Moet je groenten en fruit altijd eerst wassen voor het eten?

“In feite zijn er twee redenen waarom we groente en fruit beter even wassen voor we ze rauw ­opeten”, zegt professor Frank Devlieghere van de ­vakgroep Voedsel­veiligheid en Voedselkwaliteit (UGent). “Een eerste is dat je daardoor eventuele pesticiden verwijdert. Nu is het zo dat er toch al weinig op fruit en groente achterblijven, omdat de telers onderworpen zijn aan strenge reglementering. De pesticiden die ze gebruiken, moeten afgebroken zijn tegen dat de producten bij de consument belanden. De concentratie pesticiden zal dus al heel klein zijn. En die verklein je nog eens door te wassen.”

Helemaal weg gaan die niet met water? “De pesticiden die in water oplosbaar zijn wel, maar die die vet­oplosbaar zijn en in een was­laagje zitten, krijg je slechts gedeeltelijk afgespoeld. Met water alleen haal je nooit alles weg, ook geen micro-organismen bijvoorbeeld.”

Waarmee we bij de tweede reden komen om fruit en groente te wassen, vooral als die uit een moestuin komen. “Stof, grond, insecten en vuil wil je toch liever niet binnenkrijgen, dat is niet alleen letterlijk tandenknarsen”, zegt professor en voed­sel­veilig­heids­expert Bruno De Meulenaer (UGent). “Erg hygiënisch is het niet als je dat niet wast.”

“Voor de sla uit de supermarkt ligt dat anders”, legt Devlieghere uit. “Als in een industriële omgeving ­geteeld en geoogst wordt, zijn de omstandigheden veel meer ge­con­tro­leerd dan in een moestuin. Daar is bijvoorbeeld de kans kleiner dat er dieren in de buurt komen. Toch is daar ook een weliswaar kleine kans op besmetting. In grond en modder kunnen micro-organismen zitten die je ziek maken, vooral bacteriën. Uitwerpselen van een duif kunnen groente besmetten met sal­monella, die van een kat kunnen de parasiet overdragen die toxoplasmose veroorzaakt: als een zwange­re vrouw zonder antistoffen daarmee besmet raakt, kan dat catastrofale gevolgen hebben voor de foetus. Zulke ziektekiemen nestelen zich tegen dat fruit en die groente, dus die haal je met water alleen niet weg.”

Hoe dan wel? “Er is niet echt een sluitende methode. En al zeker niet zonder dat het product beschadigd wordt. Maar goed: de kans blijft klein dat je zoiets oploopt. En fruit schillen heeft ook nadelen, vooral nutritioneel gezien.” “Zwangere vrouwen zonder antistoffen tegen toxoplasmose eten dus maar beter geen rauwe groente”, vult De Meulenaer aan.

En hoe zit het met de zakjes voorgesneden sla, moet je die wassen? Devlieghere: “Dat is eigenlijk niet nodig, want dat is in het bedrijf al gebeurd: al wat verwijderbaar was, is er al af.”