Situatie ziekenhuizen ernstig, bijna alle bedden op intensieve bezet: waarom worden geen extra bedden vrijgemaakt?

"In de nacht van zondag op maandag werden we geconfronteerd met een zware brand in Brussel waarbij het puzzelen was om voor de zwaargewonden een bed te vinden op intensieve", duidt Van Der Auwera. "Voor een bed op intensieve is heel veel nodig. Niet enkel op logistiek of infrastructuurvlak, er zijn ook extra handen nodig. Voor 1 bed op intensieve zijn er minstens 3 verpleegkundigen nodig", gaat hij verder. 

In ons land zijn er zo'n 2.000 bedden verspreid over 128 ziekenhuizen. Sinds gisteravond zijn er nog maar 82 bedden beschikbaar. Bovendien zijn er voor brandwonden nog maar 2 plaatsen voor volwassen slachtoffers en 2 voor kinderen. 

Niet in elk ziekenhuis is er dus nog een bed op intensieve beschikbaar, waardoor sommige patiënten nu al dienen overgeplaatst te worden. Van Der Auwera sluit niet uit dat er Italiaanse toestanden in de maak zijn waarbij er evacuaties zijn naar het buitenland. "Duitsland is al bereid patiënten over te nemen", klinkt het.

Herbekijk hier de persconferentie van het Crisiscentrum dat volledig gewijd werd aan de situatie in de ziekenhuizen en lees daarna verder:

Kunnen er dan nog extra bedden worden voorzien? Een belangrijk onderscheid dat hier gemaakt moet worden is dat tussen bedden vrijmaken en bedden bijmaken. Zo gaat bedden vrijmaken over het voorzien van vrije bedden binnen de bestaande capaciteit, vertelt Geert Meyfroidt, intensivist in het UZ Leuven. Dat betekent dus dat er een bed voor niet-covidzorg naar een covidpatiënt gaat. Bedden bijmaken gaat over extra bedden bovenop de erkende capaciteit. Dat wil zeggen dat er een nieuwe covidafdeling wordt gecreëerd. 

Tijdens de eerste golf konden de ziekenhuizen zo'n 1.200 bedden binnen de bestaande capaciteit vrijmaken voor covidpatiënten. Dat is nu een pak minder volgens Meyfroidt. 

Dat is vooral omdat er heel wat patiënten op intensieve liggen die geen corona hebben. Meer dan in de eerste golf. Hoe komt dat nu? "Daar waar we in de eerste golf heel drastisch alle niet covidzorg hebben uitgesteld, hebben we tijdens de tweede en derde golf zo lang mogelijk de zorg voor de andere patiënten ook proberen garanderen", legt Van Der Auwera uit. 

Kan dat dan? Nog extra bedden vrijmaken? "Dat wordt heel moeilijk.", zegt Meyfroidt. "Ook de niet-covidpatiënten die nu op onze afdeling liggen zijn heel ziek en blijven daardoor ook lang liggen."

Bekijk hieronder de evolutie van het aantal patiënten met COVID-19 op de afdelingen intensieve zorg en lees daarna verder:

Bedden bijmaken - bovenop de erkende capaciteit dus - wordt ook steeds moeilijker, vertelt Meyfroidt. In het begin van de eerste golf zijn er namelijk zo'n 800 bedden extra bijgemaakt. Vandaag zijn dat er nog maar 260. Dat is onder andere door personeelsuitval. “De bedden zijn het probleem niet", zegt ook Van Der Auwera tijdens de persconferentie. We hebben gewoon het personeel niet."

"Al meer dan een jaar vragen we aan het personeel om boven zichzelf uit te stijgen. Meer dan zes maanden lang vragen we aan de mensen op intensieve om 110 procent te werken. Meer dan een maand vragen we dat ze 130 procent presteren. Meer van hen vragen is gewoon geen optie.”

Anderzijds is er meer sterfte, naarmate er meer bedden worden bijgemaakt, aldus Meyfroidt. "Je boet in op kwaliteit omdat patiënten dan op units liggen die niet geschikt zijn, met dokters en verpleegkundigen die niet specifiek zijn opgeleid voor intensieve geneeskunde." 

En medisch personeel omscholen tot intensivist is zeker ook niet evident. "Enerzijds is intensieve geneeskunde een hooggespecialiseerde medische discipline, anderzijds zijn die dokters en verpleegkundigen ook ergens anders nodig", zegt Meyfroidt nog.