Hoofdkantoor Amnesty International blijkt een wit bolwerk met koloniale trekjes

Dat blijkt uit intern, vertrouwelijk onderzoek door twee diversiteitsadvocaten van Howlett Browns, waar de Britse krant The Guardian de hand op heeft weten te leggen. 

Amnesty-medewerkers van het Internationaal Secretariaat in Londen rapporteren pijnlijke incidenten, zoals collega’s die in hun bijzijn het N-woord of scheldwoorden voor mensen met Pakistaanse wortels gebruiken. Ook krijgen zwarte medewerkers te maken met alledaags racisme, zoals het aanraken van hun haar of kleinerende opmerkingen of ze de lat niet te hoog leggen voor zichzelf.  

Personeel met een religieuze achtergrond voelt zich uitgesloten van bedrijfsuitjes die eindigen in het café, waar zij zich om godsdienstige redenen niet thuis voelen. Binnen werktijd ruimte maken voor gebed en andere religieuze verplichtingen stuit op ‘ongevoelige’ reacties. 

Kleurenblind

Amnesty liet racisme onderzoeken na de dood van George Floyd vorige zomer door politiegeweld. Medewerkers klaagden toen over de trage reactie van de organisatie. Zij waren al ontevreden over ingebakken racisme en ‘koloniale machtsverhoudingen’ in de wereldwijd opererende mensenrechtenorganisatie. 

Klachten hierover worden echter gesmoord in de officiële bedrijfscultuur van de organisatie, die zegt ‘kleurenblind’ te zijn: juist door die verdediging heeft Amnesty weinig oog voor problematisch gedrag op het werk. Zoals in menig wit bedrijf wordt verkapt racisme bij Amnesty als ‘grapje’ vergoelijkt. Wie de bevoorrechte positie van niet-gekleurde collega’s ter sprake brengt, is ‘overgevoelig’. Zo werd een klacht over ‘omgekeerd racisme’, ingediend door een werknemer die zich gediscrimineerd voelde door aantijgingen over wit privilege van een collega, als ongegrond afgedaan zonder enige discussie over de voorrechten van wit personeel in de Amnesty-organisatie. ‘Iemand aanspreken op racisme leidt blijkbaar tot hevigere reacties dan het racistische gedrag zelf,’ aldus het rapport.  

Racisme en vooroordelen

De onderzoekers stellen dat de structuur van de in 1961 opgezette organisatie nog steeds koloniale trekjes heeft, die bijdragen aan het in stand houden van racisme en vooroordelen. Kantoren van Amnesty International in witte, westerse bolwerken overheersen ten koste van afdelingen in het mondiale Zuiden. Ondanks pogingen die structuren te reorganiseren, is er gebrek aan vertrouwen bij de ‘machtige’ kantoren in het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten in de werknemers van regionale kantoren. 

Dit leidt tot moeilijke situaties, waarbij minder deskundig personeel uit de ‘machtige kantoren in het Noorden’ zijn licht opsteekt bij derden, achter de rug van de eigen staf van regionale kantoren om. Delicaat veldwerk zou zelfs regelmatig worden verpest door ingevlogen witte werknemers. De doorstroom- en promotiemogelijkheden voor werknemers van de machtige kantoren zijn grenzeloos, terwijl personeel van  regionale kantoren minder gemakkelijk internationaal opklimt. 

Gelijkwaardigheid

Juist omdat ze dachten deel uit te maken van een organisatie die gelijkwaardigheid wereldwijd verdedigt, zijn betrokken personeelsleden extra kwaad en teleurgesteld over hun werkgever. ‘Amnesty is naar buiten één Amnesty, maar intern heeft de organisatie een heel ander gezicht,’ is een opmerking die regelmatig terugkomt in het onderzoek.

Amnesty, dat eerder in opspraak kwam wegens een ‘giftige’ bedrijfscultuur van racisme, discriminatie en pesterijen,  heeft in een reactie beterschap beloofd.