt kinderpsychiater en bestuurslid Eva Kestens uit. 

607 Vlaamse huisdokters, kinder- en CLB-artsen en psychiaters vulden de enquête in. 65 procent van hen geeft aan dat de psychische nood van kinderen en jongeren door corona veel groter is geworden en dat de hulpvragen sterk stijgen. Ze spreken over jongeren met ernstige gedragsproblemen, majeure depressies, angst- en eetstoornissen en suïcidale klachten. Tegelijkertijd moeten de artsen toegeven dat ze hen vaak niet kunnen helpen. Maar 16 procent slaagt erin om direct hulp te organiseren. Oftewel: 84 procent moet jongeren op een wachtlijst zetten. Bijna drievierde van de bevraagden stelt dat die wachtlijsten sinds de pandemie fors zijn toegenomen. 

“Het is eigenlijk veel erger dan we dachten”, zegt Kestens. “We wisten dat onze eigen sector worstelde, maar niet dat collega’s in andere domeinen net zo’n grote nood aan psychische hulp opmerkten.”

De vereniging berekende hoe groot de ontoereikende hulp is. Op basis van de antwoorden van huisartsen schatten ze dat de laatste maand 23.749 minderjarigen op hulp aan het wachten waren. “Om een beeld te gebruiken: dat is een file van 475 bussen met elk 50 minderjarigen, een stoet van 7 kilometer. En dat is wellicht nog een onderschatting”, aldus Kestens.

Kinderrechtencommissaris Caroline Vrijens vindt dat beeld hallucinant, maar het verbaast haar niet. “De coronamaatregelen, die maken dat jongeren weinig ontspanning en contact hebben, wegen enorm door. We  horen zelf al maanden hoe velen professionele hulp zoeken, maar ook botsen op ellenlange wachtlijsten.” Dat probleem kaart het commissariaat zelf al jaren aan. “Ik hoop dat het beleid zijn verantwoordelijkheid opneemt.”

De kinder- en jeugdpsychiaters zaten gisteren al met minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) samen. Die laatste kondigt een aantal maatregelen aan die “onmiddellijk” een verschil moeten maken. Zo wordt het aantal plaatsen voor kinder- en jeugdpsychiatrie op andere afdelingen in de ziekenhuizen opgeschaald. “Met gespecialiseerde teams, zogenoemde liaisonteams, zullen kinderen en jongeren daar de nodige hulp krijgen”, klinkt het. Er volgt ook 20 miljoen euro voor extra personeel. 

De kinder- en jeugdpsychiaters reageren teleurgesteld. Ze willen een ‘marshallplan’. “Die 20 miljoen is lang niet voldoende om de historische achterstand goed te maken. We hebben op zijn minst 2,5 procent van het federale gezondheidszorgbudget nodig voor de mentale gezondheid van kinderen en jongeren. Nu zitten we daar met 0,36 procent nog altijd flink onder.”