Tussen 2018 en 2020 zijn in Europa 18.292 verdwijningen geregistreerd van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen. Dat berichtten De Standaard en Knack zondagochtend op basis van een onderzoek van journalistencollectief Lost In Europe, waar Knack en De Standaard aan meewerkten. Het daadwerkelijke aantal verdwijningen ligt sowieso nog hoger. Meerdere landen - waaronder Frankrijk en Roemenië - registreren de verdwijningen immers niet.

In België registreerde het Federaal Agentschap voor de Opvang van Asielzoekers (Fedasil), in de periode 2018-2020 in totaal 2.642 verdwijningen van minderjarigen uit zijn Observatie- en Oriëntatiecentra (waar jongeren in eerste instantie worden opgevangen): 987 in 2018, 1.072 in 2019 en 583 in 2020.

De sterke daling vorig jaar heeft volgens Fedasil alles te maken met de coronapandemie. ‘Covid-19 heeft een negatieve impact gehad op de instroom en registratie van de doelgroep en dus ook op het aantal verdwijningen’, zegt Lies Gilis, adjunct-woordvoerder van Fedasil.

Ze stipt ook aan dat van de 583 verdwijningen 14 als ‘onrustwekkend’ worden bestempeld. In 344 gevallen ging het dan weer om jongeren die een toewijzing weigerden of niet aankwamen in het opvangcentrum. 225 vertrokken spontaan uit de centra. Niet alle Europese landen houden bij welke nationaliteit de kinderen hebben die vermist raken. Uit de data die wel beschikbaar zijn, komt naar voor dat de top 5 van verdwenen minderjarigen afkomstig is uit Marokko, Algerije, Eritrea, Guinee en Afghanistan.

‘Nood aan omkadering’

Staatssecretaris voor Asiel & Migratie Sammy Mahdi zei aan Radio 1 dat er enkele jaren geleden al een taskforce werd opgericht voor de niet-begeleide minderjarige vluchtelingen. ‘Een aantal van hun voorstellen moeten in praktijk gebracht worden. Zo zou de Dienst Voogdij van de federale overheidsdienst Justitie aanwezig moeten zijn om een betere omkadering voor de jongeren te voorzien.’

Volgens Child Focus kunnen rondzwervende kinderen beter beschermd worden door kleinschalige opvanginitiatieven. ‘Kinderen krijgen van smokkelaars vaak foute informatie dat ze in gevaar zijn en niemand mogen vertrouwen’, zei Sofia Mahjoub van Child Focus op Radio 1. ‘Als een kind wordt opgevangen in een kleinschalige structuur waar dicht op de huid gewerkt wordt zodat een vertrouwensband wordt opgebouwd met het kind, wordt het risico op verdwijningen veel kleiner.’