Direct naar artikelinhoud
NieuwsRusland

Toestand Russische oppositieleider Navalny is volgens zijn artsen kritiek: ‘Aleksej gaat dood’

De Russische oppositieleider Aleksej Navalny tijdens zijn proces in Moskou.Beeld AP

Ruslands opgesloten oppositieleider Aleksej Navalny is zo verzwakt door zijn hongerstaking dat hij ieder moment kan overlijden. Dat zeggen zijn artsen en medestanders op basis van een medisch rapport.

Zondag kondigde Navalny’s team landelijke demonstraties aan voor komende woensdagavond. “Aleksej gaat dood”, schrijft Navalny’s woordvoerder Kira Jarmisj op Facebook. “In zijn toestand is het een kwestie van dagen.”

Een oppositionele artsenvakbond publiceerde afgelopen weekeinde de resultaten van een bloedtest, die Navalny’s advocaten ontvingen van de Russische gevangenisdienst. ‘Kritisch’ hoge kaliumwaarden wijzen volgens arts en vakbondsvoorzitter Anastasia Vasiljeva op aanstaand nierfalen, wat kan leiden tot een hartstilstand.

De testresultaten zijn reden voor onmiddellijke ziekenhuisopname, stelt ook Alexander Poloepan, een ic-arts die in augustus betrokken was bij de evacuatie van Navalny van Omsk naar Berlijn nadat de oppositieleider vergiftigd was met zenuwgif. “Als de behandeling nu niet begint, dan overlijdt hij in de komende dagen.”

Navalny is sinds 31 maart in hongerstaking, omdat de gevangenisdienst weigert een arts van Navalny’s keuze toe te laten tot de strafkolonie. Volgens de gevangenisdienst is de ziekenboeg van de strafkolonie goed genoeg. Maar Navalny vertrouwt de ziekenboeg niet, nadat hij geen behandeling kreeg voor pijnen en gevoelloosheid in zijn rug en ledematen. Ook rekent hij niet op de onafhankelijkheid van verplegers in een strafkolonie die onder controle staat van het Kremlin.

De nood is volgens Navalny’s vertrouwelingen zo hoog dat ze zondag vervroegde demonstraties aankondigden. Ze wilden eigenlijk wachten tot een half miljoen mensen zich opgegeven hadden, maar zeiden zondag op YouTube dat “wachten niet langer mogelijk is”. “Extreme situaties vragen om extreme oplossingen”, aldus Ivan Zjdanov, directeur van Navalny’s anti-corruptieorganisatie FBK in de video. Navalny’s campagneleider Leonid Volkov: “Hebben jullie met eigen ogen weleens gezien hoe iemand vermoord wordt? Jullie zien het nu gebeuren.”

Ze roepen de Russen op om woensdagavond te demonstreren op het centrale plein van hun stad. Het aantal online aanmeldingen voor een protest ter vrijlating van Navalny staat op ruim 450 duizend.

‘Totaal oneerlijk’

Noodkreten uit het buitenland verhogen de druk op Poetin om een arts toe te laten. De Amerikaanse president Joe Biden noemde Navalny’s opsluiting dit weekend “totaal oneerlijk”. In westerse kranten richtten wereldberoemde cultuurmakers en Nobelprijswinnaars zich tot de Russische president met het verzoek om medische hulp voor Navalny.

Diens vrouw, Joelia Navalnaja, keerde vorige week geschokt terug van een bezoek aan haar man. “Ik heb de huid nog nooit zo om een schedel gewikkeld gezien”, schreef ze op Instagram. Hun 20-jarige dochter Daria stuurde dit weekend een hartenkreet op Twitter richting het Kremlin: “Sta een dokter toe om mijn vader te zien.”

Twitter bericht wordt geladen...

Maar Poetin lijkt minder dan ooit bezorgd over een imago van Rusland als pariastaat. De repressie tegen de eigen bevolking is nooit zo ongeremd geweest. Dagelijks worden oppositiemedewerkers van hun bed gelicht en veroordeeld tot gevangenisstraffen. Vier redacteuren van een studentenblad hangt drie jaar strafkolonie boven het hoofd, omdat ze gesteld hadden dat studenten niet bang moeten zijn om gebruik te maken van hun demonstratierecht.

En terwijl Navalny’s gezondheidstoestand verslechtert, zetten de autoriteiten nieuw geschut in om Navalny’s beweging uit te schakelen. Het Openbaar Ministerie opende vrijdag een rechtszaak om Navalny’s anticorruptie-organisatie en Navalny’s 37 regionale campagnebureaus te registeren als extremistische organisaties. Reden: pogingen om Rusland “te destabiliseren onder een dekmantel van liberale slogans”. Potentiële gevolgen: opsluiting van medewerkers én donateurs. Een roebel overmaken aan een extremistisch organisatie betekent volgens de Russische wet immers 3 tot 8 jaar dwangarbeid in een strafkolonie.

Navalny’s team rekent er op dat het openbaar ministerie de zaak wint, aangezien in Rusland niet alleen het OM, maar ook de rechtbanken aangestuurd worden door het Kremlin. “In Rusland breken de donkerste tijden aan voor vrij denkende mensen en maatschappelijke organisaties”, aldus Navalny’s vertrouwelingen Ivan Zjdanov en Leonid Volkov. “In feite eist het Kremlin dat iedereen die het niet eens is met het Kremlin aangemerkt wordt als extremist.”